Romantiek en realisme

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

De maatschappij verandert snel begin 19e eeuw. Waardoor?

1. industrialisatie
2. vrijheid van onderwijs
3. vrijheid van meningsuiting
4. A,B, C en ook nog vrijheid van godsdienst

Door de industrialisatie ontstaat er een vlucht ...

1. uit het land
2. uit de stad
3. uit de realiteit
4. uit de techniek

1848 is een belangrijk voor de Nederlandse staat. Waarom?

1. Eindelijk onderwijs voor iedereen
2. Eindelijk werd kinderarbeid verboden
3. De macht kwam meer bij het kabinet en het parlement te liggen
4. We hadden eindelijk ook een stoomtrein

1839

1848

1874

1900

De eerste stoomtrein rijdt van Amsterdam naar Haarlem

Invoering Grondwet waardoor de koning minder macht kreeg. Thorbecke is de ontwerper 

Kinderwetje van Van Houten. Kinderen tot 12 jaar mogen niet in de fabriek werken

leerplicht voor 7- tot 12-jarigen

Welke twee Duitse begrippen behoren bij de romantiek en wat betekenen ze?

Welke literaire uitingen horen bij de romantiek

1. sprookjes, historische romans, moraliserende gedichten
2. sprookjes, briefromans, kindergedichtjes
3. sprookjes. historische romans, griezelroman
4. sprookjes, science-fiction, imaginaire reisverhalen

Stelling: Realisme is een reactie op de romantiek

1. ja
2. nee

Wat is literair gezien de grootste verandering t.o.v. de literatuur in de 19e eeuw

1. het moraliseren komt op
2. de creativiteit wordt gewaardeerd
3. de natuur speelt eindelijk een rol
4. de wetenschap wordt verbonden met de letterkunde

Wie behoort er bij de humoristen?

1. Willem Bilderdijk
2. Eduard Douwes Dekker
3. Nicolaas Beets
4. Francois HaverSchmidt

realisme

de kunstenaars vluchten niet meer uit de werkelijkheid, maar verbeelden het alledaagse.

19e eeuw is vaak mengeling van romantiek en realisme in de Nederlandse literatuur

1. Bilderdijk is een romanticus
2. creativiteit (een gave)wordt nu meer gewaardeerd dan imitatie of navolging
3. nut, aangenaam maar ook het goddelijke = verbindende kracht die er tussen alle verschijnselen zou zijn

 

de kunstenaar bemiddelt tussen dat goddelijke en de gewone mens. Kunst laat de werkelijke waarheid zien.

4. originaliteit is nu van groot belang. Griekse goden waren niet langer in. De natuur gaf nieuwe beeldspraak.

Nicolaas Beets

pseudoniem: Hildebrand

Camera Obscura (1839)

geschreven portretten met veel observaties en meningen van de schrijver.

Piet Paaltjens

romanticus 

Snikken en grimlachjes (1867)

alterego van Francois HaverSchmidt? Hij verdwijnt tussen twee biljarten in de studentensociëteit 

Humoristen

Klikspaan: Studententypen/ studentenleven

de schoolmeester

dierengedichten die didactisch van aard zijn

Ze zijn meer  realistisch

Waar maakte Eduard Douwes Dekker zich druk over? Noem minstens twee zaken

zie p. 42-45 Roze boekje

1. de politiek

2. de toestand van de arbeiders

3. de emancipatie van de vrouw

4. de godsdienst