Wat is LessonUp
Zoeken
Kanalen
Inloggen
Registreren
‹
Terug naar zoeken
5.3 De kerkhervorming
5.3 De kerkhervorming
1 / 41
volgende
Slide 1:
Tekstslide
Geschiedenis
Middelbare school
havo, vwo
Leerjaar 4
In deze les zitten
41 slides
, met
interactieve quizzen
,
tekstslides
en
4 videos
.
Lesduur is:
60 min
Start les
Bewaar
Deel
Printen
Onderdelen in deze les
5.3 De kerkhervorming
Slide 1 - Tekstslide
Lesvolgorde
Moeilijke woorden
Lessonup
Lessonup vragen wat heb je geleerd?
Huiswerk zie vrijdag magister).
Slide 2 - Tekstslide
Moeilijke woorden?
Slide 3 - Woordweb
Leerdoelen
Je kunt de kritiek van Luther en Calvijn op de kerk beschrijven en verklaren.
Je kunt beschrijven welke tegenmaatregelen de kerk nam ten aanzien van de hervormers.
Je weet welke gevolgen de kerkhervorming had voor de maatschappelijke en politieke situatie in Europa
Slide 4 - Tekstslide
Kenmerkende Aspect
D
e Protestantse reformatie die de
splitsing
van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.
Slide 5 - Tekstslide
Noem drie kritiekpunten die Erasmus had op de katholieke kerk.
Slide 6 - Open vraag
Waarom staat Erasmus wel bekend als humanist, maar niet als kerkhervormer?
Slide 7 - Open vraag
De weegschaal van het geloof
Waar gaat het om in de kerk?
Rijkdom en macht?
Of
Puurheid en rein geloof?
Discussie hierover leidde tot kerkhervorming --> Gevolg afscheiding van de katholieke kerk
Slide 8 - Tekstslide
Kerk rond 1500
Kerk zorgde voor liefdadigheid (zieken, armen, ouden).
Kerk bepaalde de normen (kerkelijke/geloofsregels.
Ketter
als je, je niet hield aan de kerkelijke regels.
Paus werd gezien als plaatsvervanger van Christus.
Paus had geestelijke en wereldlijke macht.
Paus vocht oorlogen uit (denk bijvoorbeeld aan oproep paus
kruistocht)
Slide 9 - Tekstslide
De kerk rond 1500
Paus leefde als koning.
Nieuwe dure Sint Pieter.
Gaat het in de kerk om rijkdom? Scherpe kritiek.
Soberheid christendom, ging het daar niet om?
Slide 10 - Tekstslide
De kerk rond 1500
Om de bouw van de Sint Pieter (architectuur renaissancestijl, vol van renaissancekunst) moest de paus veel geld binnenhalen.
Oplossing aflatenhandel. Brieven werden voor grof geld verkocht.
Aflaatbrief: Namens God vergaf de kerk de zonden van iemand die zo'n brief had gekocht.
Slide 11 - Tekstslide
Johan Tetzel (Alfatenhandel)
Slide 12 - Tekstslide
Luther
Calvijn
Slide 13 - Tekstslide
Luther
Reis naar Rome (zag de misstanden)
Scherpe kritiek op de kerk.
95 Stellingen (aflatenhandel en rijkdom kerk belangrijke kritiekpunten).
Slide 14 - Tekstslide
kritiek van Luther op de kerk, 95 stellingen (1517):
aflaathandel ("bedrog")
heiligenverering ("afgoderij")
relikwieën (heilige voorwerpen)
Aflaten van de paus ("slechts God kan vergiffenis schenken")
Slide 15 - Tekstslide
Luther
Kritiek tegen dure kunst in kerken.
Luxueuze levensstijl van hoge geestelijken.
Verkoop mooie baantjes kerk (kerkelijke ambten)
Geringe kennis van het Latijn en de Bijbel.
Slide 16 - Tekstslide
Verspreiding reformatie
D
e boekdrukkunst zorgde voor massale en snelle verspreiding van de ideeën van Luther.
Vergelijkbaar met sociale media nu.
Slide 17 - Tekstslide
Waarom was voor een priester de kennis van het Latijn belangrijk?
A
Vulgaat kunnen uitleggen
B
Kerk schreef bijna alles op in het Latijn.
C
Voor de Romeinse geschriften.
Slide 18 - Quizvraag
Luther
Iedereen moest zelf de Bijbel kunnen onderzoeken (persoonlijke relatie met God).
Bijbel in de volkstaal (daarom vertaalde hij de Bijbel in Duits).
Geestelijke en priesters niet nodig.
Kerkdiensten in het Duits.
Vorst gehoorzaam zijn.
Slide 19 - Tekstslide
Gevolgen voor Luther
Paus deed hem in de ban (Luther uit de kerk gezet).
Karel V wilde eenheid van geloof.
Luther moet in Worms verschijnen.
Luther neemt zijn woorden niet terug.
Karel V --> Luther in de kerkban (Vogelvrij: Luther kon straffeloos gedood worden).
