Thema 9, Blok 4, Bevolking, landbouw en natuur

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

Blok 4 Bevolking, landbouw en natuur

Planning:

-Uitleg

-Agenda invullen

-Stil werken

-Samen werken

-Afsluiten met een bronvraag

Waar gaat dit blok over?

• Rond 1800: 2 miljoen inwoners in NL.
• Steden en dorpen waren klein.
• Vooral veel landbouw.

• Nu: een van de dichtst bevolkte landen.

Grenzen aan groei

• Vanaf de 19e eeuw groeit de wereldbevolking harder dan daarvoor.
• Ook de welvaart groeide en men begon meer spullen te kopen.

• 1972: Club van Rome vraagt aandacht voor de grondstoffen die op raken. 

Landbouw vroeger

Langs kust en rivieren was er kleigrond: vruchtbaar

In de drassige veengebieden was de grond alleen geschikt voor veeteelt. 

Landbouw vroeger

• In het noorden bestond de bodem uit zand dat niet erg geschikt was voor akkerbouw. 
• Boeren hielden hier vaak schapen, de mest werd gebruikt om het land te bewerken.
• Schapen graasden de vlaktes leeg.

Veranderingen in de landbouw

• Heidevelden werden gedeeld.
• 1900: Kunstmest uitgevonden, schapen niet meer nodig.
• Landschap werd steeds kaler: Houtwallen vervangen voor hekken en prikkeldraad.

Graan uit Amerika

We lezen samen: Toen en daar, Graan uit Amerika (blz. 85)

Het vervangen van mensen en dieren door machines noemen we mechanisatie. 

Agenda invullen

Kijk in de planner en kies welke route je deze week wil volgen.

Schrijf dat duidelijk op in je agenda. 

Klaar? Start met je werk

Aan de slag!

Focus en werk aan je eigen planning!

Na het stil werken mag je komen aftekenen.

Succes!

Blok 4 Bevolking, landbouw en natuur

Planning:

-Uitleg

-Stil werken

-Samen werken

-Afsluiten: Korte quiz

Genoeg te eten

Na WOII: boeren willen zorgen dat er nooit meer honger is in Nederland.

• Mechanisering & specialisering
• Bestrijdingsmiddelen tegen insecten.

Landschap wordt kaler, akkers groter. 

Ruimtegebrek

• De Nederlandse veeboeren zijn de modernste ter wereld, maar weinig ruimte om uit te breiden. --> te veel mest.

• Veevoer komt uit andere landen. --> Soja uit Brazilië. Sojaplanten halen voedingsstoffen uit de bodem. 

• Via mest komen te veel voedingsstoffen in de Nederlandse bodem, de Braziliaanze bodem raakt juist op.

Boeren rijden naar Den Haag om te protesteren. Omdat er in Nederland te veel stikstof in de natuur komt, mogen boeren niet uitbreiden. Boeren vinden het niet eerlijk dat anderen wel het milieu mogen vervuilen met stikstof, maar zij niet.

Aanpassen of plaatsmaken?

Stikstof in mest verstoort de natuur in de omgeving van de landbouwgebieden. Sommige planten en grassen groeien extra hard, andere planten maken verdwijnen juist. Veel insecten en vogels verdwijnen daardoor ook. 

 Er zijn veel discussies over hoe Nederland moet worden ingericht. Wie maakt er plaats om de natuur en het milieu te beschermen?

• De bouw
• De industrie
• Het verkeer
• de landbouw

Een natuurnetwerk

Natuurgebieden houden water vast.  

In de oude natte weilanden en akkers groeiden veel bloemen en leefden veel insecten en vogels. Tegenwoordig zijn zulke weilanden natuurgebieden. 

Omdat de natuur zich niet aan landsgrenzen houdt, zijn er in Europa wetten gemaakt over wat landen moeten doen om de planten en dieren in de natuur te beschermen.

De overheid en natuurorganisaties kopen nu soms weilanden en akkers rond natuurgebieden op, zodat er verbindingen ontstaan. Over snelwegen worden viaducten gebouwd.

Aan de slag!

Focus en werk aan je eigen planning!

Na het stil werken mag je komen aftekenen.

Succes!

Korte quiz over blok 4

• Je krijgt 9 juist/onjuist stellingen.
• Steek het groene blaadje omhoog als je denkt dat een stelling juist is, rood als je denkt dat de stelling onjuist is. 
• Tel in je hoofd de punten op.

Stelling 1

Boeren op zandgrond hielden vroeger schapen voor de wol en het vlees.

ONJUIST

Stelling 2

Boeren op de zandgrond hadden slechtere oogsten dan boeren op kleigrond.

JUIST

Stelling 3

Een heideveld blijft het mooist als de mens de natuur haar gang laat gaan.

ONJUIST

Stelling 4

Door kunstmest gebruiken de boeren de heide niet meer.

JUIST

Stelling 5

Door fosfaat en stikstof in kunstmest groeien landbouwgewassen beter.

JUIST

Stelling 6

Door spoorwegen in Amerika kregen Nederlandse boeren meer concurrentie.

JUIST

Stelling 7

Nederlandse boeren kopen veel veevoer in het buitenland.

JUIST

Stelling 8

De club van Rome verwacht dat er in de toekomst genoeg grondstoffen zullen zijn.

ONJUIST

Stelling 9

Nederlandse boeren gingen na de Tweede Wereldoorlog efficiënter werken door mechanisatie en specialisatie.

JUIST