hfst 7.1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 7

Wie heeft het voor het zeggen?

Waar denken jullie aan bij de overheid.

OVERHEID

krant.volkskrant.nl

nl.wikipedia.org

De centrale overheid

Het Rijk wordt ook wel 'de centrale overheid genoemd'

De ministers besturen het Rijk. Zij maken plannen en wetten die door de 2e kamer goedgekeurd moeten worden. De 2e kamer controleert zo de ministers. 

De provincie 

Verantwoordelijk voor de grond van een deel van het land

• Mogen steden uitbreiden?
• Mag extra ruimte komen voor bedrijfsterreinen? 
• Zijn er goede wegen of moeten die bijgebouwd worden?

De gemeente

De gemeente staat het dichtste bij jou

Veel zaken in jouw woonplaats worden geregeld door de gemeente.

Moeten er bomen geplant worden?

Identiteitsbewijs of paspoort regelen

 

De waterschappen

Het beheren van water en het bewaren

van de kwaliteit van ons water. 

De rijksoverheid is onze centrale overheid.
Waaruit bestaat de drie lagere overheden in ons land?

1. De provincies, gemeenten en de waterschappen.
2. Het rijk, de provincies en de gemeenten.
3. De provincies, gemeenten en hoofdsteden.
4. Het rijk, de provincies en de waterschappen.

Taken van de overheid

• zorgen voor veiligheid (politie en leger)
• gezondheidszorg (ziekenhuizen)
• sociale zekerheid (uitkeringen)
• zorgen voor volkshuisvesting (wonen)
• zorgen voor onderwijs

Hoe beïnvloedt de overheid consumentengedrag?

De overheid kan het consumentengedrag beïnvloeden door:

• belastingheffing (minder bestedingen en dus minder inflatie);

• accijns te heffen (om te zorgen dat mensen iets minder kopen);

• voorlichting te geven (mensen bewust maken van bijv. gezondheid).

Stimuleren (subsidie) 

Prijs omlaag

• Innovatie
• Gezond eten
• Sport
• Kinderopvang
• Duurzame energie

afremmen (accijns/belasting)

Prijs omhoog

• Brandstofverbruik - benzine etc. 
• Roken
• Alcohol
• Veel energieverbruik bij stoom en gas 

Accijns & subsidie

Accijns:
Extra belasting op tabakswaren, olie en alcohol.
Doel: Minderen van de consumptie.

Subsidie:
Extra tegemoetkoming op sommige producten en diensten.
Doel: Laten toenemen van de consumptie.

Wat wil de overheid bereiken met subsidies?

1. Dat consumenten meer gebruik gaan maken van bepaalde producten.
2. Minder innovatie.
3. Dat consumenten minder gebruik gaan maken van bepaalde producten.
4. Dat de overheid een extra inkomstenbron heeft.

Wat wil de overheid bereiken met accijnzen?

1. Dat consumenten meer gebruik gaan maken van bepaalde producten.
2. Dat het milieu verbetert.
3. Dat consumenten minder gebruik gaan maken van bepaalde producten.
4. Dat de overheid een extra inkomstenbron heeft.

Waarop zit geen accijns?

1. alcohol
2. brandstof
3. tabak
4. tijdschriften

PARTICULIERE EN COLLECTIEVE SECTOR

Collectieve goederen

Dit zijn voorzieningen die voor iedereen bestemd zijn en door de overheid worden betaald. 

Voorbeelden: 

• ziekenhuis
  
• dijken
  
• Politie
• Scholen
• parken//straatverlichting

Waarom doet de overheid dit?

1) je kunt mensen niet apart laten       betalen

2) kwaliteit in eigen hand

3) betaalbaar voor iedereen

Collectieve sector en particuliere sector

Collectieve sector
Overheid en sociale zekerheid instellingen waar iedereen gebruik van kan maken.

Particuliere sector
Bedrijven, willen goederen en diensten verkopen om winst te maken.

Marktwerking

In de particuliere sector heb je altijd te maken met marktwerking. Dat betekent dat de bedrijven met elkaar moeten concurreren om klanten te krijgen. 

Concurreren doen ze door middel van prijzen, kwaliteit of service.