P2 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

Lesdoelen

1. De zes verschillende voedingsstoffen kunnen benoemen

2. Het verschil tussen een voedingsstof en een voedingsmiddel uitleggen

3. De functies kunnen benomen van de verschillende voedingsstoffen 

Welke voedingsmiddelen
of voedingsstoffen ken je?

Alles wat je eet of drinkt =

Voedingsmiddel 

We delen de voedingsmiddelen in: 

Plantaardig

Dierlijk

Plantaardig en dierlijk

Elk voedingsmiddel bevat voedingsstoffen

Voedingsstoffen worden opgenomen door je lichaam

De bruikbare bestanddelen moeten afgebroken worden tot stoffen die door het lichaam opgenomen kunnen worden

De voedingsstoffen: 

• eiwitten
  
• koolhydraten
• vetten
• water
• mineralen (zouten)
• vitaminen

Voedingsvezels

Komen voor in plantaardige voedingsmiddelen. 

Ze behoren niet tot de voedingsstoffen, maar zijn wel noodzakelijk voor bevordering van de stoelgang (het poepen/ontlasting). 

De mens kan de voedingsvezels niet verteren! 

Functies voedingsstoffen

• Bouwstof
• Brandstof
• Beschermende stof
• Reservestof

Belangrijk voor groei/ontwikkeling en herstel

Belangrijk voor de energie.

Groei, herstel, ontwikkeling, op peil houden van lichaamstemperatuur

voor de weerstand. 

Worden opgeslagen in je lichaam. 

Je hebt ze niet direct nodig, maar ze kunnen later gebruikt worden

Eiwitten

• Belangrijke bouwstof 
• Organen bestaan voor een groot deel uit eiwitten 
• Alle enzymen zijn
  speciale eiwitten 
• Een teveel aan eiwitten wordt verbrand
  

Koolhydraten

Tekst

• Glucose, zetmeel en suiker 
  
• Voornamelijk plantaardige voedingsmiddelen 
  
• Belangrijke brandstof
  
• Glucose kan deels worden opgenomen 
  
• Bij opslag wordt glucose door spieren en lever omgezet in glycogeen (reservestof)
  
• Glucose kan omgezet worden in vet
  

Vetten

• Brandstof en bouwstof
  
• Als je te veel vet binnenkrijgt, dan sla je dit op in de vetlaag onder je huid.  

Dierlijke vetten = verzadigd (ongezond) 

Plantaardige vetten = onverzadigd (gezond)

• grote kans op hart en vaatziekten
  
• Minder gezond
• Kunnen gebruikt worden als brandstof
  

Worden voornamelijk gebruikt als bouwstof (vorming celmembranen)

Water

• Bouwstof
  
• Lichaam bestaat voor 60% uit water 
  
• Belangrijk voor vervoer in je lichaam
• Drank, fruit en groenten bevatten water  
  

Mineralen

• Calcium, fluoride, ijzer, natrium
  en kalium
• Bouwstof en beschermende stof 
  

Calcium: goed voor de botten

Fluoride: goed voor het gebit

IJzer: nodig voor vorming hemoglobine in het bloed

Vitaminen

• Bouwstof of beschermende stof 
• Belangrijke vitamines: A, B, C, D, E, K 
• Eet gevarieerd om alle vitamines binnen te krijgen.
  
• Te veel vitaminen kan schadelijk zijn! 

Voedingsstoffen aantonen

Voedingsstoffen kun je aantonen met een: 

indicator 

Joodoplossing is de indicator voor zetmeel

https://www.youtube.com/watch?v=MWaA-4lBPxQ