Spelling meervoudsvormen les 8

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom

Ga lekker zitten, pak je leesboek en duik in de wereld van jouw verhaal...

Leg al je spullen vast op tafel (schrift open met gemaakt werk).

Tot over 10 min ;-)

Spelling

rubriek: taalvoutje

Begrijp jij wat er staat? 

Hoe zou jij het verbeteren?

vermaak = plezier hebben

verstelwerk = het vermaken van kleding

planning

lezen (10 min)

nakijken opdrachten samenstellingen(5 min)

theorie meervoudsvormen (5-10 min)

(samen) aan de slag:

maken opdrachten (20 min)

lesdoel

je weet (weer) de spellingsregels van meervoudsvormen

je hebt geoefend met gebruik hiervan

Deze les is na te lezen op LessonUp.

klassencode 7C: clwbr

klassencode 7F: gbymp

check leestekens

1. In welke drie gevallen schrijf je een liggend streepje?

2. wanneer schrijf je Luca's boek en wanneer Lucas' boek?

3. wat is het verschil tussen 's winters en winters?

 

check leestekens

1. In welke drie gevallen schrijf je een liggend streepje?

als afbreekstreepje, koppelteken of weglatingsstreepje

2. wanneer schrijf je Luca's boek en wanneer Lucas' boek?

boek van Luca, boek van Lucas

3. wat is het verschil tussen 's winters en winters?

in de winter (tijdsaanduiding), meervoud van winter of bn

 

filmpjes

uitleg meervoudsvormen

samenvatting van Pien

lees mee in je stencils, schrijf mee in je schrift

meervoudsvormen

meervouden op -n, - en of - 'en

• de meeste woorden hebben mv op -en; stoel - stoelen
• bij sommige woorden klinker weglaten of medeklinker verdubbelen; boot - boten, bot - botten
• bij woorden die eindigen op -ik verdubbelt de medeklinker alleen als de klemtoon erop valt; strik - strikken, let op: pérzik dus - perziken

meervoudsvormen

meervouden op -n, - en of - 'en

• als een woord eindigt op een -f of een -s dan meervoud vaak met - v of -z:
  kaas - kazen (maar let op: mens - mensen),
  schaaf - schaven (maar let op: elf - elfen)
• afkortingen die eindigen op -s of -x krijgen -'en: gps - gps'en

meervoudsvormen

meervouden op -s of -'s

• niet op -en dan vaak op -s:
  tafel - tafels, café - cafés, reserve - reserves
• Engels en Franse leenwoorden:
  cowboy - cowboys, salon - salons

meervoudsvormen

meervouden op -s of -'s

• woorden die eindigen op -a, -i, -o, -u, -y en waarbij anders de uitspraak verandert krijgen -'s:
  auto - auto's, taxi - taxi's
• afkortingen die niet eindigen op -s of -x krijgen meervoud op -'s:
  dvd - dvd's, cv - cv's

meervoudsvormen

meervouden op -en én  -s

• sommige woorden hebben een meervoud op -en én op -s. Beide vormen zijn goed:
  groente - groentes/groenten
  appel - appels/appelen

meervoudsvormen

bijzondere meervoudsvormen

• sommige woorden die eindigen op -ee of -ie kunnen een meervoud hebben -s. Kanarie - kanaries
• daarnaast kunnen woorden die eindigen op -ee of -ie een meervoud hebben op -n of -en. 
  -ie met klemtoon dan -ën: industrie - industrieën
  - klemtoon elders dan -n: bacterie - bacteriën

meervoudsvormen

bijzondere meervoudsvormen

• woorden op -ee, meervoud op - eeën: trofee - trofeeën
• soms verandert een klinker: schoonheid - schoonheden
• soms een meervoud op -eren: ei - eieren
• leenwoorden uit het Latijn of Italiaans hebben twee meervoudsvormen: museum - musea/museums
• onregelmatige meervoudsvormen als koe - koeien

Wanneer schrijf je een meervoud met - 'en (= apostrof + en)?

1. woorden die eindigen op -s of -x
2. afkortingen die eindigen op -s of -x

voorbeeld:

gps - gps'en

bmx - bmx'en

Wanneer schrijf je een meervoud met - 's?

1. afkortingen die niet eindigen op -x of -s
2. woorden die eindigen op -a, -i, -o, -u en -y

afkortingenen die niet eindigen op een -x of -s krijgen 's: dvd - dvd's

woorden die eindigen op -a, -i, -o, -u en -y en waarbij anders de uitspraak verandert.

Wat is het meervoud van aardappel?

1. aardappels
2. aardappelen

allebei goed net als groente - groentes/groenten

Wat is het meervoud van categorie?

1. categories
2. categorieën
3. categoriën
4. categorieeën

allebei goed net als groente - groentes/groenten

Wat is het meervoud van portemonnee?

