Beschouwing les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Beschouwing les 1

Leerdoelen

• Aan het eind van de les weet je wat een beschouwing is
• Aan het eind van de les ken je drie soorten beschouwingen: voor-en-tegen structuur, verleden-heden-toekomst structuur en probleemstructuur
• Aan het eind van de les kunnen je een bouwplan maken voor een beschouwing

Wat weet je al over
een beschouwing?

Wat is een beschouwing?

• Een beschouwing is een objectieve analyse van een actueel onderwerp, waarin de schrijver geen of bijna geen standpunt inneemt.

Soorten beschouwingen

• Voor-en-tegen structuur: voordelen en nadelen van een onderwerp presenteren
  
  
• Verleden-heden-toekomst structuur: ontwikkeling van een onderwerp door de tijd heen bespreken
  
  
• Probleemstructuur: een probleem presenteren en analyseren

Bouwplan voor een beschouwing

Bouwplan: plan dat de structuur van een beschouwing weergeeft en helpt bij de organisatie van de tekst

Voorbeeld bouwplan

Alinea 1: Inleiding

Alinea 2: Beschrijving van het probleem

Alinea 3: Oorzaken

Alinea 4: Gevolgen

Alinea 5: Mogelijke oplossingen

Alinea 6: Samenvatting

Voorbeeld uitgewerkt bouwplan

Tekstsoort: beschouwing

Onderwerp: vandalisme

Bij een beschouwing is het belangrijk dat je de goede en slechte kanten

van het onderwerp goed belicht. Denk er goed aan dat je eigen mening

niet te nadrukkelijk aanwezig is.

Alinea 1

Inleiding: Introductie

• Onderwerp, hoofdgedachte, stelling of probleem
  
• Vaak aan de hand van een actueel voorbeeld.
  

De inleiding is bedoeld om lezers te trekken. Als ze de inleiding hebben gelezen moeten ze nieuwsgierig zijn naar de rest van het artikel. Je kunt bijvoorbeeld een actuele gebeurtenis combineren met het onderwerp van je beschouwing.

Alinea 2

• Beschrijving
  

• (bv) Wat is vandalisme en waar komt het voor?
  

Hier beschrijf je duidelijk waar je beschouwing over gaat. Het moet niet zo zijn dat de lezer pas aan het einde van je beschouwing door heeft waar het over gaat. Wees daarom duidelijk over je onderwerp.

Alinea 3

• Oorzaken

• Hoe komt het dat mensen zich vandalistisch gaan gedragen?
  
  
• Noem hier de belangrijkste oorzaken. Deze oorzaken kun je later weer betrekken bij de mogelijk oplossingen die je geeft voor een bepaald probleem.

Alinea 4

• Gevolgen
  
  
• Wat zijn de gevolgen van vandalisme?
  
  
• Geef de gevolgen van je onderwerp hier duidelijk weer en betrek ook deze gevolgen bij de oplossingen.

Alinea 5

• Oplossingen
  
  
• Wat zijn de oplossingen voor vandalisme?
  
  
• Bij de oplossingen kun je aangeven hoe er op een het onderwerp gereageerd kan worden, waardoor het minder negatief of juist nog positiever wordt.

Samenvatting les

• Beschouwing: een objectieve analyse van een actueel onderwerp zonder inname van een standpunt
• Voor-en-tegen structuur: een type beschouwing waarbij de voordelen en nadelen van een onderwerp worden gepresenteerd
• Verleden-heden-toekomst structuur: een type beschouwing waarbij de ontwikkeling van een onderwerp door de tijd heen wordt besproken
• Probleemstructuur: een type beschouwing waarbij een probleem wordt gepresenteerd en geanalyseerd
• Bouwplan: een plan dat de structuur van een beschouwing weergeeft en helpt bij de organisatie van de tekst

Opdracht 1

Pak je handboek

Zoek in je handboek welke vragen je vooraf kunt stellen bij onderstaande drie tekststructuren:

1. Voor- en nadelenstructuur

2. Verleden-heden-toekomststructuur

3. Probleem-oplossingsstructuur (verschijnsel - verklaringsstructuur)

Schrijf de vragen op je uitgedeelde print. 

Noteer je naam en de datum

We bespreken de opdracht in de les.

Lever je opdracht in 

 

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.