Basisstof 2: Het ademhalingsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Thema 1: Verbranding en ademhaling

Basisstof 2: Het ademhalingsstelsel

Huiswerk controle!!!

Hoe is het huiswerk gemaakt?

Nog moeilijkheden?

Wat gaan we vandaag doen?

Huiswerk controle

Gemaakte afspraken

Leerdoelen

Uitleg thema 1, basisstof 2

Aan de slag!  

Gemaakte afspraken

• In de les zelf kan je niet naar het toilet.
• Je gaat rustig naar je plaats (zit volgens plattegrond)
• Je legt bij binnenkomst je boek open op het gemaakte huiswerk
• Je wacht rustig op je plaats totdat de docent begint 
• Wanneer de docent praat, zijn de leerlingen stil
• We luisteren naar elkaar
• Bij een vraag steek je je vinger op, je kan dan de beurt krijgen 
• Lesmateriaal is op orde, huiswerk is gemaakt.

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan je...

• Je kunt in een afbeelding van het ademhalingsstelsel tenminste 3 delen benoemen
• Je kunt kenmerken en functies van tenminste 3 delen van het ademhalingsstelsel noemen

samenstelling droge lucht.

Ademhalingsstelsel

1. Lucht adem je in door je neus of je mond -> neusholte / mondholte
2. Door de keelholte en het strottenhoofd naar de luchtpijp
3. Luchtpijp vertakt in twee bronchiën
4. Bronchiën vertakken zich in steeds kleinere buisjes (luchtpijptakjes)
5. Aan het einde daarvan zitten longblaasjes

Ademhalingsstelsel

Onder de longen ligt het middenrif.

Dit is een spier die tussen de borstholte en de buikholte ligt.

Als je de hik hebt voel je deze spier, hij trekt zichzelf van telkens kort samen.

Je middenrif zorgt ervoor dat je borstholte groter wordt, zodat je longen zich kunnen vullen met lucht.

Neusholte

De neusholte is bedekt met neusslijmvlies. De slijmlaag is vochtig -> de lucht die je inademt wordt ook vochtig.

Snot is slijm dat teveel wordt aangemaakt. 

Bloedvaatjes warmen de lucht op.

Lucht zuiveren

Vooraan de neusholte groeien neusharen die grote stofdeeltjes tegenhouden. 

Kleine stofdeeltjes blijven plakken aan het neusslijmvlies.

De trilharen verplaatsen slijm naar de keelholte. Je slikt het in.

Lucht zuiveren

Ook je reukzintuig zit bovenin de neusholte.

Deze waarschuwt je bijvoorbeeld voor stinkende gassen die giftig of schadelijk kunnen zijn. 

Inademen door je mond is minder gezond. Waarom?

Keelholte

Na de neus- of mondholte komt de lucht in de keelholte. 

Lucht moet de luchtpijp in, voedsel moet de slokdarm in.

Om dit te regelen hebben we twee klepjes:

1. Huig
2. Strotklepje

Keelholte

Als je ademhaalt, zijn de slokdarm en luchtpijp allebei open.

Als je slikt, sluit de huig de neusholte af en het strotklepje sluit de luchtpijp af.

Soms sluiten de huig en/of het strotklepje niet goed -> Verslikking

Luchtpijp en longen

De luchtpijp is een holle buis die aansluit op de onderkant van het strottenhoofd. 

De luchtpijp hebben kraakbeenringen in de wand. Deze zorgen voor stevigheid en zorgen ervoor dat hij altijd openstaat. 

Luchtpijp en longen

Ook in de wand van de bronchiën zitten kraakbeenringen. 

De wanden van de luchtpijp, bronchiën, buisjes en longblaasjes zijn bekleed met slijmvlies. Aan het slijm blijven stof en ziekteverwekkers plakken. Als het slijmvlies extra veel slijm maakt, ga je hoesten.

De wanden van de luchtpijp, bronchiën, buisjes en longblaasjes zijn bekleed met slijmvlies. Aan het slijm blijven stof en ziekteverwekkers plakken. Als het slijmvlies extra veel slijm maakt, ga je hoesten.

Luchtpijp en longen

 De bronchiën vertakken zich tot kleinere buisjes met aan het eind de longblaasjes. 

Daar wordt zuurstof opgenomen in het bloed en koolstofdioxide wordt uit het bloed weer afgegeven aan de lucht. 

De wanden van de luchtpijp, bronchiën, buisjes en longblaasjes zijn bekleed met slijmvlies. Aan het slijm blijven stof en ziekteverwekkers plakken. Als het slijmvlies extra veel slijm maakt, ga je hoesten.

Ademhalen door de mond is gezonder dan ademhalen door de neus.

1. Juist
2. Onjuist

Bij ademhalen is...

1. Zowel de huig als het strotklepje is dicht
2. De huig is open het strotklepje is dicht
3. zowel de huig als het strotklepje is open
4. De huig is dicht, het strotklepje is open

wat hoort niet bij de ademhaling

1. longen
2. slokdarm
3. luchtpijp
4. zuurstof

Welke spier helpt bij je ademhaling

1. Je hersenen
2. Je middenrif
3. Je longen
4. Je buikspieren

Wat is de functie van ademhaling?

1. Voedsel opnemen en afvalstoffen afgeven
2. Lucht zuiveren
3. Water opnemen en koolstofdioxide afgeven
4. Zuurstof opnemen en koolstofdioxide afgeven

Aan de slag! Thema 1.2

Wat?  Maken: vanaf blz.15   1 t/m 9

Hoe?   Alleen of fluisterend samen met je buur.

Hulp?  Vragen aan je buur of de docent.

Tijd?  Tot 5 minuten voor het einde van de les.

Uitkomst, wat doen we ermee? De belangrijkste vragen worden besproken in de klas waarbij ik leerlingen aanwijs om antwoord te geven.

Klaar? Maak online de test-je-zelf thema 1.2