In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.
Lesduur is: 50 min
Onderdelen in deze les
3.2 Europa wordt christelijk
Wat zien we?
Slide 1 - Tekstslide
Lesplanning
Kijkplaat opdracht
Planning + leerdoelen bespreken
Terughalen vorige les met behulp van vragen
Stuk uitleg
Klokhuis: Willibrod bekijken.
Afsluiten.
Slide 2 - Tekstslide
Na deze les kun je:
Kort iets over het leven van Bonifatius en Willibrord vertellen.
Uitleggen wat missionarissen zijn en wat ze doen.
Uitleggen hoe de missionarissen de Germaanse en christelijke cultuur samen wisten laten gaan.
Slide 3 - Tekstslide
Een leenheer leent een stuk grond van een leenman
A
Goed
B
Fout
Slide 4 - Quizvraag
Een leenman verdeelde zijn land weer aan kleinere leenmannen
A
Goed
B
Fout
Slide 5 - Quizvraag
Missionarissen
Gingen op een missie
Niet christelijke mensen tot Christen bekeren
Niet christelijke mensen noemden ze ook wel heiden
Slide 6 - Tekstslide
We bekijken een aflevering over Willebrord
Schrijf in korte punten de belangrijkste punten op.
Zorg dat je na de aflevering 5 punten kiest die je het belangrijkste vond.
Slide 7 - Tekstslide
https:
Slide 8 - Link
Schrijf de belangrijkste punten uit het filmpje kort op.
Slide 9 - Woordweb
Slide 10 - Tekstslide
Slide 11 - Tekstslide
Monniken
richten zich helemaal
op het geloof!
Slide 12 - Tekstslide
Kloosters
Vanuit de kloosters verspreidden monniken het christendom.
Slide 13 - Tekstslide
Het filmpje: Hebban Olla Vogola
Hebban Olla Vogola Nestas zijn de eerste woorden van een liefdesliedje van bijna 1000 jaar oud.
Een bijzonder liedje omdat het bestaat uit de eerste woorden die ooit in het Nederlands zijn opgeschreven.
Door een monnik.
Lisa vertelt de geschiedenis van het liedje en maakt samen met schrijver Jurrian van Dongen een hele nieuwe versie.
Slide 14 - Tekstslide
Slide 15 - Video
Een liefdesliedje
Gerulf is juist op weg naar zijn schrijftafel als hij door het kloosterraam een jonkvrouw langs ziet rijden. Even kijkt ze hem recht in de ogen. Meteen schieten Gerulf de woorden van een liefdesliedje te binnen. Het liedje dat zijn meisje ooit voor hem zong, thuis in het verre Vlaanderen: Hebban olla vogala…
Zelf inkt en verf maken
Monniken maakten hun eigen inkt en verf om mooie boeken te kunnen maken. Inkt werd gemaakt door dingen uit de natuur fijn te stampen in een vijzel en daarna met een dunne kleefstof te mengen. Van walnoten maakte je bruine, van roet zwarte en van schildluizen rode inkt.
Schrijven met een ganzenveer
Je schreef met een ganzenveer en een potje inkt. Als de veerpunt bot was, sneed je een nieuw puntje. Daarna eerst op een kladje even proberen of hij weer goed schrijft. Wat schrijf je dan? Het eerste dat je te binnen schiet; een liefdesliedje dat net in je hoofd zit bijvoorbeeld.
Perkament
Tegenwoordig schrijven we meestal op papier. Maar middeleeuwse boeken zijn bijna allemaal op perkament geschreven. Perkament is speciaal bewerkte dierenhuid van een kalf, geit of schaap. Voor een dik boek als de bijbel had je wel 150 schapenvellen nodig. Perkament was dan ook heel duur.
Monnikenwerk
Tegenwoordig worden boeken gedrukt. Van elk boek bestaan dus honderden of duizenden exemplaren die er allemaal precies hetzelfde uitzien.
Voor 1450 bestond de boekdrukkunst nog niet. Boeken werden stuk voor stuk met de hand overgeschreven. Wat een monnikenwerk!
Prachtige versieringen
Middeleeuwse boeken werden, nadat de zwarte letters netjes overgeschreven waren, vaak prachtig versierd. De hoofdstuktitels werden in rode letters toegevoegd. En de eerste hoofdletter van een hoofdstuk werd vaak heel groot en mooi getekend. En ook werden er in de kantlijn allerlei grappige tekeningen gemaakt.
Zo duur als een huis
Handgeschreven boeken waren heel kostbaar. Dat kwam vooral omdat het perkament en de kleurstoffen zo duur waren. Een mooi versierde bijbel was rond 1270 bijvoorbeeld net zoveel waard als een groot stenen huis.
Slide 16 - Tekstslide
In de middeleeuwen werden boeken door monniken met de hand geschreven. Waarom was dat?
Slide 17 - Open vraag
Het overschrijven van boeken was echt monnikenwerk. Waarom?
A
Monniken hadden toch niks beters te doen.
B
Het was heel precies werk en nam veel tijd in beslag.
Slide 18 - Quizvraag
Eigen initialen
Hiernaast zie je broeder Rufillus werken aan een rijk versierde
hoofdletter R.
De eerste letter van iemands naam noemen we initialen.
Slide 19 - Tekstslide
Eigen initialen
Je gaat straks de eerste letter van je eigen naam op zo'n manier schrijven/ tekenen dat er van alles op te zien is.
Dat mogen lijntjes en figuurtjes zijn. Maar je mag ook wat anders bedenken.