Argumenteren op basis van een tekst

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Introductie

In hoeverre herken of ontken jij de boodschap die in onderstaande cartoon wordt overgebracht?

Vandaag: hoe pak je een tekst aan?

Examentekst

Start direct zelfstandig en in stilte met de startopdracht:

Vorige weken

Argumenteren moet je leren (let op: toets- én examenstof!)

Oefenen met leesvaardigheid (lezen in drie stappen)

Deze les

Oefening met argumentatiestructuren en -schema's.

Argumenten herkennen en formuleren op basis van een tekst.

Vooruitblik

Kritisch leren lezen is een investering in je zelfontwikkeling.

Hoe hoog leg jij de lat?

Zorg voor hoge ambities van wat het onderwijs jou gaat brengen.

Je benut de lessen optimaal en je leert ongestoord.

Je doet altijd actief mee en je maakt aantekeningen (ook als de docent dat niet aangeeft).

Je leert actief en bewust. 

Je reflecteert op je leerproces.

Je neemt de verantwoordelijkheid voor je leren.

Let op: je moet alles verslepen!

enkelvoudig

enkelvoudig

nevenschikkend onafh

nevenschikkend onafh

nevenschikkend afh

nevenschikkend afh

onderschikkend

onderschikkend

Argumentatieschema

Het verband tussen standpunt en argument

oorzaak-gevolg

kenmerk of eigenschap

voor- en nadelen

voorbeelden

autoriteit

vergelijking

Het zal me niet verbazen dat we straks allemaal buikpijn hebben, want het vlees was slecht doorbakken.

Je moet zonnecellen op het dak plaatsen: dat is goed voor het milieu en voor je portemonnee.

Jeroen is eigenlijk nog een groot kind, want hij speelt het liefst nog met zijn piratenlego.

Je kunt absoluut niet op hem rekenen. Zo vergat hij zijn deel van het dossier in te leveren en kwam hij niet opdagen bij de afspraak.

De Eerste Kamer heeft het verbod op de rituele slacht tegengehouden. Het wetsvoorstel van de Partij voor de Dieren over de vleestaks zal het dus ook niet halen.

Globaal lezen

Wat voor tekst is het?

Titel

Bron / auteur / datum

Inleiding / slot

Wat is het tekstdoel?

Wat is het onderwerp?

Voorspellend lezen

Hoe is de tekst opgebouwd?

Wat is je verwachting per alinea?

Kernzin / functie / structuur

Kritisch lezen

Wat betekent deze tekst (voor mij)?

Welke toon gebruikt de schrijver?

Wat kan of moet ik met de tekst?

1. Wat is een gastarbeider? In welke tijd kwamen zij vooral naar Nederland?

2. Waarom kreeg Eus een mavo-advies, denk je?

3. Leg in je eigen woorden uit waardoor, volgens Eus, het leesniveau steeds poverder wordt.

4. Waarom moeten juist tieners die steeds meer op elkaar lijken boeken lezen?

5. Wat wordt bedoeld met functioneel analfabeet?

6. Wat bedoelt Eus met zijn uitspraak lezen is een vorm van selfcare?

Stel dat jij Mark Kwakman wilt stimuleren om Eus uit te nodigen om een lezing te geven op onze school. Typ jouw overtuigende e-mail aan meneer Kwakman. Welke twee belangrijkste argumenten geef jij op basis van deze tekst? Gebruik ook een subargument.

Benoem de gebruikte argumentatieschema's.

Argumentatiesoorten en -schema's

Argumentatiesoorten: feit, onderzoek of wetenschap, normen en waarden, normen en waarden, vermoedens, geloof of overtuiging, gezag of autoriteit.

Argumentatieschema: oorzaak en gevolg, overeenkomst en vergelijking, voorbeelden, voor- en nadelen, kenmerk of eigenschap, autoriteit.

Plaats hier je e-mail aan meneer Kwakman.