Hoofdstuk 3 Paragraaf 4 Christendom in Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Christendom in Europa

Doelen voor deze les: 

• Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De verspreiding van het christendom in geheel Europa.’

• Je kan uitleggen hoe de kerken van Rome en Constantinopel uit elkaar groeiden.

• Je kan uitleggen hoe het christendom werd verspreid in Europa.

• Je kan uitleggen hoe christelijke en Germaanse gebruiken samensmolten.

• Je kan het verschil tussen het christendom in het West-Europa en in het Byzantijnse rijk.

• Je kan uitleggen wat het tweezwaardenleer is.

• Je kan de 2 kerken noemen binnen het christendom in de middeleeuwen.

• Je kan de 3 standen noemen in het westen.

• Je kan chronologisch uitleggen hoe het christendom in Nederland kwam.

• Je kan chronologisch uitleggen hoe het christendom in  Europa zich verspreidde.  

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De verspreiding van het christendom in geheel Europa.’

0

De Kerken van Rome en Constantinopel

Roomse-Katholieke kerk: 

• Geleid vanuit Rome. 
• Hoogste geestelijke is de Bisschop van Rome: De Paus. 
• Wereldlijke en geestelijke macht. 

Hoe noemen we iemand die een bijzonder gelovige is en dus een functie heeft binnen de Kerk.

De Kerken van Rome en Constantinopel

Tweezwaardenleer: 

1. Er is een wereldlijke macht: Zij die de staten leiden zoals keizers en koningen. 
2. Er is een geestelijke macht: Zij die de kerk leiden. Geestelijk macht van Christus gekregen. 

De Roomse en de Byzantijnse Kerk

Oosterse Schisma: 

Scheuring in het christendom tussen: 

• Latijnse Rooms-Katholike kerk. (Westen)
• Griekse-Orthodoxe kerk (Oosten)

Niet alleen politieke scheiding...

Vijf belangrijkste steden binnen het Christendom

0

Leg uit wat de kerkelijke hiërarchie is.

De Kerken van Rome en Constantinopel

Kerkelijke Hiërarchie: 

1. Paus
2. Bisschoppen
3. Geestelijken

De Kerken van Rome en Constantinopel

Kloosters: 

• Mogen het domein van het klooster niet verlaten. 
• Geen bezit. 
• Strikte gehoorzaamheid aan de Abt. 
• Ora et Labora (Werken en Bidden)

De Kerken van Rome en Constantinopel

Hierarchie in het klooster: 

1. Abt.
2. Monniken/Nonnen.

Bespreek welke twee groepen geestelijken bestonden en waarin ze verschilden.

Mannelijke inwoner van een klooster

Hoofd van de katholieke kerk

Iemand die een positie binnen de kerk heeft

Vrouwelijke inwoner van een klooster

Iemand die het christendom wil verspreiden 

De paus

geestelijke

Missionaris

Monnik

Non

Zet de geestelijken in de juiste volgorde. Begin met de geestelijke met de meeste macht. . 

Monniken en nonnen

De aartsbisschopen

De Paus

De bisschoppen

Abten

Opdrachten

1, 2, 3, 5 en 7 van paragraaf 3.4

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De verspreiding van het christendom in geheel Europa.’

Leg uit wat kerstening is en wat Clovis en Karel de Grote hiermee te maken hebben.

Europa wordt christelijk

Kerstening: Het verspreiden van het christelijk geloof door missionarissen. 

Europa wordt christelijk

1. 496. (Legende) Clovis wint een veldslag door de god van de Christenen aan te roepen. 
2. Hij laat zich met duizenden krijgers dopen. 

Missionarissen

Missionarissen: Geestelijken die het christelijk geloof verspreiden. 

Karel de Grote ondersteunden deze missionarissen met: 

1. Geweld tegen missionarissen, kerken en kloosters tolereerde hij niet. 
2. Stuurde troepen mee met de Missionarissen. 

Europa wordt christelijk

1. 450. Christelijk geloof verspreid zich naar Ierland. 
2. 476.  Val van Rome. Door invallen van de Germanen verdwijnt het christelijk geloof uit Brittannie. 
3. 496. Clovis bekeerd zich tot het Christendom en laat zich dopen.
4. 600. Christendom keert terug in Brittannie. 
5. 690. Kerstening van de Friezen begint onderleiding van Willilbrord. 
6. 754. Bonifatius wordt bij Dokkum vermoord door de Friezen. 
7. 1000. Bijna heel Europa is christelijk geworden. 

Willibrord was een Engelse missionaris die probeerden de Friezen tot het Christendom te bekeren. De Friezen zaten daar niet op te wachten.

Bonifatius was ook een Engelse missionaris die probeerde de Friezen te bekeren. Dit lukte niet: in 754 werd hij door Friezen in Dokkum vermoord.

Samensmelting

Heidense gebruiken werden met christelijke gewoonten gecombineerd. 

Doel: Heidenen bekeerde zich makkelijker tot het christendom. 

Lentefeest werd Pasen

De Germanen hadden een Lentefeest: 

Grote vuren om de winter te verdrijven. 

De christenen maakten hier het Paasfeest van. 

Hierbij werd gevierd dat Jezus was opgestaan uit de dood.  

Midwinterfeest werd Kerstmis

Germanen vierden het midwinterfeest: 

De Germanen maakten licht en versieren bomen om te zorgen dat de lente terug zou komen. 

De kerk maakte daar het kerstfeest van. 

Om de geboorte van Jezus te vieren.  

Wat is The Connection? En waarom?

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘De verspreiding van het christendom in geheel Europa.’

Aan de slag: Huiswerk

1. Maken paragraaf 3.4.
2. Naijken paragraaf 3.4. 
3. Nakijken vorige paragrafen.
4. Leren leerdoelen paragraaf 3.4.