V3 - poëzie les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom 3J!

Ga alvast zitten en leg je spullen op de hoek van de tafel:

• leesboek
  
• agenda

Welkom 3K! 

Ga alvast zitten volgens de plattegrond en leg je spullen op de hoek van de tafel:

• leesboek
  
• agenda

Pak je leesboek en ga lekker lezen!

Huiswerk V3K

Vrijdag 30 juni: 

Poëzieopdracht af (analyse liedje)

Huiswerk V3J

Vrijdag 30 juni:

Poëzieopdracht af (analyse liedje)

Wat gaan we deze les doen?

• Bespreken opdrachten
• Analyse liedje

Poëzie

Lesdoelen:

• ik weet welke verschillende rijmschema’s er zijn;

• ik weet welke verschillende vormen van beeldspraak zijn;

• ik weet welke verschillende stijlfiguren er zijn;

• ik weet welke verschillende soorten rijm zijn;

• ik weet het verschil tussen letterlijk en figuurlijk taalgebruik.

Rijmschema's

Poëzie is vaak opgebouwd uit rijm. Er zijn heel veel verschillende soorten eindrijm die je in een rijmschema kunt zetten. Bij een rijmschema geef je rijmende woorden aan het eind van een regel dezelfde letter. 

Ik heb hier een brief voor m’n moeder                       A

Die hoog in de hemel is                                                    B

Deze brief bind ik vast aan mijn vlieger                   C

Tot zij hem ontvangt, zij die ik mis                             B

Rijmschema's

Naast eindrijm bestaat er ook beginrijm. Bekijk deze citaten uit verschillende songteksten eens:

‘De zoute zee slaakt een diepe zilte zucht.’

(Bløf – Aan de kust)

‘Als een vlinder altijd vrij en voor het leven op de vlucht.’

(Boudewijn de Groot – Verdronken Vlinder)

“Ik ben gekomen met man en macht maar breng het wel met de nonchalance.”

(Typhoon – Zandloper)

Assonantie

Assonantie is weer een andere vorm van rijm. Daarbij gaat het om de klanken (klinkers) in een woord die steeds terugkeren. Dat hoeft niet te rijmen. Heel veel rappers maken hier gebruik van, omdat er ritme door ontstaat en het poëtisch klinkt! 

Ja, proost, de flow is sowieso iets magistraals

Zelfs m'n oude tracks zijn nog niet achterhaald

Elke bom die ik drop, klopt en klapt met kabaal

Trap rappers terug in schoolbanken van het klaslokaal

Beeldspraak

In muziek wordt er ook vaak gebruik gemaakt van beeldspraak. Bij beeldspraak bedoelen de muzikanten hun teksten vaak niet letterlijk, maar figuurlijk. Jullie gaan er een aantal leren en jullie proberen die vormen van beeldspraak later op te zoeken in verschillende nummers.

> Maak straks opdr. 2 en 3

Stijlfiguren

Muzikanten spelen graag met taal, dat kan dus door middel van rijm en beeldspraak, zoals je hebt geleerd. Maar er is nog een andere manier waarop ze met taal spelen: met stijlfiguren. Stijlfiguren zijn middelen om dat wat je wilt zeggen, treffender en sterker uit te drukken. Er zijn erg veel stijlfiguren, maar de volgende moet je in ieder geval kennen. 

> Maak straks opdr. 4

Stijlfiguren

• Herhaling: een woord, zinsdeel, of een hele zin wordt een paar keer herhaald.
  
• Tegenstelling: bij een tegenstelling worden tegengestelde dingen (bijvoorbeeld leven en dood of jong en oud) gecombineerd zodat ze meer opvallen.
  
• Opsomming: woorden worden opgesomd.
  
• Hyperbool: hele sterke overdrijving
  
• Understatement: bij een understatement worden ernstige of grote zaken als minder ernstig of minder groot voorgesteld.
  
• Eufemisme: een eufemisme lijkt wat op een understatement, maar een eufemisme is een verzachte, verbloemende of verhullende uitdrukking die gebruikt wordt in plaats van iets wat als ruw of kwetsend gevoeld wordt
  
• Litotes: het tegenovergestelde wordt ontkend.
  

Eindopdracht

• Stap 1: Werk alleen of in tweetallen. Kies (samen) een Nederlandstalig nummer. 
• Stap 2: Luister het liedje en kopieer de songtekst.
• Stap 3: Analyseer de songtekst aan de hand van de theorie uit de vorige les.
• Stap 4: Maak een presentatie (Word, Prezi, PowerPoint, filmpje, etc.) waarin je de uitkomsten van jouw analyse laat zien.

Aan de slag!

Werk de analyse alleen of in tweetallen uit. 

Klaar? Lever in via Magister. 

Klaar? 

Maak een samenvatting van de theorie van Lezen of lezen in je leesboek. 

Huiswerk V3K

Vrijdag 30 juni: 

Poëzieopdracht af (analyse liedje)

Huiswerk V3J

Vrijdag 30 juni:

Poëzieopdracht af (analyse liedje)