HV2 week 11-2 les 10: uitleg bijstelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Te behandelen grammatica Kern P3

H5 Taalkundig ontleden (zelfstandig naamwoord, lidwoord, bijvoeglijke naamwoord, bijwoord, voorzetsel. voornaamwoorden, soorten werkwoorden): afgerond

H6 Redekundig ontleden (persoonsvorm, onderwerp, werkwoordelijk gezegde, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp, voorzetselvoorwerp, bijwoordelijke bepaling): afgerond

H20 Koppelwerkwoord en naamwoordelijk gezegde: 

H21 Voornaamwoorden & telwoorden: afgerond

H35 Samengestelde zinnen en voegwoorden:

H36 Bijvoeglijke bepaling & bijstelling: afgerond

Toetsen P3

Grammatica: 3 en 5 april (staat in SOM)

Leesvaardigheid: 15 en 17 mei (noteer in je agenda)

Vandaag

Lezen

Herhaling voorzetsel voorwerp en bijvoeglijke bepaling

Uitleg bijstelling

Lezen

Lesdoelen

Na deze les:

weet je hoe je de bijstelling vindt in een zin.

Herhaling voorzetselvoorwerp

Het voorzetselvoorwerp begint met een voorzetsel en wordt vaak gevolgd door een voorwerp, bijvoorbeeld:

Ik hou van pindakaas.

werkwoord = houden / vast voorzetstel = van : houden van

voorzetselvoorwerp: van pindakaas

Herhaling bijvoeglijke bepaling

De bijvoeglijke bepaling is geen zinsdeel.

Zinsdelen en zinsdeelstukken

- Werkwoordelijk gezegde

- Onderwerp

- Lijdend voorwerp

- Meewerkend voorwerp

- Bijwoordelijke bepaling

----------------------------------

- Bijvoeglijke bepaling

Zinsdelen

Zinsdeelstuk

De bijvoeglijke bepaling (bvb)

• De bijvoeglijke bepaling is GEEN zinsdeel, maar een deel van een andere zinsdeel.
• De bijvoeglijke bepaling zegt iets over het zelfstandig naamwoord in een zinsdeel.
•  De bijvoeglijke bepaling kan voor of achter een zelfstandig naamwoord staan.

Bijvoeglijke bepaling

- Een bijvoeglijke bepaling zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

- Een bijvoeglijke bepaling vind je door te vragen: welk/wat voor + het zelfstandige naamwoord?

Voorbeeld: 

De slimme jongen \is \ lid \ geworden \ bij onze voetbalclub.

slimme = bijvoeglijke bepaling bij jongen (welke/wat voor + jongen?) 

onze = bijvoeglijke bepaling bij voetbalclub (welke/wat voor + voetbalclub?)

Tip: welk/wat voor + zelfst. nw.?

Een bijvoeglijke bepaling zegt iets over een zelfstandig naamwoord. 

Een bijvoeglijke bepaling vind je door te vragen:

welk(e)/wat voor + het zelfstandige naamwoord?

En ja! Het lijkt heel veel op een bijvoeglijk naamwoord als je de woordsoorten moet benoemen.

Bijvoeglijke bepaling BVB

Mijn sportieve buurvrouw | heeft | een mooie fiets. 

mijn sportieve buurvrouw = onderwerp 

een mooie fiets = lijdend voorwerp. 

Binnen deze voorwerpen zijn mijn en sportieve bijvoeglijke bepalingen bij buurvrouw.

mooie is een bijvoeglijke bepaling bij fiets.

1. Zoek het onderwerp en lijdend voorwerp (als dit er is).

2. Bestaat het zinsdeel uit meer woorden? Kijk dan verder binnen dit zinsdeel.

3. Als een woord iets zegt over een zelfstandig naamwoord, is dat een bijvoeglijke bepaling.

Bijstelling

Amsterdam, de hoofdstad van Nederland, is erg mooi.

De bijstelling staat altijd tussen komma's. 

Maak aantekeningen

Wat doet het?

De bijstelling geeft extra informatie over iets wat al in de zin staat. 

Voorbeeld: 

Ik heb bloemen, een bos rozen, van mijn vriendin gekregen. 

• In de zin staat dat ik bloemen heb gekregen.
• De extra informatie die toegevoegd wordt, is dat het gaat om een bos rozen. 
• Een bos rozen is hier de bijstelling, want het geeft extra informatie over bloemen.

De zin verdelen in zinsdelen

De bijstelling hoort bij hetzelfde zinsdeel als het object waar het iets over zegt.

 

Dus:

Ik |heb| bloemen, een bos rozen, |van mijn vriendin |gekregen.

De zinsdelen benoemen

De bijstelling hoort bij hetzelfde zinsdeel als het object waar het iets over zegt. 

|Ik |heb| bloemen, een bos rozen, |van mijn vriendin |gekregen.|

pv = heb                                                                

wg = heb, gekregen                                 

ow = ik

lv = bloemen, een bos rozen  

bijstelling = een bos rozen  

Huiswerk nakijken

H36 opdr. 1 t/m 3

Huiswerk

H36 maken opdr. 5 t/m 8

Aan de slag

Maak je huiswerk. 

Ja mag overleggen met je buur, maar doe dit zachtjes. 

Zijn voor jou de lesdoelen behaald

Ik kan in een zin het volgende zinsdeel benoemen:

- bijstelling

Volgende les

We gaan verder met H20 koppelwerkwoorden en naamwoordelijk gezegde. 

Fijne dag en tot de volgende les.

tot de volgende keer!