NAH les 2 verliesverwerking / coping

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

                      Keuzedeel NAH les 2

Breuk in de levenslijn

Rouw- en verliesverwerking

Lesdoelen:

- Aan het eind van de les heb je kennis van de knip in de levenslijn bij NAH-cliënten.

- Aan het eind van de les heb je kennis van rouwverwerkingsprocessen in combinatie met beperkingen als gevolg van hersenletsel.

- Aan het eind van de les heb je kennis van verschillende coping mechanismen 

Wat weet je nog van NAH?

Breuk in de levenslijn

- breuk in onomkeerbaar

- drastische verandering in dagelijks leven

- heeft invloed op cliënt maar ook omgeving

- breuk wordt geassocieerd met "verlies"

- je voelt je een ander persoon dan daarvoor

- men rouwt om degene die je niet meer bent

Verliesverwerking

Verliesverwerking

- voor iedereen anders 

-afhankelijk van functioneren, karakter en veranderingen in gedrag

- positief blijven is moeilijk

- bij alle vormen van verlies gaat men een rouwproces door

Wie heeft er meer moeite met verliesverwerking?

1. Mensen met zwaar hersenletsel
2. Mensen met mild hersenletsel
3. Allebei

Verliesverwerking bij mild letsel

- bewuster op wat ze hebben en moeten inleveren

- buitenstaanders merken niks, niet zichtbaar

- buitenwereld weinig begrip

- raken uitgeput doordat ze hun tekortkomingen moeten verbloemen

- leveren van topprestaties en raken chronisch vermoeid

Iemand met NAH wordt regelmatig geconfronteerd met zijn beperking. Op welke gebieden allemaal?

Wat versta je onder "levend verlies" ?

Fasen van verliesverwerking

1. Ontkenning

2. Boosheid

3. Onderhandelen en vechten

4. Verdriet

5. Acceptatie

Voor iedere cliënt kan dit proces anders zijn!

Niet iedereen doorloopt alle fasen.

Fase 1: Ontkenning

- je ziet het zelf niet in

- je bent in een roes

- het dringt niet door

- zo beschermt je lichaam je tegen deze pijn

Fase 2: Boosheid

- je gaat je afreageren op je omgeving

- dit is een verwerking van de gebeurtenis

- de boosheid is niet persoonlijk bedoeld

Fase 3: Onderhandelen en vechten

- nieuwe doelen stellen

- manieren zoeken om jezelf af te leiden

- proberen invloed uit te oefenen op het verlies

- opeens stoppen met roken of gaan gezond eten

- richten tot hun geloof

Fase 4: Verdriet

- bij doordringen intens verdriet

- meest herkenbare fase van verliesverwerking

- ruimte om het gemis onder ogen te zien

- machteloos en somber

- deze fase is bij iedereen anders

- gaan zich afsluiten voor anderen

- wegstoppen van verdriet door alcohol en drugs te gebruiken

Fase 5: Acceptatie

- een plekje geven in je leven

- vooruit durven kijken en nieuwe plannen maken

- ander werk zoeken / omscholen

- het gemis is naar de achtergrond verdwenen

- nieuwe leven weer oppakken

Hoe om te gaan als MZ-er met verlies 

- LUISTEREN naar de cliënt

-  Erken zijn/haar gevoelens/emoties

- Accepteer de realiteit

- Stel vragen; Wat helpt jou verder?

                             Welke ondersteuning heb je nodig?

                             Hoe is/zijn jouw copingsmechanismen?

- Benader de NAH cliënt gelijkwaardig

- Realiseer je dat ook de naasten van de cliënt een verliesverwerking doormaken (hersenletsel heb je nooit alleen)

Tips bij omgaan met "levend" verlies

- Geef geen ongevraagd advies

- Heb kennis van rouw, verlies en levend verlies

- Word niet boos

- Onderneem samen iets

- Zeg niet dat je 'het snapt'

- Praat met iemand i.p.v. over iemand

- Bied steun bij praktische zaken

Tips bij omgaan met "levend" verlies

-  Vraag wat iemand nodig heeft/kan helpen

- Sluit aan bij de rouwende

- Blijf interesse tonen

- Verwijs door bij gecompliceerde rouw

- Blijf luisteren

Wat versta je onder copingsmechanisme?

Coping

- Hoe iemand met problemen/veranderingen of stress omgaat,

ook wel copingsmechanisme genoemd

- Ieder mens maakt gebruik van zijn/haar eigen mix van copingsmechanismen

 

Soorten copingsmechanismen

Soorten copingsmechanismen

- Actief aanpakken

- Emotiegerichte coping

- Vermijding

- Geruststellende gedachten

- Overcompensatie

- Passiviteit

Vragen ??