2.1 Ongeslachtelijke voortplanting

2.1 ongeslachtelijke voortplanting
1 / 40
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 40 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

2.1 ongeslachtelijke voortplanting

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen
  • Je kunt uitleggen op welke manieren er door ongeslachtelijke voortplanting nakomelingen ontstaan die genetisch identiek zijn aan de ouder.
  • Je kunt het verloop van de celcyclus beschrijven en de verschillende fasen benoemen. 

Slide 2 - Tekstslide

Planning
Uitleg ongeslachtelijke voortplanting + celcyclus
Maken opdrachten

Slide 3 - Tekstslide

Ongeslachtelijke voortplanting
Het ontstaan van nakomelingen uit één ouder.

De nakomelingen zijn genetisch identiek aan de ouder.

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Tekstslide

Natuurlijke manier (bij planten)

Slide 6 - Tekstslide

Kunstmatige manier

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Video

Wanneer kan kunstmatige klonering gunstig zijn? En wanneer kan dit juist een gevaar opleveren?

Slide 9 - Open vraag

Je lichaam bestaat uit zo’n 100.000 miljard cellen en pakweg een derde daarvan sterft elke twee maanden door normaal onderhoud.

Slide 10 - Tekstslide

1

Slide 11 - Video

Mag genetische modificatie bij mensen? 
  • Chinese genendokter die tweeling hiv-resistent maakte moet 3 jaar de cel in






He Jiankui

Slide 12 - Tekstslide

Uitleg celcyclus
Teken en schrijf mee :) 

Slide 13 - Tekstslide

Celcyclus
  1. M fase: mitose (kerndeling) en celdeling vinden plaats
  2. Interfase (= G1, S en G2): periode tussen twee delingen

Slide 14 - Tekstslide

Celcyclus
G1-fase:
  1. Plasmagroei (cel neemt in grootte toe)
  2. Cel maakt eiwitten die nodig zijn om DNA te kopiëren.

Slide 15 - Tekstslide

Celcyclus
S-fase:
DNA wordt gekopieerd (DNA-replicatie)

Slide 16 - Tekstslide

Celcyclus
G2-fase:
  1. Cel neemt in grootte toe
  2. Maakt eiwitten die nodig zijn voor de mitose
  3. Organellen gekopieerd
  4. Celmembraan gevormd

Slide 17 - Tekstslide

Celcyclus
M-fase:
  1. Mitose! (Uitleg volgt morgen!)

Slide 18 - Tekstslide

Celcyclus
G0-fase:
  1. Tijdelijke of blijvende rust

Slide 19 - Tekstslide

Belangrijke termen: chromatide en centromeer

Slide 20 - Tekstslide

Binastijd!
Vergelijk je aantekeningen met Tabel 76A, wat vind je allemaal terug?

(Tabel 70B)

Slide 21 - Tekstslide

Celcyclus
De erfelijke eigenschappen van een organisme liggen vast in het DNA.
Karyogram: binas tabel 70B

Iedere dochtercel moet het DNA 'krijgen' van de moedercel -> hiervoor wordt het DNA in de chromosomen gekopieerd
Binas tabel 70A

Slide 22 - Tekstslide

Vervolg BS2.1 

Slide 23 - Tekstslide

Planning 
Les 1
Korte herhaling (met binas) celcyclus (15 min.)
Opdracht 1 t/m 6 in het boek (15 min.)
Uitleg mitose (15 min.).

Les 2
Vervolg uitleg mitose (15 min.)
Werkblad mitose en opdracht 7 t/m 9 & 11 + 12 (30 min.)

Slide 24 - Tekstslide

Herhalingsvragen
1. Wat is ongeslachtelijke voortplanting?
2. Hoeveel chromosomen zitten er in een lichaamscel? (hoe kan je dit in je binas vinden?)
3. Wat is het verschil tussen de chromosomen in de G1-fase en na de S-fase? (deels binas)
4. In welke fase van de celcyclus vindt de daadwerkelijke celdeling plaats? (binas)

Slide 25 - Tekstslide

S-fase
  • DNA wordt gekopieerd (DNA-replicatie)

  • 1 chromosoom bestaat nu uit 2 chromatiden
  • de 2 chromatiden zijn identiek! 

Slide 26 - Tekstslide

Levenscyclus van een cel
BINAS 76A

Slide 27 - Tekstslide

Opdracht 10
Tijdens een onderzoek is gedurende een celcyclus de hoeveelheid DNA in een cel gemeten. Het resultaat van dit onderzoek is in de afbeelding  hiernaast weergegeven.

In het diagram zijn vier perioden aangegeven. Neem de letters over en geef bij elke letter aan met welke fase van de celcyclus deze periode overeenkomt.

Slide 28 - Tekstslide

Aan het werk
Maak opdracht 1 t/m 6

Klaar? Lees BS2.1: mitose  

Slide 29 - Tekstslide

De mitose ...
... bestaat zelf ook uit een aantal 'fasen'

Slide 30 - Tekstslide

0

Slide 31 - Video

Mitose - Profase                BINAS 76B1
  • Kernmembraan verdwijnt
  • Chromosomen spiraliseren
  • Verdubbeling centrosoom (=2x centriolen) + vorming trekdraden

Slide 32 - Tekstslide

Mitose - Metafase
  • Trekdraden houden chromosomen op hun plaats in het midden v.d. cel
  • Trekdraden verbinden centromeren met centrosomen. 

Slide 33 - Tekstslide

Mitose - Anafase
  • Trekdraden trekken de chromatiden uit elkaar.
  • De chromosomen zijn nu weer 'normaal'.

Slide 34 - Tekstslide

Mitose - Telofase
  • Chromosomen despiraliseren
  • Nieuw kernmembraan ontstaat
  • Trekdraden verdwijnen
  • Celdeling

Slide 35 - Tekstslide

Mitose
Moet ik dit leren?

BINAS 76B1

Slide 36 - Tekstslide

Slide 37 - Tekstslide

Zet de fasen van de mitose in de juiste volgorde:
1
2
3
4
5
6
7
8

Slide 38 - Sleepvraag

Slide 39 - Tekstslide

Belangrijke begrippen: centrosoom (spoellichaampje), centriolen, trekdraden, spoelfiguur/kernspoel

Slide 40 - Tekstslide