H5.1 werking van zeep_3H

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Zeep en cosmetica

3 Havo

Welkom

• Uitleg bij 5.1 de werking van zeep
• Zelfstandig aan de gang met de weektaak
• Lesafsluiting

Lesdoelen

• Weten wat hydrofiel/hydrofoob betekent
• Weten hoe het model van een zeepmolecuul eruit ziet
  
• De werking van zeep kunnen uitleggen
• Weten wat oppervlaktespanning is
• Het verschil tussen hard en zacht water kunnen uitleggen

Mengen met water of niet?

Als een stof hydrofiel is, dan wil deze stof graag mengen met water. Hij houdt van water. 

Bijvoorbeeld zout of suiker. 

Als een stof hydrofoob is, dan wil deze stof niet graag mengen met water. Hij houdt niet van water. Bijvoorbeeld olie en vet. 

Emulsie: een mengsel van 2 vloeistoffen die niet in elkaar oplossen.

water en olie

Een emulsie is altijd troebel.

Een emulgator is een stof die ervoor zorgt dat een emulsie niet gaat ontmengen.

Werking zeep

Soort zoekt soort!

Hydrofobe staart bij het 

hydrofobe vet 

Hydrofiele kop bij het 

hydrofiele water

Zeep

De hydrofobe staarten gaan aan de stof hechten , de hydrofiele koppen gaan aan de waterkant liggen. 

Hierdoor komt de olie los van de stof en kan het met water worden weggespoeld. De olie emulgeert dus met water door de zeep. 

Emulsie is een mengsel van water en olie, een emulgator zorgt er voor dat dit mengsel van ontstaan. Zeep is hier de emulgator. 

Afwassen

Vette pan --> water en afwasmiddel (=zeep) toevoegen. Afwasmiddel vormt micellen met vet. 

Je spoelt de micellen weg.

Pan schoon! 

Andere manieren om schoon te maken

Schoonmaken met schuurmiddel: mechanische reiniging

Enzymen in wasmiddel: verwijderen voedselvlekken

Hard en zacht water

hard water: veel opgeloste stoffen zoals kalk

==> kalkaanslag

                                  Duitse hardheid:

                                      hard water   16 ^oD

                                              zacht water  0 - 10 ^oD

1,0 graad D= 7,1 mg Ca opgelost in 1L water

Hard water

Hard water: 

• Bevat veel kalk (calcium en magnesium zouten)

Gevolgen:

• Kalkaanslag
• Zeep wordt minder werkzaam

Oppervlakte spanning

• Watermoleculen zitten dicht op elkaar en plakken aan elkaar.

Hoe komt het dat sommige insecten op water kunnen lopen?

• Water heeft een grote oppervlaktespanning doordat moleculen elkaar stevig vasthouden. Dit komt door de twee binden die water aangaat.

VanderWaalsbindingen en H-bruggen.

Zelfstandig aan de slag

Wat? Bij 5.1 opdracht 1 t/m 14 maken

Hoe? samen of alleen. Geluid= laag

Tijd? Tot 7 min voor het einde van de les

Klaar? Doorwerken aan 5.2 of verslag afronden

Vet is ...

1. hydrofiel
2. hydrofoob

Wanneer noem je een stof hydrofiel?

1. Wanneer de stof niet oplost in water.
2. Wanneer deze stof oplost in water.

Zeep verwijdert vuil en vetvlekken.
Bij het wassen hechten
zeepdeeltjes aan vuildeeltjes.
Welke tekening is juist?

1. tekening 1
2. tekening 2
3. tekening 3
4. tekening 4

Voor het schoonmaken van je huid kan je reinigingsmelk gebruiken. Deze bestaat onder andere uit water en olie.
Hoe heet een mengsel van water en olie?

Wat is een emulgator?

Hoe ziet een emulsie eruit?

1. Helder en kleurloos
2. Troebel
3. Helder met een kleur

De hardheid van het leidingwater in A'dam is 8,4 graad D.
1 D= 7,1 mg Ca/ L
Hoeveel gram Ca/ L in 1,0 m3 water?

1. 59,64 gram
2. 0,05964 gram
3. 1,18 gram
4. 0,00118 gram