Lezen intensief indeling samenhang delen samenvatten persvorm voltdeelw

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Agenda

• Indeling periode 2
• Intensief lezen
• De indeling van een tekst
• Samenhang binnen een tekst
• Omgaan met lastige tekstdelen
• Een tekst samenvatten
• Persoonsvorm en voltooid deelwoord

Indeling periode 2

Les 1: Lezen

Les 2: Luisteren

Les 3: Taalverzorging

Les 4: Schrijven

Les 5: Spreken

Les 6: Gesprekken voeren

Elke les: Grammatica

Intensief lezen

Eerst: globaal lezen.

Dan: lees de tekst nauwkeurig en let op details.

Hoe zat het ook alweer?

1. Lees de tekst verkennend.

2. Bedenk wat je al weet over het onderwerp.

3. Lees de inleiding en de 1e en laatste zin van elke alinea.

4. Bedenk op welke vragen je in de tekst antwoord krijgt.

5. Lees de tekst helemaal door, zonder op details te letten.

6. Bedenk waar de tekst in grote lijnen over gaat.

Indeling van de tekst

• Let op de indeling bij intensief lezen.
• Waarom: makkelijker als je onderdelen herkent.
• Welke onderdelen?
  - inleiding;
  - kern;
  - slot.
• Voorbeeld: pagina 128

- Onderwerp aankondigen.

- Lezer nieuwsgierig maken naar tekst.

- Aanwijzigen over wat in de tekst wordt besproken.

- Onderwerp stap voor stap uitgewerkt.

- Indeling in alinea's met elk eigen deelonderwerp.

- Soms: tussenkopjes.

- Schrijver sluit tekst af.

- Samenvatting, conclusie, of lezer aansporen iets te doen.

Voorbeeld indeling tekst

Voorbeeld: pagina 128

Vragen?

Samenhang

Zinnen en alinea's horen bij elkaar.

Hoe zie je dat?

• Signaalwoorden
• Signaalzinnen

- Maken duidelijk wat tekstdelen met elkaar te maken hebben.

- Verwijzen naar iets wat eerder in de tekst is genoemd.

- Geven aanwijzingen wat er in een tekstdeel wordt besproken.

- Vaak in de inleiding of als 1e zin van een alinea.

Oefenen met samenhang

Maak opdracht 5
(pagina 135)

Je kunt het scheurblad op pagina 363 gebruiken.

Omgaan met lastige tekstdelen

• Je begrijpt de tekst niet: Geconcentreerd lezen.
  
  
• Onbekende woorden en uitdrukkingen.
  - Moet je ze weten? Soms niet!

Wanneer: 

Als je de tekst niet goed begrijpt.

Hoe: 

- Herlees de tekst (vanaf een punt waarop je de tekst nog begrijpt).

- Lees vooruit (sla een stukje over).

- Lees langzamer.

- Laat je niet afleiden! (Telefoon even weg.)

Wat betekent een woord?

• Lees een stuk terug.
• Bekijk afbeeldingen bij de tekst.
•  Bekijk het woord zelf.
• Zoek de betekenis op.
• Vraag de betekenis aan iemand.

Herken je misschien een deel van het woord? 

De betekenis van woorden

Maak opdracht 11, onderdeel a
(pagina 145)

Wat betekent "niet voorradig"?

Wat betekent "in gebreke is gebleven"?

Vragen?

Samenvatten

• Kort opschrijven wat er in een tekst staat.
  
  
• Hoe?
  - Markeer de sleutelwoorden: zeggen iets belangrijks over de
     tekst.
    * Zelfstandige naamwoorden
    * Werkwoorden

Zelfstandige naamwoorden zijn:

- Namen van mensen, planten, dieren en dingen.

Heel vaak kun je er 'de', 'het' of 'een' voor zetten.

Stappenplan samenvatten

Hoofdgedachte

• Belangrijkste dat  er over het onderwerp wordt gezegd.
  
  
• Kortst mogelijke antwoord op de vraag:
  "Waar gaat de tekst precies over?"
  
  
• Zet de hoofdgedachte in 1 of een paar zinnen.

Vragen?

Persoonsvorm

Persoonsvorm & voltooid deelwoord

• Allebei werkwoorden
• Persoonsvorm = wat doet iemand?
  Bijv.: Hij fietst naar huis. Pv = fietst. Wat doet hij? > fietsen.
  
  
• Voltooid deelwoord =  woord dat aangeeft dat iets is gebeurd.
  Bijv. Hij heeft gefietst. Wat heeft hij gedaan? > gefietst.

Hoe vind je de persoonsvorm?

Hoe herken je een voltooid deelwoord?

Vragen?

Huiswerk (voor 23-11)

Leerwerkboek deel A:

• Hoofdstuk 1, opdracht 12 (a, b, c, g & i).

Starttaal Online (2F):

• Lezen > opbouwopdrachten > samenhang > husseltaak.
• Lezen > opbouwopdrachten > samenhang > gatentekst.
• Lezen > opbouwopdrachten > onbekende woorden en beeldspraak.
• Lezen > opbouwopdrachten > intensief lezen.
• Taalverzorging > grammatica > persoonsvorm/voltooid deelwoord.

Vragen?

Neem contact op!

• Per e-mail (hele week)
  
• (video)bel via MS Teams (donderdag & vrijdag)
  
• Chat via MS Teams (hele week)