Havo 3: Spelling & Formuleren HH

spelling en formuleren hh
1 / 28
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 28 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

spelling en formuleren hh

Slide 1 - Tekstslide

inhoud
Herhalingsstof spelling & formuleren

Slide 2 - Tekstslide

herhalingsstof spelling/formuleren

Slide 3 - Tekstslide

Voor jonge mensen is skateboarden leuk, voor ..... wordt het te gevaarlijk
A
oude
B
ouden

Slide 4 - Quizvraag

Tekst & uitleg:
Als een zelfstandig gebruikt bijvoeglijk naamwoord naar een persoon verwijst, krijgt het een -n op het eind.  
Vraag: wanneer is het een zelfstandig gebruikt bijvoeglijk naamwoord? Antwoord: Wanneer je achter het bijvoeglijk naamwoord geen zn kunt invullen dat eerder in de zin gebruikt is, is sprake van een zelfstandig gebruikt bijvoeglijk naamwoord.

VB: Voor jonge mensen is skateboarden leuk, voor oude (mensen) wordt het te gevaarlijk

Slide 5 - Tekstslide

De ..... bleken goed te kunnen snowboarden
A
meeste
B
meesten

Slide 6 - Quizvraag

De gorilla wordt bedreigd met uitsterven, maar de ..... worden tegenwoordig goed beschermd.
A
meeste
B
meesten

Slide 7 - Quizvraag

Zij zijn de ..... die zich niet opgegeven hebben.
A
enige
B
enigen

Slide 8 - Quizvraag

accenttekens/ meervouden

Slide 9 - Tekstslide

Welk woord is correct geschreven?
A
kangoeroes
B
café's
C
lente's
D
tv-s

Slide 10 - Quizvraag

Welk woord is correct geschreven?
A
coördinatie
B
geäutomatiseerd
C
draaiïng
D
reunie

Slide 11 - Quizvraag

meervouden/ accenten
Meervoud op -s/'s: 
  • meerdere klinkers zonder klankverandering: (eau/oe/ui) = -s
VB: cadeaus/ kangoeroes
  • enkele klinker (a,u,i,o,y) of dubbele klinker met klankverandering (io) = 's
VB: radio's/ taxi's
  • woord met accentteken op é = -s
VB: cafés
  • woord met stomme e = -s
VB: dames

Slide 12 - Tekstslide

klankverandering trema
Trema voorkomt dat twee klinkers in een woord samen uitgesproken worden:
  • Kopiëren/ beëindigen
NB: Het trema komt op de tweede klank

Bij samenstellingen (twee woorden > één) geen trema maar koppelteken:
  • radio-interview

Slide 13 - Tekstslide

Welk woord is niet correct
A
buggy'tje
B
dressboys
C
s'morgens
D
lentes

Slide 14 - Quizvraag

Uitleg Samentrekking

Slide 15 - Tekstslide

Samentrekking
Een samentrekking houdt in dat een woorddeel, woord of zinsdeel kan worden weggelaten, omdat het eerder of later in de zin genoemd wordt. Door het identieke woord, (-deel) of de identieke zinsdelen weg te laten kun je korter formuleren en dat is efficiënter.  

Slide 16 - Tekstslide

Welk deel van het woord mag je weglaten?

Damesschoenen en herenschoenen

Slide 17 - Open vraag

Welk deel van het woord mag je weglaten?

kleine landen en grote landen

Slide 18 - Open vraag

typen samentrekking
Voorwaartse samentrekking: het gemeenschappelijke deel wordt vooraan in de samentrekking genoemd.
  • een mooi horloge en een lelijk

Achterwaartse samentrekking:  het gemeenschappelijke deel wordt achteraan in de samentrekking genoemd.
  • in voor- en tegenspoed

Slide 19 - Tekstslide

Niveaus van samentrekking
woordniveau: een woorddeel wordt weggelaten en op de plek van het weggelaten woorddeel wordt een streepje genoteerd: 
  • voorwaarts: bakkersbollen en -speculaas
  • achterwaarts: voor- en achteruitgang

Slide 20 - Tekstslide

Niveaus van samentrekking
Woordgroepsniveau: binnen een woordgroep worden een of meer woorden weggelaten:
voorwaarts: gescheiden mannen en vrouwen
achterwaarts: grote en middelgrote steden

Slide 21 - Tekstslide

Niveaus van samentrekking
zinsniveau: een of meer zinsdelen (ow, wg, lv, mv, bwb etc.) die twee keer voorkomen worden weggelaten.
  • (voorwaarts) Mees gaat op de fiets en Joia (...) op de scooter
  • (achterwaarts) Wij werken (...) en onze kinderen studeren elke dag van de week.

Slide 22 - Tekstslide

Ela geeft in het sportcentrum zelf streetdancelessen en steplessen.
Welk woord(deel) mag je weglaten?
A
Ela
B
step
C
lessen
D
zelf

Slide 23 - Quizvraag

Bij die zaak kun je trouwjurken, trouwpakken en trouwaccessoires kopen.

Welk woord(deel) mag je weglaten?
A
zaak
B
jurken
C
trouw
D
kopen

Slide 24 - Quizvraag

Pak nu je boek
Maak op pagina 61 opdracht 3, 4 en 5

Slide 25 - Tekstslide

Zijn de herhaalde spellingsonderdelen (nu wel) duidelijk?
A
ja
B
nee

Slide 26 - Quizvraag

Ben je voldoende voorbereid om zelf met de samentrekkingen aan de slag te gaan?

Slide 27 - Woordweb

extra oefening en uitleg
https://www.cambiumned.nl/theorie/spelling/spellingsregels/zelfstandig-gebruikte-bijvoeglijke-naamwoorden-telwoorden-en-voornaamwoorden/

https://www.cambiumned.nl/theorie/stijl/formuleren/weglating-samentrekking/

Slide 28 - Tekstslide