LJ1 - 6.9 - 6.10 - 6.11 - LJ2 6.5

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

	Vak: Nederlands Hoofdstuk: 6
1.	Lesopening
2.	Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen
3.	Arrangementen + mini-check
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

LJ1 - Pak je boek en schrift van Nederlands op tafel. Open je boek op blz 277.

LJ 2- Ga even in stilte lezen

2. Lesdoel + Leergebiedoverstijgende doelen

Aan het eind van deze les:

- kun je het meervoud en de bezitsvorm van zelfstandige naamwoorden spellen

- kun je getallen spellen

Leergebiedoverstijgende doelen: 

Denkvermogen

- Realiseert een oplossing volgens plan.

- Formuleert criteria voor de oplossing. 

3. Mini-check + arrangementen

Verdiept --> 8 of hoger: Jessica, Gijs, Jochem en Jamie.

Jullie maken zelfstandig opdracht 20 t/m 22 op blz 277 t/m 278.

De rest doet mee met de mini-check.

Wat is het meervoud van oma?

1. omaas
2. omaa's
3. oma's
4. omaen

Wat is het meervoud van hobby?

1. hobbies
2. hobbie's
3. hobby's
4. hobbyen

goed of fout gespeld ?

de broer van Sally -> Sallys broer

Regel

Is het +s  of + 's  of  ' ? Kijk terug in de uitleg als je het even niet meer weet!!

1. goed
2. fout

Juiste vorm: Sally's broer

goed of fout gespeld ?
de boeken van Bas
-> Bas's boeken

Regel

Is het +s  of + 's  of  ' ? Kijk terug in de uitleg als je het even niet meer weet!!

1. goed
2. fout

Juiste vorm: Bas' boeken

Wat is de juiste schrijfwijze van de getallen in de zin?

1. Mijn broertje heeft er inmiddels 21 opgegeten en ik 16. .
2. Mijn broertje heeft er inmiddels 21 opgegeten en ik zestien.
3. Mijn broertje heeft er inmiddels eenentwintig opgegeten en ik zestien.
4. Mijn broertje heeft er inmiddels eenentwintig opgegeten en ik 16.

Wie maakt wat?

Had je 4/5 vragen goed? Dan mag je zelfstandig aan de slag: opdracht 20 t/m 22 op blz 277 t/m 278.

De rest doet mee met de instructie. 

Er is een aantal regels waar je op moet letten: 

Hoe schrijf je de bezitsvorm?

Er zijn 3 schrijfregels

1.  +s
2. 's
3.   '

bezitsvorm 

De schoenen van mijn vader

mijn vaders schoenen

(bezitsvorm) 

 bezitsvorm regel 1: +s

Je kunt de bezitsvorm maken door een s achter de naam of het zelfstandig naamwoord te zetten. 

• de schoenen van mijn vader  >  mijn vaders schoenen
• de kleren van mijn zusje >  mijn zusjes kleren
• het beroep van Sarah >  Sarahs beroep 

bezitsvorm regel 2: 's 

Als een naam of zelfstandig naamwoord op een lange klank eindigt: a, i, o, u, of y,
dan zet je een ' voor de s. Je schrijft dus 's (apostrof s)

• het huis van oma   >   oma's huis
• de moeder van Eddy   >   Eddy's moeder
• de speen van de baby   >   baby's speen

Bezitsvorm regel 3: '

Eindigt het zelfstandig naamwoord of de naam op een sisklank? 

Schrijf dan alleen een apostrof, dat is ' 

• De broer van Max  >  Max' broer
• De zus van Bas  >  Bas' zus

4. Instructie

In teksten gebruik je meestal geen cijfers, maar schrijf je getallen voluit.

• Alle cijfers t/m 20 schrijf je voluit.
• Ronde tientallen, honderdtallen, duizendtallen schrijf je voluit. 

Uitzonderingen:

• Bij maten en gewichten zijn cijfers soms overzichtelijker.
• Grote, ingewikkelde getallen schrijf je meestal in cijfers.

Voor of na cijfers en getallen kom je soms speciale tekens en afkortingen tegen, zoals €, %, kg of cm. In een tekst schrijf je deze voluit: euro, procent, kilo of centimeter.

Meervoud van zelfstandige naamwoorden

De meeste zelfstandige naamwoorden hebben niet alleen een enkelvoud, maar ook een meervoud. 

Meestal maak je het meervoud door één van de volgende uitgangen te gebruiken: -(e)n of -s. 

Je hoort vaak hoe je het meervoud moet schrijven.

tent-tenten   rivier-rivieren  vakantie-vakanties   hotel-hotels

5. Begeleid inoefenen

Geen of 1 vraag goed bij de mini-check -->

Dan maken we opdracht 20 samen

6. Zelfstandig werken

Je maakt nu zelfstandig opdracht 20 t/m 22 op blz 277 t/m 278.

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdracht na.

Daarna ga je in stilte lezen.

1. Lesopening

LJ2 - Pak je boek van Nederlands en open deze op blz. 265

2. Lesdoel + Leergebiedoverstijgende doelen

Aan het eind van deze les:

- weet je welke zinsdelen er zijn

- kun je de zinsdelen in een zin benoemen

- weet je welke werkwoordsvormen er zijn

Leergebiedoverstijgende doelen:

Denkvermogen

- Realiseert een oplossing volgens plan.

- Formuleert criteria voor de oplossing. 

3. Arrangementen + Mini-check

Verdiept (een 8 of hoger): Niemand

Iedereen doet mee met de mini-check

Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Stap 5
Stap 6
Stap 7

Zinsdelen zoek je via een vaste volgorde. Zet de zinsdelen in de juiste volgorde. 

