hoofdstuk 14

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

hoofdstuk 14

Vragen hoofdstuk 13?

Vandaag 1e paragraaf plus opgaves, maandag 2de+3de paragraaf plus opgaves

Primair inkomen

Secundair inkomen

Primair inkomen

Min Belastingen en premies 

Plus  Uitkeringen en toeslagen

Secundair inkomen

Lorenzcurve

De Lorenzcurve geeft inkomensongelijkheid aan.

Een daling van de gini-coëfficiënt geeft aan dat de verschillen kleiner worden. 

Een gini-coëfficiënt van 0? Inkomen gelijk verdeeld. Gini-coëfficiënt van 1? Compleet ongelijke inkomen.

Gini-coëfficiënt

Categoriale inkomensverdeling

• Categoriale inkomensverdeling = het verdelen van primair inkomen over verschillende categorieën 

AIQ

Wat zegt het?

• Arbeidsintensieve sector => hoge AIQ lage KIQ
• Kapitaalsintensieve sector => lage AIQ hoge KIQ

Effecten AIQ

Lagere AIQ zorgt voor meer winst --> zorgt voor meer investeringen --> sneller werken --> meer arbeidsproductiviteit --> lagere loonkosten per product

Samen maken

14.5

In de les maken/huiswerk

14.1/14.2/14.3/14.4/14.6

Deel 2

Vragen over hoofdstuk 13 of 14.1?

(De)Nivellering

• Het verkleinen van inkomensverschillen noemen we nivellering.
• Het vergroten van inkomensverschillen noemen we denivellering.

Oorzaken nivellering na WOII

• scholing
• sociale zekerheid
• vermogensverdeling

Overheidsingrijpen op primair inkomen

1. Minimumloon
2. Maximumtarieven voor vrije beroepen
3. Algemene wet op gelijke behandeling
4. Subsidiering van onderwijs
5. Koppeling/ontkoppeling ambtenarensalarissen 

Overheid & secundair inkomen

1. Progressief belastingstelsel (als je meer verdient betaal je hoger % belasting; nivellerend)
2. Heffingskorting (bedrag in €, nivellerend)
3. Aftrekposten (mogelijk denivellerend)
4. Inkomensoverdrachten - (geen tegenprestatie, nivellerend)
5. Sociale premies  
6. Huur en zorgtoeslag (nivellerend)

Progressief belastingstelsel

Draagkrachtbeginsel = progressief belastingstelsel

waardoor inkomensverschillen kleiner worden = nivellering!

Doelmatigheid versus rechtvaardigheid

Herverdeling van inkomen/vermogen > minder prikkels voor economische activiteiten

samen maken

14.21

maken in de les/huiswerk

14.18/14.19/14.20/14.22