W20 Sk les paragraaf 8.3 karakteristieke groepen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Tijdens deze les:

1. Leer je hoe je de systematische naam opstelt van halogeenalkanen.
2. Leer je hoe je de systematische naam opstelt van alcoholen.

Herhaling.

Bekijk het onderstaande molecuul goed. Op de volgende slides zie je de vragen hierover.

Wat was de covalentie van C?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Wat is de systematische naam van het molecuul op de vorige dia?

Herhaling.

Bekijk het molecuul
hiernaast goed.

Wat is de naam van de zijtak die twee keer voorkomt?

1. Ethyl
2. Methyl
3. Koolwaterstof
4. Alkaan

Wat is de naam van dit molecuul?

Halogeenalkanen.

Een halogeenalkaan is een alkaan waarbij een H atoom verbonden is door een of meer halogeenatomen.

Halogeenatomen.

Wat waren elke weer halogeen-

atomen? (Herhaling H3 3.2).

Atoom	Afkorting
Chloor	Cl
Jood	I
Fluor	F
Broom	Br

Halogeenalkaan.

Neem het halogeenalkaan hiernaast

over in je schrift. In de slides hierna

stellen we de naam hiervan op.

Stap 1: Langste koolstofketen.

Hiernaast zie je de langste koolstofketen

binnen de rode lijnen. Dit zijn 4 C atomen.

Welke stamnaam hoort hierbij?

1. Ethaan
2. Propaan
3. Butaan
4. Buteen

Stap 2: Zoek zijketens.

Hiernaast zie je de zijketens binnen

de rode lijnen. Aan de bovenkant bevindt

zich een methylgroep. Aan de onderkant

een chloorgroep.

Stap 3: Aantal zijgroepen.

We tellen hoeveel methyl- en

chloorgroepen er zijn. Van beide

zijn er maar één aanwezig. Je gebruikt

dus geen voorzetsel.

Stap 4: Nummer de koolstofketen.

Hiernaast zie je hoe de koolstofketen

vanaf links genummerd is. In dit geval

bevinden de groepen zich op nummer 2.

Wanneer je rechts zou starten zouden ze op

nummer 3 zitten. Je begint aan de kant waardoor

de zijgroepen op het laagste nummer zetten: links.

Stap 5: Stel de naam op.

Nu stel je de naam op.

2 - chloor - 2 - methylbutaan.

Je noemt de zijgroepen in alfabetische

volgorde. Daarom staat er eerst chloor.

Wat is de naam van dit molecuul?

Wat is de naam van het molecuul op de vorige slide?

1. 1-propaanchloor
2. 1-chloorpropaan
3. 1,1-chloorpropaan
4. Propaan

Alcoholen.

Alle koolstofverbindingen met een

 -O-H groep in de structuurformule

 behoren tot de alcoholen. Tussen

de rode lijnen zie je de-O-H groep.

Een voorbeeld:

Het opstellen van de naam gaat

op dezelfde manier in zijn

werk als bij de halogeenalkanen.

De laatste stap is echter anders.

Een voorbeeld:

Stap 1: De stam is butaan (4C in keten).

Stap 2: Er is een alcohol groep (de

O - H groep).

Stap 3: Er is maar één alcohol groep.

Stap 4: Nummer de keten vanaf rechts 

dan bevindt de -O-H groep zich op de 2.

Stap 5: Stel de naam op.

De naam wordt:

Butaan - 2 - ol.

De geeft aan waar de alcoholgroep is.

De 'ol' erna komt van alcohOL.

Huiswerk.

Maak de oefenopgave die hierbij horen uit de planning van chemie overall online.