Persoonsvorm

Lijdend voorwerp

Verdelen van zinsdelen

Onderwerp

Werkwoordelijk gezegde

Meewerkend voorwerp

Bijwoordelijke bepaling

Verdeel de volgende zin in zinsdelen. Gebruik / voor zinsdelen te maken.

De klusjes hebben mij veertig euro opgeleverd

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin:

De jongens eten een broodje kroket.

1. De jongens
2. eten
3. een broodje kroket
4. eten kroket

Wat is de bijwoordelijke bepaling in de volgende zin?

Janne vindt een briefje van vijftig euro op de stoep.

1. Een briefje
2. van vijftig euro
3. vindt
4. op de stoep

Welke drie vormen van werkwoorden zijn er?

Wie maakt wat? 

Had je 4/5 vragen goed? Dan ga je in stilte en zelfstandig aan de slag met 6.5 opdracht 4 t/m 8 op blz. 265 en 266. 

Lees de theorie goed door! 

De rest doet mee met de instructie. 

4. Instructie

Zinsdelen

Een zin | bestaat | uit zinsdelen.

Alles wat voor de persoonsvorm staat of kan staan is 1 zinsdeel.

Volgorde zinsdelen benoemen

Zinsdelen benoemen; altijd in een vaste volgorde.

1	persoonsvorm zoeken	pv
2	zin verdelen in zinsdelen
3	het werkwoordelijk gezegde zoeken	wwg
4	het onderwerp zoeken	ond
5	het lijdend voorwerp zoeken	lv
6	meewerkend voorwerp zoeken	mw
7	bijwoordelijke bepaling zoeken	bwb

Stap 1. Persoonsvorm - pv

• De zin vragend te maken.
  Het eerste woord is de persoonsvorm.

Ik mag mijn jas aantrekken -> Mag ik mijn jas aantrekken? 

• De zin in een andere tijd te zetten. 
  Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Jullie werken hard tijdens de les -> Jullie werkten hard tijdens de les

• De zin in enkelvoud of meervoud zetten.
  

Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm

Jullie verliezen altijd -> Ik verlies altijd

Stap 2. Zinsdelen maken

Een zin | bestaat | uit zinsdelen.

Alles wat voor de persoonsvorm staat of kan staan is 1 zinsdeel.

Een woord of een groepje woorden dat antwoord geeft op de vragen: Wie of wat doet het? Wat gebeurt er? Aan wie? Wanneer? Hoelang? Wat?

Belangrijk: de persoonsvorm is altijd een zinsdeel!

Stap 3: Werkwoordelijk gezegde - wwg

Het werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin.

• De persoonsvorm is onderdeel van het werkwoordelijk gezegde.
  

Voorbeeld: Kimberly ziet een ooievaar vliegen. 

wwg = ziet vliegen

Stap 4: Onderwerp - ond

Het antwoord op de vraag: wie of wat + gezegde?

Het zinsdeel dat verandert als je de persoonsvorm verandert van enkelvoud naar meervoud, of van meervoud naar enkelvoud (de getalproef). 

Voorbeeld: Omar geeft een presentatie. 

wie of wat geeft? -> ond: Omar

Stap 5: Lijdend voorwerp = lv

Het antwoord op de vraag: wie of wat + gezegde + onderwerp?

Bijvoorbeeld: 

Mijn vader verft de voordeur.

Wie of wat verft mijn vader?

-> De voordeur = lv

Stap 6: Meewerkend voorwerp

Het antwoord op de vraag: aan wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

Bijvoorbeeld: 

Lonne geeft Anouk een brief. 

Aan wie geeft Lonne een brief? 

Aan: Anouk = mv

Stap 7: Werkwoordelijke bepaling

De bijwoordelijke bepaling geeft antwoord op vragen als: waar, wanneer, waardoor, waarmee, waarnaar, wanneer, hoe, hoeveel?

Bijwoordelijke bepaling zijn vaak alle overgebleven zinsdelen. De bijwoordelijke bepaling kan dus vaker voorkomen in een zin. 

Werkwoordsvormen

Er zijn drie werkwoordsvormen:

1. persoonsvorm - pv 

Bijv: ik loop, hij loopt, wij lopen

    2. voltooid deelwoord - vdw

Bijv: breken -> gebroken, steken -> gestoken

   3. hele werkwoord - hele werkwoord

Bijv: lopen, roken, fietsen

5. Begeleid inoefenen

Vind je nog iets lastig? 

Heb je nog vragen over de instructie? 

6. Zelfstandig werken

LJ1 - Je maakt nu zelfstandig opdracht 20 t/m 22 op blz 277 t/m 278.

LJ2 - Je maakt zelfstandig 6.5 opdracht 4 t/m 7 op blz. 265 en 266. 

Ben je klaar?

Dan lever je jouw schrift bij mij in.

Daarna ga je in stilte lezen. 

7. Evaluatie

Hoe ging de les?

Zijn er nog dingen die je lastig vindt?

- kun je het meervoud en de bezitsvorm van zelfstandige naamwoorden spellen?

- kun je getallen spellen?

                         

7. Evaluatie

Hoe ging de les?

Zijn er nog dingen die je lastig vindt?

- weet je welke zinsdelen er zijn?

- kun je de zinsdelen in een zin benoemen?

- weet je welke werkwoordsvormen er zijn?

 

Huiswerk & Toetsen

Huiswerk LJ1: 

Woensdag 14 juni

6.9-6.10-6.11 opdracht 20 t/m 22

Huiswerk LJ2: 

Woensdag 14 juni

6.5 opdracht 4 t/m 7

Toetsen LJ1: 

Geen

Toetsen LJ2: 

Geen