Algemene principes van gezondheid (deel 1-2)

• Toegepaste psychologie
• Secundair onderwijs

Algemene principes van gezondheid (deel 1)

6 Opvoeding en begeleiding - Toegepaste psychologie

Mevrouw van Loon

Lesdoelen

De leerling:

- Legt in eigen woorden uit wat gezondheid is aan de hand van de vier dimensies en hun onderlinge samenhang.

- Legt uit wat fysieke gezondheid is.

- Legt uit wat psychische gezondheid is.

- Legt uit wat sociale gezondheid is.

- Legt uit wat spirituele gezondheid is.

- Herkent de verschillende dimensies in een gegeven voorbeeld.

- Geeft een voorbeeld waarin de wisselwerking tussen de verschillende dimensies van gezondheid duidelijk wordt.

Zie ook cursus.

Lesdoelen

De leerling:

- Argumenteert aan de hand van een voorbeeld waarom de oude definitie van ziek zijn achterhaald is.

- Geeft de vernieuwde definitie van gezondheid.

- Legt uit wat gezondheidsvaardigheden zijn.

- Legt uit wat gezondheidsbevordering is.

- Somt de drie manieren op om aan gezondheidsbevordering te doen.

- Legt uit wat ziektepreventie is aan de hand van de drie niveaus.

- Herkent het niveau van ziektepreventie in een gegeven campagne of voorbeeld/casus.

- Legt uit wat gezondheidspromotie is.

Lesdoelen

De leerling:

- Legt het verschil uit tussen ziektepreventie en gezondheidspromotie.

- Legt uit wat gezondheidsbescherming is.

- Geeft minstens één voorbeeld voor de drie manieren om aan gezondheidsbevordering te doen.

Vorige week

Wat is gezondheid? 

Fysieke gezondheid

Psychische gezondheid

Spirituele gezondheid

Sociale gezondheid

Marjan heeft diabetes

Thomas ervaart veel stress door de hoge werkdruk

Leen voelt zich eenzaam op haar nieuwe school

Wim haalt veel kracht uit zijn religie

OPDRACHT: verbind de voorbeelden met de juiste dimensie van gezondheid

Deze opdracht hebben we vorige week niet meer kunnen doen. 

2. Gezondheidsbevordering en gezondheidsvaardigheden

Hoe evenwicht tussen dimensies bereiken? 

Gezondheidsvaardigheden = individuele competenties om gezond te zijn en te blijven.

Gezondheidsbevordering = aansporing om bewust en actief om te gaan met je eigen gezondheid en die van anderen.

We benaderen gezondheid als een samenspel tussen lichamelijke, geestelijke, sociale en spirituele gezondheid. Je bent gezond wanneer je in evenwicht bent met jezelf en omgevingsfactoren. Je kunt dat bereiken door je aanpassingsvermogen en door je eigen gezondheid te sturen.

Daarvoor moet je wel beschikken over de nodige gezondheidsvaardigheden. Dat zijn je individuele competenties om gezond te zijn en te blijven. Dat wil zeggen: de zorg voor je eigen gezondheid in handen nemen en je weg vinden in de gezondheidsvoorzieningen. Dat veronderstelt de vaardigheden om informatie over gezondheid te verzamelen, te lezen, te horen, te begrijpen en doeltreffend toe te passen bij beslissingen over je gezondheid.

Gezondheidsbevordering is de aansporing om bewust en actief om te gaan met je eigen gezondheid en die van anderen. Om de gezondheid van de bevolking te bevorderen, heeft de overheid gezondheidsdoelstellingen opgesteld. Dat zijn doelstellingen die de overheid in een bepaalde periode wil bereiken om de algemene gezondheid van de bevolking te bevorderen. De overheid probeert dat doel te bereiken met campagnes voor ziektepreventie, gezondheidspromotie en gezondheidsbescherming.

Laatste deel benadrukken want de samenhang bleek bij de andere klas niet erg duidelijk te zijn in hun mindmap (zie ook volgende slide).

Gezondheidsbevordering aan de hand van drie manieren:

1. Ziektepreventie

2. Gezondheidspromotie

3. Gezondheidsbescherming

Structuur benadrukken!!

Ziektepreventie = voorkomen van ziekte of aandoening 

3 niveaus:

Primair - secundair - tertiair 

Ziektepreventie gaat over het voorkomen van een ziekte of een aandoening. We onderscheiden drie niveaus van preventie:

• Primair niveau (primaire preventie): bij het primaire niveau staat preventie centraal. Het doel is een specifiek gezondheidsprobleem of specifieke aandoening te voorkomen; Voorbeeld: gezond eten, voldoende bewegen, vaccinatie …
• Secundair niveau (secundaire preventie): het uitgangspunt van het secundaire niveau is dat een bepaalde persoon aanleg heeft om een ziekte of aandoening te ontwikkelen, of dat die blootgesteld wordt aan een extern risico. Door vroegtijdige opsporing kan men de ziekte verhinderen, reduceren of de gevolgen beperken. Voorbeeld: gehoortest van Kind en Gezin, opsporing borstkanker …
• Tertiair niveau (tertiaire preventie): bij het tertiaire niveau is er al sprake van een stoornis of ziekte en probeert men de gevolgen te beperken. Zo kan men de gezondheidstoestand verbeteren, herstel versnellen en eventuele complicaties voorkomen. Voorbeeld: bij het syndroom van Down proberen zorgverleners de zelfredzaamheid te bevorderen. Zo kunnen de dagelijkse activiteiten van mensen met Down zo soepel mogelijk verlopen.

OPDRACHT (cursus): Noteer voor elk niveau van ziektepreventie een voorbeeld van een campagne. (opzoekwerk online)

Gezondheidspromotie = gezondheidstoestand van een groep mensen te verbeteren

Gezondheidsbescherming = individuen beschermen tegen schadelijke invloeden (federale overheid)

Gezondheidspromotie gebeurt wanneer men probeert de gezondheidstoestand van een groep mensen te verbeteren in plaats van hen individueel te benaderen. Gezondheidspromotie probeert aan gedragsbeïnvloeding te doen door campagnes te organiseren.

Voorbeeld: campagnes op het vlak van voeding, beweging en sedentair gedrag, tabak, mentaal welbevinden, milieu en gezondheid, ondervoeding bij ouderen …

OPDRACHT (cursus): Leg in je eigen woorden het verschil uit tussen ziektepreventie en gezondheidspromotie.

ANTWOORD: Ziektepreventie is gericht op het voorkomen van specifieke ziekten, terwijl gezondheidspromotie zich richt op het bevorderen van een bredere, holistische benadering van gezondheid en welzijn.

Gezondheidsbescherming wil zeggen dat men individuen beschermt tegen schadelijke invloeden. Dit is vooral een taak van de federale overheid. Die doet dat door wetten en regels uit te vaardigen rond werkomstandigheden en door controles uit te laten oefenen door de voedings- en milieu-inspectie.

Voorbeeld: Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Milieu …

Opdracht

Mindmap of samenvatting

Digitaal of op papier (kan ook in BW)

Tegen einde deze les

3p volledigheid + 3p structuur (totaal 6p)

Ook bookwidget voorzien om mindmap in te maken.