3a1 BME Spelling blok 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom!

Wat gaan we doen vandaag

1. Wat weet je nog spelling blok 3?
2. Instructie spelling blok 4

3. Opdrachten spelling blok 4

4. Tip of top

wel of geen koppelteken

1. auto onderdelen
2. auto-onderdelen

wel of geen koppelteken

1. A4 formaat
2. A4-formaat

Koppelteken?

1. 12-plusser
2. 12 plusser

Aanhalingstekens gebruik je bij:

1. indirecte rede
2. directe rede

Aanhalingstekens of niet?
Joep zei: Ik ben moe!

1. Geen aanhalingstekens
2. Wel aanhalingstekens

Je gebruikt een komma

1. als dat er goed uitziet.
2. je geen zin hebt om een punt te zetten.
3. bij een opsoming.
4. zo min mogelijk.

In welke zin staat de komma / staan de komma's op de juiste plek?

1. Ik ben te laat omdat, ik me verslapen heb.
2. Ik lust graag ijs, chocola, chips, en taart.
3. Als ik tennis, voetbalt mijn broertje.
4. Peter wil jij de afwas doen?

Samenstellingen

Je hoort twee of meer woorden in een samenstelling.

Je schrijft de woorden aan elkaar.

Tijdens deze fase van de les controleer je of leerlingen het leerdoel van de les hebben behaald.

Samenstellingen

Een samenstelling is één woord dat gemaakt is uit twee of meer woorden.

Je schrijft een samenstelling ALTIJD als één woord.

Je zet NOOIT een spatie in een samenstelling.

Je zet een koppelteken ( - ) bij letterverwarring (uitspraak).

Vb. wiskunde-expert

Samenstellingen

Voorbeelden met 2 woorden: 

samen+stelling = samenstelling 

boeken+kast = boekenkast

tuin+bank = tuinbank 

laptop+tas = laptoptas

vruchten+taart = vruchtentaart

Voorbeelden met meer dan 2 woorden: 

wind+molen+monteur = windmolenmonteur

Samenstellingen

Het laatste woord is het belangrijkste woord.

Het eerst woord zegt iets over het laatste woord.

vruchtentaart = een taart die uit vruchten bestaat.

laptoptas = een tas die voor een laptop bestemd is. 

tuinhuis = een huis voor in de tuin.

We pakken daarom ook altijd het lidwoord van het laatste woord.

de tuin + het huis = het tuinhuis

Tussenletters 

in 

samenstellingen

Tussenletter -s- in een samenstelling

Gebruik altijd een tussen-s als je die hoort.

             jongensboek

Als het tweede deel van de samenstelling met een s-klank begint, kun je het het eerste deel veranderen en luisteren of je een tussen-s hoort. Gebruik een ander woord of bijvoorbeeld 'plein'.

            kaasschaaf, stadsschouwburg (stadsplein), 

            bruidssluier (bruidsboeket)

Tussenletter -e-  in een samenstelling

Is het linkerdeel een zelfstandig naamwoord? 

NEE!    Schrijf dan altijd een -e- !

WANT: 

• het linkerdeel is: bijvoeglijk naamwoord oudejaarsavond
• het linkerdeel is: werkwoord knarsetanden

Tussenletter -en in een samenstelling

Heeft het eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord met een meervoud dat eindigt op -en?

JA! Schrijf -en!

       eikenboom, bejaardenflat, apenkooi

Maar let op! Het is apetrots want 'ape' is een versterkend bijvoeglijk naamwoord = heeft 'erg' in de betekenis: erg trots

Vooruitblik

Woensdag: instructie spelling blok 5
Leestekens en accenttekens

Een tip of top bij deze les