Blok 2 Koffie en suiker

Blok 2 Koffie en suiker

Wat gaan we leren?



  • Het einde van de VOC.

  • Het cultuurstelsel in Nederlands-Indië.
  • Modern Imperialisme.


1 / 36
volgende
Slide 1: Tekstslide
Mens & MaatschappijMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 2

In deze les zitten 36 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 120 min

Onderdelen in deze les

Blok 2 Koffie en suiker

Wat gaan we leren?



  • Het einde van de VOC.

  • Het cultuurstelsel in Nederlands-Indië.
  • Modern Imperialisme.


Slide 1 - Tekstslide

Planning les 1
Terugkoppeling Blok 1
Blok 2 Uitleg blz. 14 en 15
Zelfstandig werken

Slide 2 - Tekstslide

Amsterdam wordt, in de 16e eeuw, de belangrijkste haven ter wereld. Hoe komt dit?
A
De ligging was gunstig
B
De belastingen in de stad werden verlaagd
C
De schepen van de Republiek blokkeerden de haven van Antwerpen
D
Amsterdam was beter dan Rotterdam.

Slide 3 - Quizvraag

Waarom verhuizen er in 1585 veel handelaren naar Amsterdam
A
Er was een nieuwe beurs opgericht waar veel werd gehandeld
B
De belastingen in de stad werden verlaagd
C
Spanjaarden bezetten Antwerpen en de haven werd geblokkeerd
D
Spanjaarden bezetten Antwerpen en iedereen moest katholiek zijn

Slide 4 - Quizvraag

Wat hoort NIET bij VOC?
A
Handelsmonopolie
B
Aandelen
C
Naamloze Vennootschap
D
Slavenhandel

Slide 5 - Quizvraag

Wat weet je nog meer over de VOC?

Slide 6 - Woordweb

Wat is omzet?
A
Afzet x inkoopprijs
B
Inkoopprijs x verkoopprijs
C
Afzet x verkoopprijs
D
Afzet : verkoopprijs

Slide 7 - Quizvraag

Brutowinst bereken je door........
A
afzet - inkoopwaarde
B
omzet - bedrijfskosten
C
omzet - afzet
D
omzet - inkoopwaarde

Slide 8 - Quizvraag

Hoe bereken je de nettowinst?
A
omzet - bedrijfskosten
B
brutowinst - bedrijfskosten
C
omzet - brutowinst
D
omzet - brutowinst - bedrijfskosten

Slide 9 - Quizvraag

Sleep de begrippen naar de juiste omschrijvingen
De hoeveelheid die is verkocht
Het geldbedrag waarvoor iets is verkocht
Omzet - inkoopwaarde van de omzet = .....................
De uiteindelijke winst
Brutowinst
Omzet
Nettowinst
Afzet

Slide 10 - Sleepvraag

Waarom ging de VOC failliet?
Er zijn twee redenen:
  1. De VOC werd slecht bestuurd
  2. Er kwam steeds meer concurrentie (uit andere landen).

Einde VOC: 1799
-  De Nederlandse regering nam alle bezittingen 
   (Nederlands-indië) en schulden van de VOC over

Slide 11 - Tekstslide

Het cultuurstelsel
De Nederlandse regering wilt geld verdienen in Nederlands-Indië.
  • Voerde in 1830-1870 het cultuurstelsel in:
- Boeren; moesten verplicht een vijfde deel van hun grond gebruiken om bepaalde     
  gewassen te verbouwen.
  (Peper, koffie, suiker, thee en tabak.) 

- Met dat geld liet de regering in Nederland kanalen graven, 
  bruggen bouwen en (spoor)wegen aanleggen.

Slide 12 - Tekstslide

1870 - 1914
  • Modern imperialisme;
- Landen als Engeland, frankrijk en Duitsland 
willen in snel tempo hun macht uitbreiden.
(in Afrika en Azië)

- Deze landen wilden een groot wereldrijk stichten (een imperium).
>> Dit streven heet modern imperialisme.

Slide 13 - Tekstslide

Beantwoord de drie vragen.
1. Waarom ging de VOC in 1799 failliet? (noem twee oorzaken)

2. Wat is waar over het cultuurstelsel:
- De boeren moesten verplicht een vijfde deel van hun grond gebruiken om bepaalde gewassen te verbouwen. > (is waar of niet waar) en waarom?
- De boeren werden goed betaald en ook goed behandelt.  > (is waar of niet waar)

3. Leg uit wat het modern imperialisme precies inhoudt.

Slide 14 - Tekstslide

Beantwoord de drie vragen.
1. Waarom ging de VOC in 1799 failliet? (noem twee oorzaken)
  • De VOC werd slecht bestuurd + er kwam steeds meer concurrentie.

