Je kent veronderstelde oorzaken van klimaatveranderingen in het verleden.
Je begrijpt dat bij het bestuderen van klimaat in het verleden er gewerkt moet worden met overblijfselen uit het verleden die nog slechts in beperkte mate voorhanden zijn. Je kunt accepteren dat onzekerheden een onontkoombaar onderdeel zijn van wetenschappelijk onderzoek zoals bijvoorbeeld bij klimaatonderzoek.
Slide 3 - Tekstslide
Onderzoek
Geologie 18e eeuw
James Hutton
Actualiteitsprincipe
"Het heden is de sleutel tot het verleden"
Inzicht in platentektoniek, leven en klimaatverandering
Slide 4 - Tekstslide
Onderzoek
Bijzondere vondsten:
Versteende afzetting van landijs
Grampian Highlands in Schotland
Kalksteen onder en boven de landijsafzettingen
Paleoklimaten (verre verleden)
Stuifmeelkorrels, koralen en jaarringen
Slide 5 - Tekstslide
Het verre verleden
Klimaat is opvallend stabiel gebleven
IJstijden en tropische periodes
Altijd vloeibaar water
Maar die 600 miljoen jaar oude landijsafzettingen dan
Slide 6 - Tekstslide
Het verre verleden
Hypothese: Sneeuwbal aarde
Gletsjers overal!
Weinig bewijsmateriaal over
Inslag meteoriet Yucatan 65 miljoen jaar geleden
Abrupte klimaatverandering
Verduistering door stof
Snel herstel
56 miljoen jaar geleden abrupte opwarming
Paleo Eoceen Thermisch Maximum
Slide 7 - Tekstslide
Drie manieren van paleoklimaatonderzoek
Jaarringen, brede ringen in warme zomer en smalle in koude zomer (boreale boomgrens)
Stuifmeelkorrels in oude veen- en kleilagen, welke planten groeiden waar.
Zuurstofisotopen in gletsjers en diepzeesediment voor bepaling van warme en koude perioden
Slide 8 - Tekstslide
IJstijden in het Kwartair
Afkoeling 50 miljoen jaar geleden
2.6 miljoen jaar geleden ijstijd
Tussentijds interglacialen
Archief in diepzeesediment
Laatste 4 à 8 ijstijden in het landijs van Groenland en Antarctica
52 koude periodes
Luchtbellen die de samenstelling van de atmosfeer verklaren
Slide 9 - Tekstslide
Opdrachten maken!
Jullie gaan de opdracht van §2.7 maken
De eerste 10 minuten zijn in stilte, daarna mag je samenwerken
Heb je een vraag, steek je hand op
Opdrachten die overblijven zijn huiswerk
Ben je klaar? Oefen de begrippen op Knowt
timer
10:00
Slide 10 - Tekstslide
Lesdoelen
Je kent veronderstelde oorzaken van klimaatveranderingen in het verleden.
Je begrijpt dat bij het bestuderen van klimaat in het verleden er gewerkt moet worden met overblijfselen uit het verleden die nog slechts in beperkte mate voorhanden zijn. Je kunt accepteren dat onzekerheden een onontkoombaar onderdeel zijn van wetenschappelijk onderzoek zoals bijvoorbeeld bij klimaatonderzoek.
Lesduur is: 50 min
