Les 5 medicatiefouten en rapporteren

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Zorg technisch handelen

medicatiefouten en rapporteren

Agenda

Herhaling

Theorie

opdrachten uitwerken

Lesdoelen 

Aan het einde van de les kun je vertellen:

• wat er wordt verstaan onder medicatiefout,
• wat hiervan de mogelijke oorzaken kunnen zijn,
• wat je in het geval van een medicatiefout moet doen
  
• wat rapporteren is
• wat een mic formulier is

wat is GEEN vitale functie?

1. Ademhaling
2. Spierspanning
3. Hartslag
4. Bewustzijn

Met sublinguale medicatie wordt bedoeld toediening via

1. de neus
2. de slijmvliezen onder de tong
3. het oor
4. de huid

Op verschillende plekken kan via de slijmvliezen de medicatie worden opgenomen.
Welke plek valt hier NIET onder?

1. Oculair
2. Sublinguaal
3. Nasaal
4. Dermaal

Hoe noem je het als twee medicijnen elkaar beïnvloeden?

1. complicatie
2. interactie
3. allergie
4. capsule

Als een cliënt geestelijk en lichamelijk afhankelijk is van een medicijn dan is er sprake van...

1. complicatie
2. interactie
3. gewenning
4. verslaving

Medicatie dat op de huid wordt aangebracht, zoals zalf, noemen we..

1. transdermaal
2. sublinguaal
3. dermaal of cutaan
4. oraal of per os

Wat is een contra-indicatie?

1. een reden om een medicijn te geven
2. een reden om het medicijn NIET te geven
3. verslaving
4. giftige hoeveelheid

Wat zijn bijwerkingen van medicijnen?

1. ophoping van medicijnen in het lichaam
2. de invloed van de medicijnen op elkaars werking
3. steeds meer nodig voor dezelfde werking
4. een ongewenste reactie bij een normaal gebruik

Meer uitleg

Tabletten, dragees en capsules kunnen zo gemaakt zijn dat de werkzame stof niet in de maag, maar pas in de dunne darm vrijkomt. Hierdoor kan het maagzuur het medicijn niet aantasten.

Deze medicijnen mogen nooit gekauwd, gebroken of gemalen worden.

Zetpillen bestaan uit een gemakkelijk smeltende stof waarin de geneesmiddelen zijn verwerkt. Het geneesmiddel wordt via de slijmvlieswand van de darmen snel in het bloed opgenomen.

Wat wordt verstaan onder cumulatie van medicijnen?

1. te veel medicijnen
2. ophoping van medicijnen
3. afhankelijkheid
4. steeds meer nodig voor dezelfde werking

Waarom zijn er wetten in de gezondheidszorg?

CBG staat voor:

1. College Beoordeling Geneesmiddelen
2. Controle Beoordeling Geneesmiddelen

Waar is de CBG verantwoordelijk voor?

1. Beoordeling van welke risico's een medicijn bij gebruik mag hebben
2. Gaat in op de rol van de arts en apotheker
3. Welke medicijnen op de Nederlandse markt mogen verschijnen
4. Stelt eisen waaraan medicijnen moeten voldoen vast

Voor wie is de wet BIG?

1. Patiënten
2. Cliënten
3. Collega's
4. Zorgverleners

Medicatiefouten

“onbedoelde gebeurtenissen of incidenten die zich voordoen bij het voorschrijven, verstrekken, toedienen of monitoren van medicatie”

Een medicatiefout...

Is menselijk

Kan echt niet

Wat zijn veel voorkomende oorzaken van medicatiefouten?

1. Geen toedienlijst, niet weten wat je moet geven
2. Zelf maken van een medicatielijst
   
3. Geen of onduidelijke afspraken in het zorgdossier
   
4. Onduidelijke instructies
   
5. Geen of onvolledige toedienregistratie
   
6. Werken onder hoge druk
   

Waar staat een MIC-formulier voor?

1. Melding Incidenten Cliënten
2. Mededelingen In Cliënten rapport

Aandachtspunten medicatiefouten

• Ontstaat er een gevaarlijke situatie? Bel 112 en/of indien nodig EHBO

Hoe kan je medicatiefouten voorkomen?

Hoe kan je medicatiefouten voorkomen?

1. Zorg voor een duidelijke medicatielijst die up- to- date is.
   
2. Zorg voor een duidelijke toedienlijst en registreer: Wat een cliënt heeft gekregen
3. Hoeveel een cliënt heeft gekregen
   
4. Wanneer een cliënt medicatie heeft gekregen
   
5. Wat eventueel zijn/haar reactie hierop was
6. Noteer afspraken over het toedienen in het zorgplan
   
7. Blijf je kennis over medicatie up-to-date houden
8. Zorg voor een rustige werkplek
   
9. Zorg er voor dat dubbelchecken mogelijk is
10. Berg de medicatie op een juiste manier op

Definitie rapporteren

Rapporteren is het systematisch vastleggen of overdragen van gegevens, afkomstig uit subjectieve en objectieve observaties.

