ZK1a Les 61 Samenstellingen en tussen-n

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Les 61

Samengestelde woorden

Bladzijde 126 en 127 in je lesboek

Lesdoelen

Je leert wanneer je woorden aan elkaar of los moet schrijven.

Je leert wanneer je een tussen-n gebruikt.

Vooral die eerste wil ik echt behalen deze les. Die tweede is voor als de eerste snel gaat.

Wat is een samenstelling? Geef ook een voorbeeld van een samenstelling.

Woorden aan elkaar of los?

Waarom is het belangrijk om te weten of je woorden aan elkaar of los schrijft?

Als de leerlingen zelf met het antwoord komen dat de betekenis soms kan veranderen is het goed. Anders dan ga ik het ze laten ervaren. Daar is de timer voor. Ze moeten in één minuut een luipaard tekenen in hun schrift. En dan in de minuut erna een lui paard. Dan snappen ze zeker dat er soms een betekenisverschil ontstaat.

Samengestelde woorden

Twee of meer woorden die aan elkaar zijn geplakt

Vraag hier voorbeelden en schrijf ze op het zijbord. 

Samengestelde woorden

Als je één persoon, dier of ding bedoelt, dan schrijf je het aan elkaar.

Wijs nog eens op de woorden op het zijbord.

De dag aanbieding / dagaanbieding is de oudekaaskroket met mosterd.

1. dag aanbieding
2. dagaanbieding

Op de plattegrond / platte grond kun je zien waar je bent op het festivalterrein

1. plattegrond
2. platte grond

Voor de derde keer in zijn carrière won de profvoetballer / prof voetballer de trofee

1. profvoetballer
2. prof voetballer

Alle vliegtuigen bleven aan de grond na het bericht van een bom melding / bommelding

1. bom melding
2. bommelding

Wanneer schrijf je woorden aan elkaar?

Even uitgebreid stilstaan bij de antwoorden. Ook reflecteren op hoe dit lesdoel nu behaald is. Kinderen die de vraag niet kunnen beantwoorden moeten het oranje stukje op blz 126 nog eens goed lezen.

Tussen-n

Wat is een tussen-n?

Uitleggen met behulp van de woorden die al op het bord geschreven zijn of extra voorbeelden geven. Boekenkast, muizenval, klassenset, brievenbus.

Tussen-n

Waarom is het belangrijk om te weten of je een tussen-n schrijft?

Om goed te kunnen spellen. spellen is belangrijk voor hoe andere mensen jou zien en voor je baan later.

Tussen-n

Je schrijft wél een tussen-n als het eerste deel van het woord een zelfstandig naamwoord is, en in het meervoud eindigt op 'en'.

verwijs weer naar de voorbeeldjes op het bord. laat het zien.

Je schrijft geen tussen-n als:

Het eerste deel van het woord geen meervoud heeft

of

uniek is (er is er maar één van)

even bij stilstaan dat ze nu een regel hebben met twee uitzonderingen.

Maak opdracht 5 

op bladzijde 127

je hebt 5 minuten de tijd.

Ben je klaar?

Maak opdracht: 1, 3, 4, 6, 8, 9 

Rondlopen en extra uitdagingen uitdelen aan leerlingen die de stof beheersen.

Nakijken opdracht 5 

1. hond+voer

2. kaart+bak

3. mens+hand

4. zon+brand

5. pan+koek

6. eik+boom

antwoordjes met de stift op het bord. Steeds benadrukken waarom er een tussen-n staat met de regel erbij.

Wanneer schrijf je een tussen-n?

echt even stilstaan bij het behalen van het lesdoel