Luther beschermd door Duitse keurvorsten
Slide 20 - Tekstslide
Luther kerksplitsing
Gevolgen kerkban:
Volgelingen Luther stichten eigen kerken (protestantse kerken).
Duitse keurvorsten kiezen katholieke of protestantse kant.
Godsdienstoorlogen
Slide 21 - Tekstslide
Slide 22 - Tekstslide
Godsdienstoorlogen Duitsland
Keurvorst koos Luthers of katholiek
Lutherse keurvorsten namen kerken en kloosters in beslag, veel rijkdommen) = economisch motief om Luthers te worden.
Lutherse vorsten werden bestreden door Karel V
Karel V kreeg zijn rijk niet onder controle
Vrede van Augsburg (religievrede)
Slide 23 - Tekstslide
Vrede van Augsburg
Is de vorst Luthers, dan zijn volgelingen ook.
Is de vorst katholiek, dan zijn volgelingen ook.
Grote verhuizingen naar het gebied van je geloof (katholiek of Luthers).
Karel V persoonlijke nederlaag. Hij trad af
Slide 24 - Tekstslide
Rijk Karel V verdeeld
Ferdinand 1 werd keizer van Duitsland (broer Karel V).
Filips II kreeg de Nederlanden Spanje, Italië en de koloniën.
Slide 25 - Tekstslide
0
Slide 26 - Video
Protestantse kerk of Katholieke kerk?
A
Protestantse kerk
B
Katholieke kerk
Slide 27 - Quizvraag
Welke van de stellingen is juist?
1 Toen Luther zijn stellingen bedacht wilde hij een
nieuwe kerk beginnen.
2 Karel V had begrip voor Luther zijn ideeën.
A
Alleen 1 is juist
B
Alleen 2 is juist
C
Beide zijn juist
D
Beide zijn onjuist
Slide 28 - Quizvraag
Maarten Luther is het niet eens met de grote rijkdommen van de Kerk en de geestelijken.
Op welke manier kwam de Kerk aan haar rijkdommen?
A
Mensen kochten hun zonden af met een aflaat.
B
Mensen handelden met de Kerk.
C
De Kerk veroverde rijke gebieden.
D
Mensen hadden medelijden met Kerk en gaven geld.
Slide 29 - Quizvraag
Reactie katholieke kerk op reformatie Contrareformatie
Concilie van Trente (1545-1563):
1. aflaatbrieven bleven bestaan
2. celibaat blijft (priester niet trouwen)
3. heiligenverering bleef
4. priesteropleiding verbeterd
5. Vulgaat bleef officiële bijbel
6. bisdommen verkleind > controle
7. inquisitie pakt ketters aan
Slide 30 - Tekstslide
inquisitie
Slide 31 - Tekstslide
Inquisitie
Kerkelijke rechtbank
Slide 32 - Tekstslide
Gevolgen Hervorming/Reformatie:
RK kerk viel uiteen, protestantse kerken scheidden zich af,
Veel gebieden in 'Heilige Roomse Rijk' (Duitsland) werden lutheraans >
bezittingen RK Kerk door
protestantse
edelen afgenomen >
oorlogen:
- De Nederlanden (1568 - 1648): 'De Opstand'
- Frankrijk: Hugenoten <> Franse koning > Edict van Nantes (1598): gewetensvrijheid
- Duitsland: Lutherse vorsten <> Karel V (RK) >
- Vrede van Augsburg (1555)
Opdracht: zoek uit waarom Karel V de vrede van Augsburg als een nederlang zag
Slide 33 - Tekstslide
Waarom was de Vrede van Augsburg een nederlaag voor Karel V?
Slide 34 - Woordweb
0
Slide 35 - Video
1. God heeft van tevoren bepaald wie in de hemel komt, staat vast
2. Bijbel is basis geloof
3. Taak geestelijkheid: bijbel uitleggen
5. heiligenverering is afgoderij
6. Slechte een vorst mag je tegen verzetten of afzetten
Dat is een
verschil met Luther
'Vorsten zijn door God gekozen' >
Nadruk op soberheid, eenvoud
Calvinisme
Slide 36 - Tekstslide
0
Slide 37 - Video
interieur katholieke kerk
Interieur protestantse kerk
Slide 38 - Tekstslide
Noem een overeenkomst en een verschil als je kijkt naar de ideeën van Luther en Calvijn.
Slide 39 - Open vraag
Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd
Slide 40 - Open vraag
0
Slide 41 - Video
Meer lessen zoals deze
5.3 De kerkhervorming
September 2021
- Les met
36 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo
Leerjaar 4
5.3 De kerkhervorming-II
Januari 2024
- Les met
23 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
5.3 De kerkhervorming
Januari 2023
- Les met
37 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
5.3 De kerkhervorming
Januari 2023
- Les met
34 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
5.3 De kerkhervorming
December 2020
- Les met
48 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo
Leerjaar 4
Protestantisme en de Reformatie
Februari 2022
- Les met
23 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
5.3 De kerkhervorming-II
Juni 2023
- Les met
29 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vwo
Leerjaar 4
LH21 - Les 3.5 Een kerkelijke scheuring
Oktober 2024
- Les met
44 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo
Leerjaar 2