2.
Wat is waar over het cultuurstelsel:
  •  De boeren moesten verplicht een vijfde deel van hun grond gebruiken om bepaalde gewassen te verbouwen. > (is waar of niet waar)
  • De boeren werden goed betaald en ook goed behandelt.  > (is waar of niet waar)

3. Leg uit wat het modern imperialisme precies inhoudt.
  • Landen die in snel tempo hun macht wilden uitbreiden. Deze landen wilden een groot wereldrijk stichten.

Slide 15 - Tekstslide

Planning les 2
Terugkoppeling Blok 2
Blok 2 Uitleg blz. 16 en 17
Zelfstandig werken

Slide 16 - Tekstslide


Op welk eiland werd het cultuurstelsel ingevoerd?
A
Sumatra
B
Java
C
Bali
D
Molukken

Slide 17 - Quizvraag

Wat waren de belangrijkste redenen voor het Modern-Imperialisme?
A
Handel, ontdekken en koloniseren
B
Grondstoffen/afzetmarkten

Slide 18 - Quizvraag

Waarom ging de VOC failliet?
A
Doordat de VOC slecht werd bestuurd.
B
Door de concurrentie.
C
Beide antwoorden zijn juist

Slide 19 - Quizvraag

Maken Blok 2
Opdracht 2, 4 t/m 11
timer
10:00

Slide 20 - Tekstslide

Vrije ondernemers
1870: Cultuurstelsel afgeschaft: 
  • Kritiek op de hongersnoden
  • Boeren moesten zelf kunnen kiezen wat ze verbouwden

Nederlandse ondernemers wilden zelf bedrijven kunnen starten. De overheid moest zich minder bemoeien met de economie.


Slide 21 - Tekstslide

Vrije ondernemers
Na afschaffing van het cultuurstelsel:
  • Nu konden er Europese ondernemers komen. 
  • Er kwamen grote plantages en er werden delstoffen gewonnen als erts en olie.
Fabriek van Shell met Inonesisch aardolie

Slide 22 - Tekstslide

Einde aan de armoede
Ethische politiek: Bedacht om een einde te maken aan de armoede van de Indische bevolking. Werd gestart in 1900.

Armoede bestrijden door:
-Onderwijs
-Irrigatie
-Emigratie

Ethische politiek werkte niet zoals gehoopt... De armoede bleef

Slide 23 - Tekstslide

Maken Blok 2
Opdracht 12 t/m 19
timer
10:00

Slide 24 - Tekstslide

Planning les 3
Terugkoppeling Blok 2

Blok 2 Uitleg hoe Indonesie onafhankelijk werd. 

Zelfstandig werken

Slide 25 - Tekstslide

Een van de gevolgen van het cultuurstelsel was hongersnood.
A
Goed
B
Fout

Slide 26 - Quizvraag

Waarom kwam de ethische politiek?

Slide 27 - Open vraag

Hoe wilden de aanhangers van
de Ethische politiek de
armoede bestrijden?

Slide 28 - Woordweb

Eigen baas
Door de ethische politiek kon een kleine groep Indische jongeren studeren in Nederland. 
  • Deze jongeren richtten een politieke partij op voor een onafhankelijk Indonesië.
  • Soekarno, de leider, werd gevangen gezet

1927: Soekarno had veel aanhangers

Slide 29 - Tekstslide

Eigen baas
  • Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Indonesië bezet door Japan. 
  • Na de oorlog wilde de Nederlanders de macht weer terug. Daar waren de Indonesiërs het niet mee eens. 
  • Zij wilden nu echt hun onafhankelijkheid!
Nederlanders in Jappenkampen

Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Video

Eigen baas
  • Indonesiërs riepen de onafhankelijkheid uit.  
  • Nederland begon een oorlog om Indonesië terug te winnen.
  • 1949: Indonesië onafhankelijk
  • Pas in 1963 werd Nieuw-Guinea onafhankelijk. 

Slide 32 - Tekstslide

Slide 33 - Video

Zet alles in de juiste volgorde.
VOC failliet
Indische vorsten in opstand
Invoering cultuurstelsel
Indonesië onafhankelijk

Slide 34 - Sleepvraag

Maken Blok 2
Opdracht 20,21, 23,24
timer
10:00

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Link