11-11: Vondel

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom

Pak alvast: bulkboekje, Dautzenberg

Deze les

Cijfers

Toelichting bulkboekje

Lezen

Bespreking Vondel

Lesdoelen

Je weet wie Vondel is en welke belangrijke werken hij heeft geschreven. 

Je hebt een flink stuk in het bulkboekje gelezen.

Cijfers

• Cijfer per onderdeel > gemiddelde
• Prima gemaakt, wel 8 onvoldoendes 
• Volgende week bespreken we de toets
• Ja/ nee, zet ze vanmiddag ook in Magister

Toelichting bulkboekje

• Ontstaan liefdesemblemen: vanuit Italië naar Nederland
• Verschuiving normen en waarden rondom huwelijk en liefde > behoefte aan vermakelijke, leerzame teksten
• Voor Nederlandse jongeren: wat leerden zij over de liefde? 
• Petrarkisme: literaire traditie waarin de man het slachtoffer is van de liefde en de ijskoude vrouw

Startopdracht

• Lees voor jezelf paragraaf 17 over Vondel (blz. 46 theorie)
• Maak hierbij opdracht 17.1: (blz. 14 opdr.boek)
• 10 minuten, klaar = even pauze
•  Samen nakijken & verdere bespreking Vondel en zijn werken

Antwoorden opdr. 17.1

1. de eerste helft van zijn leven

2. de hekeldichten

3. de klaagzangen

4. de toneelstukken

5. ouderdom en overlijden

Joost van den Vondel

• Koopman in Amsterdam 
  
• Schreef veelal over de actualiteit (Van Oldenbarnevelt)
  
• Groot literair oeuvre

Hekeldicht

• Gedicht waarin iets aangevallen wordt (politiek, religie)
• Belangrijk werk: 'Het stoksken van Johan van Oldenbarnevelt, Vader des Vaderlands'

Tragedie

• Klassiek toneelstuk van de ondergang van een hooggeplaatst persoon (later meer!)
• Belangrijk werk: Gijsbrecht van Aemstel

Klaagzang

• Klaaggedicht, vaak over persoonlijke omstandigheden
• Veel sterfgevallen in leven van Vondel
• Belangrijk werk: 'Kinder-lyck'

Constantijntje, t’ zaligh kijntje,

   Cherubijntje, van om hoogh,

D’ydelheden, hier beneden,

   Vitlacht met een lodderoogh

Moeder, zei hy, waarom schreit ghy?

   Waarom greit ghy, op mijn lijck?

Boven leef ick, boven zweef ick,

   Engeltje van ’t hemelrijck:

   En ick blinck’ er, en ick drincker,

   ’t Geen de schincker alles goets

Schenckt de zielen, die daar krielen,

   Dertel van veel overvloeds.

Leer dan reizen met gepeinzen

   Naar pallaizen, uit het slick

Dezer werrelt, die zoo dwerrelt.

Eeuwigh gaat voor oogenblick.

Aan de slag

• Maak opdracht 17.2 (blz. 14 opdrachtenboek)
• Analyse 'Kinder-lyck' (blz. 47 theorie)