10 monopolist les 2

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

de monopolist

programma

Let op! Pittige les, dus ...runaway...
or STAY!

Inleiding/ kern vorige les
Uitleg
aan de slag
Slot

Actieve werkhouding

Respect voor elkaar

Aan de slag

10.1 t/m 10.4

Waarom monopolist?

marktmacht
prijszetter

monopolist: prijszetter

vergelijk omzet

volkomen concurrentie: omzet verhoging door meer q

monopolie: omzet verhoging door meer p, q of combinatie

(laat rekenvoorbeeld zien)

leerdoelen

1. Noem drie soorten monopolies (herhaling)
   
2. Hoe maakt een (standaard) monopolist maximale winst?
   

drie soorten monopolies

1. Wettelijk monopolie (regelgeving, octrooi)
   
2. Natuurlijk monopolie (geen concurrentie door bijvoorbeeld hoge toetredingsdrempel)
3. Collectief monopolie (kartelafspraken)
   

Bij monopolisten geldt:
als de vraag daalt dan stijgt de prijs (?!)

Bedrijven willen graag monopolist zijn. Geen concurrentie, maar ook moeilijk om een concurrent te worden. Maximale winst!

Prijsnemers
(MO = MK, alles of niets beslissing)

Monopolist is prijszetter. Maar hoe zet een monopolist nu de prijs?
Verandert de Qa-lijn? Verandert de Qv-lijn?

Qv-lijn, wordt prijsafzetlijn
Bepaal de vergelijking van de omzet
MO-lijn >>> MK erbij en klaar!

monopolist uber
(wat voor een soort monopolist? welke marktafbakening?)

Jullie krijgen nu een aantal filmpjes te zien en tussentijds zal ik je een paar vragen stellen.

Filmpje 1

• Welk product verkoopt Uber?

• Aan wie verkoopt Uber zijn product?
• Waarom is Uber een natuurlijk monopolist?
• Met welke aanbieders concurreert Uber?
  
• Met welke aanbieders concurreren de gebruikers van Uber?
  

Filmpje 1 (let op VWO niveau!)
5 minuten, alleen even beantwoorden.

• Welk product verkoopt Uber?

• Aan wie verkoopt Uber zijn product?
• Waarom is Uber een natuurlijk monopolist?
• Met welke aanbieders concurreert Uber?
  
• Met welke aanbieders concurreren de gebruikers van Uber?
  

Uber betreedt de markt

• De markt verandert
• Het is geen logische concurrentie waarmee je volgens normale regels mee kunt concurreren. Waarom is dat?
• Uber wordt gedreven door MO = MK, net als taxichauffeurs
• Toch gaat er hier iets fout. Wat?
  
• Hoe kun je dit oplossen?
  

Conclusies

• Monopolisten zijn vaak het gevolg van regelgeving of nauw verbonden
• De marktmacht van monopolisten wordt bekeken door overheden en wanneer nodig grijpt men in.
  

3 soorten monopolies

1. wettelijk monopolie (ECB, of octrooi)
   
2. natuurlijk monopolie (? bakker in een dorp, waterleiding bedrijf, er is geen ruimte voor concurrentie)
   
3. collectief monopolie (kartelafspraak)

• Is PostNL monopolist?
  

tekst lezen, hierna quiz: waarom wil iedereen monopolist worden?

waarom wil je monopolist worden

1. je kunt dan zelf de prijs bepalen
2. je hebt dan geen concurrentie
3. je kunt de markt beinvloeden zodat je veel winst kunt maken
4. alle antwoorden zijn goed

techbedrijven proberen de concurrentie te slim af te zijn door?

1. de beste mensen in dienst te nemen
2. een slim programma (algoritme) te schrijven
3. een hoge toetredings-barriere te maken
4. aan te klagen in de rechtbank

Uber is een voorbeeld van een niet zuivere monopolist. Om welk soort monopolie gaat het hier?

1. collectief monopolie
2. natuurlijk monopolie
3. wettelijk monopolie

terugkoppeling artikel

Wat viel je op?
Wat roept vragen op?
Nieuw idee opgedaan?
Wat voor een soort monopolisten zijn tech bedrijven?

Huiswerk bespreken

10.1 t/m 10.4

Waarom monopolist?

marktmacht
prijszetter

prijszetter

vergelijk omzet

volkomen concurrentie: omzet verhoging door meer q

monopolie: omzet verhoging door meer p, q of combinatie

(laat rekenvoorbeeld zien)

huiswerk

toets H 9