1. portemonnees
2. portemonneeën
3. portemonneën
4. portemonnee's

allebei goed net als groente - groentes/groenten

Wat is het meervoud van cello?

1. cello's
2. celli's
3. cella
4. celli

allebei goed net als groente - groentes/groenten

aan de slag

(havo) les 12 meervoudsvormen

maken opdracht 1, 2 (3 en 4)

opdracht 6, 7 en 8 (en 9)

Ben je klaar? 

Bedenk toetsvragen en lever die bij mij in (ook met de antwoorden)

goed gewerkt, dank voor vandaag!

herhalen

leestekens

Aanhalingstekens zet je alleen om citaten te benoemen.

1. goed
2. fout

ook om woorden die je letterlijk wilt benoemen of woorden die een speciale betekenis hebben.

Apostrof schrijf je o.a. na een bezitsvorm van namen die eindigen op een -s klank.

1. goed
2. fout

voorbeeld:

Lucas' vader = vader van Lucas 

Luca's vader = vader van Luca

(maar Henks vader)

Een liggenstreepje gebruik je als afbreekstreepje.

1. goed
2. fout

voorbeeld:

einde van de regel, woord past er niet helemaal op: re-gels

Een liggenstreepje gebruik je ook als je een of meer letters uit een woord weglaat.

1. goed
2. fout

dat is oa de regel voor een apostrof!
m'n favoriet

't is mooi geweest

liggend streepje = weglatingsstreepje als je een heel woord weglaat.

Voorbeeld:

spellings- en interpunctieregels

kleuter- en kinderspeelgoed

'Weet je', zei hij, 'dat hoofdletters in het Duits nog belangrijker zijn dan in het Nederlands?'

1. aanhalingstekens goed
2. aanhalingstekens fout

'Weet je', zei hij, 'dat hoofdletters in het Duits nog belangrijker zijn dan in het Nederlands?'
Wat is de gesproken zin?

'Weet je,' zei hij, 'hoofdletters zijn in het Duits nog belangrijker dan in het Nederlands?'

1. aanhalingstekens goed
2. aanhalingstekens fout

'Weet je,' zei hij, 'hoofdletters zijn in het Duits nog belangrijker dan in het Nederlands?'
Wat is de gesproken zin?

ww vervoegen

Hoe zit dat precies? 

tt of vt?

Zijn er regels?

Is er regelmaat te bespeuren?

Noteer de juiste vorm van het ww:

Tijdens het foute grapje van de voorzitter werden vele wenkbrauwen … (fronsen).

1. gefronst
2. verfronst
3. verfronsd
4. gefronsd

Noteer de juiste vorm van het ww:

Vorige zomer … (kiten) Julian nog aan de Noordzee, maar dit jaar gaat hij naar de Middellandse Zee.

1. kite
2. kitet
3. kitete
4. kitte

Noteer de juiste vorm van het ww:
In de houten deur is het logo van het bedrijf … (frezen).

1. gefreezt
2. gefreest
3. gefreesd
4. gefreezd

Noteer de juiste vorm van het ww:

Mijn tante heeft me drie uur lang … (vervelen) met verhalen over haar middelbareschooltijd.

1. verveelt
2. verveelde
3. verveelte
4. verveeld

Noteer de juiste vorm van het ww:

Het haardvuur ..... (branden) de hele nacht lang.

1. brandt
2. brande
3. brandde
4. brandte

Noteer de juiste vorm van het ww:

Het ..... (gebeuren) heel vaak dat ik per ongeluk de juiste werkvorm kies.

1. gebeurd
2. gebeurdt
3. gebeurt
4. gebeurde

Noteer de juiste vorm van het ww:

Het is heel vaak ... (gebeuren) dat ik per ongeluk de juiste werkvorm koos.

1. gebeurd
2. gebeurdt
3. gebeurt
4. gebeurde

Noteer de juiste vorm van het ww:

Die mooie vaas is ... (omvallen).

1. omvallend
2. omvallende
3. omgevald
4. omgevallen

Noteer de juiste vorm van het ww:

De .... (omvallen) vaas is gelukkig niet gebroken.

1. omvallende
2. omgevallen
3. omgevallend
4. omgevallende

Noteer de juiste vorm van het ww:

Het .... (spelen) meisje heeft twee vlechten in haar haar.

1. spelend
2. spelende
3. gespeeld
4. gespeelde

Noteer de juiste vorm van het ww:

De .... (printen) foto hangt aan de muur.

1. printend
2. printende
3. geprinte
4. geprintte

Noteer de juiste vorm van het ww:

De .... (witten) muren zijn sneeuwwit.

1. wittend
2. wittende
3. gewite
4. gewitte