4.2 Het Rijk van de Franken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

leerdoel: Ik kan uitleggen hoe het rijk van de Franken ontstond en hoe dat rijk werd bestuurd.

Clovis die christelijk werd

Karel Martel die de moslims versloeg bij Poitiers.

Clovis

• Clovis was een Frankische koning bij de stam van de Merovingen.
• De Franken leefden eerder al in het Romeinse Rijk=> van hen geleerd hoe je goed oorlog moest voeren en een rijk moest besturen.  Ook hadden zij de Romeinse grenzen bewaakt en opengezet tijdens de volksverhuizingen.
• Clovis maakte van alle Frankrische stammen 1 rijk door alle andere koningen te verslaan.

Macht, aanzien van de hofmeiers groeide steeds meer.

• Oorzaak: zij zorgden voor de bezittingen van de koning en werden rijker, machtiger dan de koningen zelf=> rijkdom gebruikt om krijgsmannen in te huren en zo andere Germaanse volken te verslaan, gebieden in te nemen. 
• Hofmeier Karel Martel had meer macht dan de koning, hij was degene die echt de macht had en niet de koning. Pippijn de Korte zette in 751 na Chr. de laatste Merovingische koning af=>zelf koning.

Karolingen en Karel de Grote (768-814 na Chr.)

• Karel de Grote was de machtigste van alle Frankische koningen.
• Hij voerde veel oorlogen, veroverde veel gebieden. Hij vocht tegen de Longobarden, Saksen en moslims.  
• Hij dwong mensen om christelijk te worden, zelfs met geweld, 'met het zwaard werd het geloof verspreid'. 
• Hij werd gezien als beschermer van de Kerk=> werd in 800 tot keizer gekroond door de Paus.

leenstelsel/feodalisme. Bestuur van het rijk.

• Krijgsmannen waren in dienst van de koning en hadden een eed van trouw aan hem afgelegd. 
• Buit van oorlog werd onder leger verdeeld=> de vazallen betaalden hun uitrusting (paard en een maliënkolder).
• Om uitrusting te betalen gaven de koningen een stuk grond in leen aan de vazallen=> grond bleef van de koning.

Nadelen feodalisme/leenstelsel

• Leenmannen gingen leen als eigen bezit zien en doorgeven aan oudste zoon=> gevolg koning kreeg minder macht
  
• Eed van trouw werd niet meer aan de koning gegeven, maar aan de leenheer boven de vazal/leenman door het leen steeds verder uit te lenen=> gevolg koning kreeg minder macht.

Karel de Grote

• Maakte nieuwe wetten die voor iedereen golden.
• Verbeterde het bestuur door ‘zendgraven’ door het rijk te laten reizen, controleerden of rechters en bestuurders (leenmannen) hun werk wel goed deden. 
• Liet nieuwe munten slaan om de handel te verbeteren. 
• Liet scholen stichten met wetenschappers uit heel Europa. 
• Hij had diplomatieke contacten met moslim vorsten en wisselde met hen brieven en cadeau's uit. 
• Hij kon zelf niet lezen of schrijven, sprak wel 7 talen.
• Na de dood van Karel viel het rijk al snel uit elkaar in losse koninkrijken.