PF2PHA JK bijenkomst 2

• pedagogiek
• HBO
• Studiejaar 2

Bijeenkomst 2

PH2PHA JK 

wat is spel?

 Het kind geeft zelf betekenis aan materialen en middelen,

er is vrijheid van handelen en 'regels' in het spel worden zelf bedacht. In het spel staat het proces centraal, niet het product

(Janssen-Vos, zoals genoemd in Brouwers, 2010).

géén vrij spel:

• voor gestructureerde activiteiten met geen of nauwelijks inbreng van de kinderen
• materialen als puzzels en ander ontwikkelingsmateriaal
• werken volgens het stramien van de methode, voorbereid door de leraar
• regelspel, zoals domino of verstoppertje
  

soorten spel 

manipulerend spel

symbolisch spel              

                                                constructiespel

                                                rollenspel

                                                                                          parallel spel

                                                                                          samenspel

========

regelspel

Een kleuter staat 'spelend' in de wereld
en krijgt tijdens het spelen grip op de werkelijkheid.

Annerieke Boland Lector Jonge Kind

Bakkers

Buiten en binnen

Volgens Vygotsky is spelen een noodzakelijke voorwaarde voor hoger mentaal functioneren. Executieve functies zoals werkgeheugen, taakinitiatie, planning en organisatie moeten daarvoor op een geïntegreerde manier samenwerken.

Spel vraagt van de kinderen initiatief en ze leren hun eigen handelen te sturen en bij te sturen.

(Brouwers, 2019)

Inhoud bijeenkomst 2 

- thematiseren als middel

- vijf kernactiviteiten binnen OGO
- bedoelingen, ontwikkelbehoeften & oogst

- verder met het werken aan de thema's

Thematiseren, waarom?

Thematisch onderwijs

Speel-leerhoeken zijn leidend in het kleuteronderwijs.

Thematisch onderwijs biedt de gelegenheid aan:

• betekenisvolle activiteiten --> intrinsieke motivatie
  
• fantasie en magisch denken
• handelen en beweging
• ontdekken en experimenteren 

Kernactiviteiten

Kernactiviteiten zijn bouwstenen voor de leerkracht.

Aan de hand van deze bouwstenen kan de leerkracht zelf een passend aanbod voor de leerlingen samenstellen, waarin ook de inbreng van de kinderen verwerkt is.

Kernactiviteiten

1. spelactiviteiten
2.  constructieve en beeldende activiteiten
3. gespreksactiviteiten
4. lees- en schrijfactiviteiten
5. reken- en wiskundige activiteiten

spelactiviteiten

constructiespel & beeldende activiteiten

• Manipuleren en verkennen met materiaal om te onderzoeken, testen, slopen, maken en versieren.

• Beeldend werken, bijvoorbeeld met klei, papier, textiel of kosteloos materiaal.

• Doelgerichte constructies maken van bouw en constructiemateriaal, die ze kunnen gebruiken bij het spelen.

• Werken met schematische weergaven, bijvoorbeeld plattegronden.

https://hsleiden.itslearning.com/ContentArea/ContentArea.aspx?ProfileId=5&LocationID=7099&LocationType=1

Facebook -> Kleuterwereld -> Jack Veldhuizen

gespreksactiviteiten

• eigen ervaringen 
• foto's / beelden
• boeken, teksten en verhalen 
• voorwerpen 

lees- en schrijfactiviteiten

• spelactiviteiten met lezen en schrijven
• werken met boeken
• samen lezen en/of zelf lezen
• zelf teksten schrijven

reken- wiskunde activiteiten

• bij dagelijkse gebeurtenissen
• bij het manipulerend spel
• rollenspel en het constructiespel
• als bewuste leeractiviteit

eerste onderzoeksactiviteiten

Bedoelingen

Welke leerkansen verwacht je in jouw aanbod (bedoelingen)

voor deze kinderen op dit moment (ontwikkelbehoefte).

NB. kennis van leer- en ontwikkelingslijnen

Bedoelingen --> Oogst

Welke leerkansen verwacht je in jouw aanbod (bedoelingen)

voor deze kinderen op dit moment (ontwikkelbehoefte),

NB. kennis van leer- en ontwikkelingslijnen

...en wat hebben ze je laten zien / wat hebben ze benut?

Bedoelingen --> Oogst

Je formuleert geen doelen per activiteit maar je hebt er een bedoeling mee (welke kansen liggen er in deze activiteit), en tijdens jouw observatie zal je zien of de kinderen deze bedoeling oppakken en zich op dat vlak verder ontwikkelen.

Wat valt op aan deze formulering?

Basisontwikkeling voor

peuters en de onderbouw

Frea Janssen-Vos &

Levineke van der Meer

Ook in: Kiezen voor het jonge kind (Helma Brouwers)

Cirkel van brede ontwikkeling

www.slo.nl

Ontwikkeling volgen

Welk ontwikkel(ings)volgsysteem hanteert jouw school?

www.rijksoverheid.nl

keuze voor thema 

1. betekenisvol

keuze voor thema 

2. passend bij de ontwikkeling 

keuze voor thema 

3. uitdagen tot spelend leren en onderzoeken

keuze voor thema 

4. handelingen, voldoende interactiemogelijkheden

keuze voor thema 

5. ruimte voor kennis (natuur, aardrijkskunde, verkeer, techniek)

keuze voor thema 

6. biedt kansen voor een ruim aanbod aan taal, rekenen, motoriek 

brainstorm thema 

spelhoek (rollen, handelingen, materiaal)

startactiviteit 

woordenschat

gesprekken

overige activiteiten 

kansen voor lezen, schrijven, rekenen, motoriek (werkplaats)

(evt. extra: beweging, boeken, filmpjes, websites, echte wereld)

brainstorm thema 

brainstorm thema 

1. betekenisvol 

2. passend bij de ontwikkeling

3. daagt uit tot spelen en onderzoeken

4. genoeg handelingen en interactiemogelijkheden

5. ruimte voor kennis (natuur, techniek, verkeer)

6. kansen voor ruim aanbod taal, rekenen, motoriek

Bijeenkomst 3 

voorbereiden: 

Observeer en bekijk het ontwikkelingsvolgsysteem:

stel vast wat de onderwijsbehoeften zijn (beginsituatie)

Lees over: didactische impulsen

Werk uit: bedoelingen bij de activiteit(en)

Bijeenkomst 3

inhoud: 

 

Theorie en voorbeelden van didactische impulsen:

- spelstimulering

- spelbegeleiding