spelling h4 en grammatica h4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Lesdoelen

- je leert hoe je afkortingen, letterwoorden, initiaalwoorden, verkortingen en symbolen moet schrijven.

- je leert beknopte bijzinnen herkennen en gebruiken.

Lesprogramma

- Welkom en introductie (5 min)

- Voorlezen (10 min)

- Uitleg Spelling (woorden inkorten) (5 min)

- Zelfstandig werken: (10 min)

- Nabespreken opdracht spelling (5 min)

- Grammatica (beknopte bijzin) uitleg: (5 min)

- Zelfstandig werken aan opdrachten/ lezen in leesboek (20 min)

- Afsluiting (5 min)

Woorden korter schrijven

Vijf manieren om een woord(groep) korter schrijven:

1. Afkorting

2. Letterwoord

3. Initiaalwoord

4. Verkorting

5. Symbool

Afkorting

- spreek je uit als het oorspronkelijke woord

- schrijf je met één of meer punten

- gebruik hoofdletters als deze ook in het oorspronkelijke woord voorkomen

e.d. (en dergelijke), Z.M. (Zijne Majesteit)

n.a.v. (naar aanleiding van)

Letterwoord

- eerste letters van een naam of woordgroep

- schrijf je zonder punten

- spreek je uit als een woord

- gebruik hoofdletter als die ook in het afgekorte woord staat

pin (spreek uit: pin, betekenis: persoonlijk identificatienummer)

Wajong (spreek uit: waajong, betekenis: Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering jonggehandicapten)

initiaalwoord

- eerste letters van een naam of woordgroep 

- schrijf je zonder punten 

- gebruik hoofdletter als die ook in het afgekorte woord staat

- spreek je uit als losse letters (verschil met letterwoord)

btw: (spreek uit: beeteewee, betekenis: belasting toegevoegde waarde)

NS: (spreek uit: enes, betekenis: Nederlandse Spoorwegen)

verkorting

- opgebouwd uit een of meer (delen van) lettergreep

- spreek je uit als een woord

airco (airconditioning)

wifi (wireless fidelity)

Symbool

- notatie van een wetenschappelijk begrip, eenhoud of een valuta

- spreek je uit als het woord waar het voor staat

- schrijf je zonder punt

- schrijfwijze is nationaal of internationaal afgesproken, dit geldt ook voor hoofdletters of kleine letters

V (volt), ml (milliliter), GB (gigabyte)

Even checken

WC = 

a. afkorting (twee vingers)

b. letterwoord (drie vingers)

c. initiaalwoord (vier vingers)

Zelfstandig werken

Wat: lees blz. 130 en maak opdracht 1 en 2 (blz. 130/131)

Hoe: individueel (je mag zacht fluisterend iets aan elkaar vragen)

Klaar?: lees blz. 124 (beknopte bijzin) en maak opdracht 1, 2 en 3 (blz. 125)

Antwoorden opdracht 1 en 2

opdracht 1

1 dj = diskjockey 

2 havo = hoger algemeen voortgezet onderwijs 

3 hbo = hoger beroepsonderwijs 

4 hfst = hoofdstuk 

5 IQ = intelligentiequotiënt 

6 jl. = jongstleden 

7 KLM = Koninklijke Luchtvaart Maatschappij 

8 m.b.v. = met behulp van 

9 w.b. = wat betreft 

10 yup = young urban professional 

Opdracht 2

1/2 a afk. – afkorting 

b a.u.b. – afkorting 

c blz. – afkorting 

d CS – initiaalwoord 

e EHBO – initiaalwoord 

f e.a. – afkorting 

g excl. – afkorting 

h havo – letterwoord 

i horeca – verkorting 

j Li – symbool 

Bijzin

Toen hij ontsnapte aan de politie, zocht de inbreker een schuilplaats. 

Heeft deze zin een bijzin?

Beknopte bijzin

Verschil gewone bijzin en beknopte bijzin:

Bijzin: onderwerp en persoonsvorm

Beknopte bijzin:  voltooid deelwoord of onvoltooid deelwoord of te+infinitief (het denkbeeldige onderwerp kun je meestal afleiden uit de hoofdzin)

Toen hij ontsnapte aan de politie, zocht de inbreker een schuilplaats. 

Ontsnapt aan de politie, zocht de inbreker een schuilplaats

Toen hij op het station aangekomen, kocht Ole eerst een lekker warm saucenbroodje.

Aan de slag

Wat: lees blz. 124 en maak opdracht 1, 2 en 3 (blz. 125)

Hoe: individueel (in stilte, je mag fluisterend iets aan elkaar vragen)

Klaar: lees verder in je leesboek

Afsluiting en vooruitblik

- zijn de lesdoelen bereikt?:

- je leert hoe je afkortingen, letterwoorden, initiaalwoorden, verkortingen en symbolen moet schrijven. 

- je leert beknopte bijzinnen herkennen en gebruiken.

Huiswerk: opdracht 1, 2 en 3 (blz. 125)

Vooruitblik: formuleren: foutieve beknopte bijzinnen herkennen, oefentoets, leren/extra uitleg/oefenen, toets H3 en4: 21 januari