Door middel van rapportage blijven alle betrokken personen op de hoogte van gebeurtenissen en gegevens die noodzakelijk zijn om de verpleegdoelen te bereiken.

Wat is het doel van rapporteren ?

• continuïteit
• Voorkomen van fouten
• rechten zorgvrager (WGBO)
• Verantwoording van het handelen
• Reconstrueren van de gang van zaken

 soorten rapprtage

• mondelinge rapportage
• schriftelijke rapportage
• digitale rapportage

Schriftelijke rapportage

voordelen;

• de informatie is altijd terug te lezen
• je kunt samen met de zorgvrager rapporteren en schriftelijk verslag leggen van gesprekken en afspraken
• de informatie is altijd beschikbaar voor andere zorgverleners en de zorgvrager

nadelen;

• kost tijd
• geschreven tekst staat vast, denk goed na wat en hoe je iets opschrijft
• kan in verkeerde handen terecht komen
• alert op leesbaarheid 

Rapportage Julia

Julia is een schatje. Werd door moeder verzorgd.

Doet het goed.

Eet goed, drinkt goed. Plast goed.

Wond ziet er goed uit.

Infuus gb.

methoden rapportage

• ABC-methode
• SBARR
•  SOAP

Aan welke voorwaarden/eisen moet een rapportage voldoen ?

SOAP/SOEP

S; subjectieve gegevens

O; Objectieve gegevens

A/E; Analyse/ Evalueren beoordeling van het probleem

P; Probleemoplossing

Voordelen SOAP

• bevordert de nauwkeurigheid en veiligheid
• bevordert bondige en volledige informatie
• gaat uit van feitelijke en concrete verpleegsituatie
• doet beroep op je probleemoplossend vermogen

VOORBEELD RAPPORTAGE VOLGENS SOAP/SOEP:

S: Mevrouw vertelt me dat haar vinger tussen de deur heeft gezeten

O: De vinger van mevrouw is dik en blauw, paars verkleurd

A/E:Vermoedelijk heeft mevrouw met haar vinger tussen de deur gezeten, zij heeft pijnklachten

P: Ik heb mevrouw gerustgesteld en haar vinger onder de kraan laten houden. Dokter gebeld voor overleg. Hij komt vanmiddag naar de vinger kijken

Opdracht

• Rapportage schrijven met de SOAP methode aan de hand van een casus
• met behulp van zakkaartje
• In groepjes van drie
• 10 minuten
• daarna Klassikaal terugkoppelen

Casus 1 rapportage

S; Dhr. geeft aan zelf zijn overhemd te willen dichtknopen, geeft aan geen klein kind meer te zijn. Dhr geeft aan niet open te staan voor extra zuurstof voor de zorg.

O; Het lukt Dhr. niet zelf zijn overhemd dicht te knopen. Dhr. heeft voortdurend ademtekort.

A/E; Dhr. wil graag de regie in eigen handen houden. Dit lukt niet altijd omdat Dhr. te weinig energie heeft.

P; Onderzoeken wat Dhr. nodig heeft van de zorgverlening en waar de behoefte ligt. Evt. nogmaals voorlichting geven over het nut van de zuurstof.

TIPS VOOR EEN GOEDE RAPPORTAGE

•  SOAP/SOEP waar kan en nodig 

•  respectvol over de cliënt en zijn/haar naaste(n)

• afspraken met de cliënt en/of naaste(n)

• feiten  ( Wil je toch je mening geven, geef dan duidelijk aan dat het om

jouw mening gaat (mijns inziens)

• Heeft een situatie je aangegrepen , wacht dan even met rapporteren of spreek

een collega, zodat je wat later objectief kunt rapporteren

vervolg tips

• Trek geen conclusie/stel geen diagnose als je daartoe niet
  

bevoegd bent;

• Reageer op eerdere rapportages of op Tussentijdse

Wijzigingen;

• Gebruik geen afkortingen die niet gangbaar zijn en vermijd vaktaal

• Let op taal-, schrijf en typefouten. De automatische

correctie kan onbedoeld voor vreemde zinnen zorgen. Vraag

eventueel of een collega meeleest ter controle

• Schrijf kort, krachtig en volledig zodat navraag niet nodig is

• Verwijs waar het kan naar het Zorgleefplan

Lesdoelen 

Aan het einde van de les kun je vertellen:

• wat men verstaat onder een medicatiefout,
• wat hiervan de mogelijke oorzaken kunnen zijn,
• wat je in het geval van een medicatiefout moet doen
  
• wat rapporteren is
• wat een mic formulier is

Maken

Thema 11: 2-3-4-5-6-10

Huiswerk: Toets thema 12

Ehbo lezen Thema 7 tm/7.4

Lezen protocollen op Vilans