Herhaling H2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Van de bergen naar de zee

H2 Van de bergen naar de zee - Het stroomgebied van de Rijn

Leerdoel

Welke endogene en exogene processen hebben de natuurlandschappen in Europa gevormd?

Welk onderdeel van hoofdstuk 2 is belangrijk om nog een keer extra uit te leggen? (kijk naar de leerdoelen in het wb per paragraaf)

§1: De vorming van de alpen

Gesteentekringloop

Jong/oud gebergte

Verwering en erosie

Vorming

A tropische zee  pakket

   sedimentgesteenten: - kalk (dode zeedieren / planten) - zand - stenen

B De Afrikaanse plaat beweegt naar

   het noorden  plooiing

C De plaatbeweging heft de aardkorst steeds verder op.

D De Afrikaanse plaat botst op

    Europa  Afrika schuift over

    andere lagen  gesteente werd

    geplooid  plooiingsgebergte

Gesteentekringloop

Stollingsgesteente: ontstaat door stollen magma of lava.
Langzame stolling in de aardkorst: graniet
Snelle stolling aan het aardoppervlak: basalt


Sedimentgesteente / afzettingsgesteente: neergelegd verweringsmateriaal dat onder druk aan elkaar gaat kitten.
-zand wordt zandsteen
- klei wordt schalie (kleisteen)

Kenmerken sedimentgesteente:  verschillende lagen en vaak fossielen

Metamorf gesteente: stollings- of sedimentgesteente ondergaat diep in de aarde onder invloed van  hoge druk of temperatuur een gedaanteverwisseling. 
- kalksteen wordt marmer

       Jong/oud gebergte gebergte

§2: Rivieren van IJs

Afbraak en opbouw van gletsjer

Kenmerken bovenloop

Hoe is dit landschap gevormd?

Hoe is dit landschap gevormd?

Schrijf voor jezelf alle begrippen op die je bij dit plaatje zou kunnen zetten.

§3: Stroomgebied van de Rijn

Op welke manier draag rivier bij aan afbraak en opbouw van het landschap?

Kenmerken middenloop

Debiet en regiem/verval en verhang

Regiem = Schommelingen in de  hoeveelheid afgevoerd water
                     door een rivier.

Debiet= Hoeveelheid water die op een

bepaald punt door de rivier stroomt.-Uitgedrukt in M³/seconde

Verval = Hoogteverschil tussen twee plaatsen aan een rivier.

 Verhang= Het verval per kilometer

Voorbeeld: -Rijn bij Lobith 15m tot  Monding rivier NAP
-Afstand Lobith tot monding = 150km
-Verval = 15m
-Verhang is 15m : 150 km=0,1m / km

Verwering 

Door exogene krachten worden bergen langzaam afgesleten.jonge gebergte  oud gebergte

Erosie

 Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind.

Zoek een plaatje van verwering

Zoek een plaatje van erosie

§4: Kustvormen

Waarom sommige golven de kust afbreken en andere de kust opbouwen.

Welke factoren zorgen voor deze golf?

1.Kracht van de wind

2.Tijd dat de wind waait

3.Afgelegde afstand van de golven

4.Zeebodem.
De golf breekt in ondiep water.

Maken

Zelftoets hele hoofdstuk

Alles nakijken

Vragen stellen

Leren!

Nederland heeft ..... meanderende rivieren?

1. veel
2. weinig

Hoog in de Alpen vindt je vooral....

1. gemengde rivieren
2. regenrivieren
3. gletsjer rivieren
4. smeltwaterrivieren

Hoog in de Alpen vindt je vooral....

1. gemengde rivieren
2. regenrivieren
3. gletsjer rivieren
4. smeltwaterrivieren

Pangea werd opgebroken door

1. aardbevingen.
2. rivieren.
3. platentektoniek.
4. mammoeten.

Door klimaatverandering wordt de neerslag onregelmatiger. Dit heeft effect op...

1. het debiet van rivieren
2. het regiem van rivieren

Deze stenen zijn .... door rivieren afgesleten.

1. wel
2. niet

Deze stenen zijn .... door rivieren afgesleten.

1. wel
2. niet

Rivieren hebben Nederland opgebouwd door

1. verwering
2. erosie
3. sedimentatie

Welk proces is verantwoordelijk voor het ontstaan van gebergte?

1. rivieren
2. platentektoniek
3. de mens
4. sedimentatie

Nederland ligt in de .....van enkele grote rivieren

1. benedenloop
2. middenloop
3. bovenloop

Antwoord: Interglaciaal
Wat is de vraag?

Antwoord: Aanslibbingskust
Wat is de vraag?

Antwoord: Metamorfe gesteenten
Wat is de vraag?