vwo2-C5-§3-Gezegde en lv bij wederkerende ww

Wat gaan we doen vandaag?

Doel van de les> herhalen lezen, verder met grammatica

Ca. 15 minuten stil lezen

Start nieuw onderwerp

Aan het werk

 

Telefoon in de kluis? Jas over de stoel,IPad in de tas

Bij wederkerende werkwoorden (zich verslapen, zich verspreken) zie je het onderwerp ‘wederkeren’ (terugkomen) in een wederkerend voornaamwoord (wed.vnw). 

Het hangt dus van het onderwerp af welk wederkerend voornaamwoord je gebruikt:

Korte terugblik naar grammatica woordsoorten.

Gaat het te snel, lees dan zelfstandig de theorie op 

 blz. 212 =§ 4 

Het woord zich is altijd wederkerend voornaamwoord, maar me, je en ons kunnen ook persoonlijk voornaamwoord zijn. 

Daarnaast kunnen je en ons bezittelijk voornaamwoord zijn.

Stel de woordsoort vast door me, je of ons te vervangen door hij, hem, zijn of zich.

Er is in het Nederlands maar één wederkerig voornaamwoord (wedig.vnw): elkaar. Soms wordt het geschreven als mekaar.

Maak nu (voordat we verder gaan met het nieuwe onderdeel) de opdrachten af van grammatica woordsoorten.

C.5 =§4-Grammatica Woordsoorten-

Wederkerig en wederkerend voornaamwoord

Blz. 213-opdr.1 t/m 4-alles in je schrift!

Lastig? Lees de theorie op blz.212

Snel klaar? pak je IPad en maak online van C5
§1 grammatica zinsdelen herhaling jaar 1 vwo

Bekijk de volgende zinnen:

1a Gedroeg jij je verdacht volgens de politieagent?

2a Deze kapper scheert zich altijd met water en scheerzeep.

In deze zinnen zijn de werkwoorden gedragen en scheren wederkerende werkwoorden en de woorden je en zich zijn wederkerende voornaamwoorden. 

Het onderwerp van de zin ‘keert weder’ (= komt terug) in de woorden je (= jij) en zich (= de kapper).

Bij verplicht wederkerende werkwoorden (zich schamen, zich uitsloven) hoort altijd een wederkerend voornaamwoord (me, je, zich, ons). 

Je kunt immers niet een ander schamen of uitsloven.

In een zin met een verplicht wederkerend werkwoord (1a) hoort het wederkerend voornaamwoord (me, je, zich, ons) bij het werkwoordelijk gezegde; het is geen lijdend voorwerp:

1a wg = gedroeg je

Bij toevallig wederkerende werkwoorden (zich aankleden, zich verbazen) hoort niet altijd een wederkerend voornaamwoord (me, je, zich, ons). 

Je kunt jezelf aankleden of verbazen, maar je kunt ook een ander aankleden of verbazen.

In een zin met een toevallig wederkerend werkwoord (2a) hoort het wederkerend voornaamwoord níét bij het werkwoordelijk gezegde; 

2a wg = scheert; lv = zich

Zo herken je verplicht wederkerende werkwoorden

Bij verplicht wederkerende werkwoorden (zin 1a en 1b)

kun je voor het wederkerend voornaamwoord geen andere persoon invullen, bij toevallig wederkerende werkwoorden (zin 2a en 2b) meestal wel;

+kun je geen ‘zelf’ vastplakken aan het wederkerend voornaamwoord, bij toevallig wederkerende werkwoorden meestal wel:

– 1b Gedroeg jij *je broertje / *jezelf verdacht volgens de politieagent? (* betekent ‘ongrammaticaal’).

– 2b Deze kapper scheert zijn klanten / zichzelf altijd met water en scheerzeep.

Even checken. Wie vertelt mij nog even wat we zojuist hebben gehoord?

Geen vingers, ik geef de beurt aan ..............................................

§ 2 Tekstverbanden

Je gaat zo de opdrachten maken. Neem altijd oordopjes mee voor de online opdrachten.

Zet het iedere keer zo in je schrift:

cursus-C-paragraaf-§---bladzijde-blz.---opdracht-opdr.

Staat er: omcirkel, vul in, onderstreep of markeer, dan mag je het met potlood in je werkboek maken. 

Is dit niet het geval, dan maak je alles in je schrift!

Aan de slag

Lees nog eens de theorie door op blz. 210

Maken:

C.5-§3-Grammatica zinsdelen-gezegde en lijdend voorwerp bij wederkerende werkwoorden

Blz. 210

opdr.2 t/m 5 individueel

samen klaar? maak opdr. 1 + opdr. 6

alles in je schrift!

vwo2-C5-§3-Gezegde en lv bij wederkerende ww