H5 S3 Alexander de Grote

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

H5 S1 Perzische oorlogen

H5. Je kunt de belangrijkste conflicten en figuren uit de klassieke oudheid beschrijven en hun impact op de Griekse wereld uitleggen.

S5.1 Je kunt verschillende Grieks-Perzische oorlogen beschrijven.
S5.2 Je kunt uitleggen waarom de Peloponnesische Oorlog leidt tot verzwakking van zowel Athene als Sparta.
S5.3 Je kunt bewijzen waarom Alexander III de bijnaam 'de Grote' gekregen heeft. 

Wat waren de Peloponnesische oorlogen?

1. Oorlogen tussen Griekenland en Perzië
2. Oorlogen tussen alle stadstaten in Griekenland.
3. Oorlogen tussen de stadstaat Athene en Sparta.
4. Oorlogen tussen Turkije en Perzië.

Waarom leidde de Peloponnesische oorlogen tot zwakte van Athene en Sparta?

Door de zwakte van de verschillende Griekse stadstaten kwam vanaf 360 v.Chr. het Macedonische koninkrijk in het noorden op. Macedonië was tot dan toe achtergebleven bij de Griekse steden. Maar dankzij de verdeeldheid van de Grieken werd Macedonië steeds sterker.

Koning Philippus II van Macedonië was een machtig koning. Hij had in 336 v.Chr. al veel Griekse steden veroverd. Vervolgens liet hij zijn oog op het Perzische Rijk vallen. Maar voor hij zijn aanvalsplan kon uitvoeren werd Philippus vermoord. Zijn zoon Alexander III volgde zijn vader op. Het plan om Perzië aan te vallen was Alexander niet vergeten. In 334 v.Chr. viel hij het Perzische Rijk binnen. Daar nam hij het met succes op tegen Darius III die in de slag bij Gaugamela verslagen werd.

Alexander III staat ook wel bekend als 'de Grote'. Daarvoor zijn een aantal redenen:

1) Alexander III veroverde als groot legerleider veel gebieden.

Alexander III staat ook wel bekend als 'de Grote'. Daarvoor zijn een aantal redenen:

2) Alexander III stichtte een groot aantal steden die hij vaak naar zichzelf vernoemde. In deze steden speelden handel en wetenschap een grote rol. 

Alexandrië

Alexander III staat ook wel bekend als 'de Grote'. Daarvoor zijn een aantal redenen:

 

3) Alexander III verspreidde het hellenisme: verspreidde de Griekse cultuur.

Dit kwam omdat hij onderwezen was door de Griekse filosoof Aristoteles. Door hem kreeg hij interesse in de Griekse kunst, cultuur, wetenschap en filosofie. hij nam zelf ook veel van de Perzische cultuur over. Zelf vond hij de Griekse goden en mythologie onwijs interessant. Dit maakte dat hij de Griekse cultuur overal wilde verspreiden. Ook trouwde hij met een Perzische prinses en liet hij zijn soldaten ook trouwen met Perzische meisjes.

S5.3 Je kunt bewijzen waarom Alexander III de bijnaam 'de Grote' gekregen heeft. 

1) Alexander III veroverde als groot legerleider veel gebieden.

2) Alexander III stichtte een groot aantal steden die hij vaak naar zichzelf vernoemde. In deze steden speelden handel en wetenschap een grote rol.

3) Alexander III verspreidde het hellenisme: verspreidde de Griekse cultuur.

Dit kwam omdat hij onderwezen was door de Griekse filosoof Aristoteles. Door hem kreeg hij interesse in de Griekse kunst, cultuur, wetenschap en filosofie. hij nam zelf ook veel van de Perzische cultuur over. Zelf vond hij de Griekse goden en mythologie onwijs interessant. Dit maakte dat hij de Griekse cultuur overal wilde verspreiden. Ook trouwde hij met een Perzische prinses en liet hij zijn soldaten ook trouwen met Perzische meisjes.

Wat zie je in jouw woonplaats terug dat oorspronkelijk niet Nederlands is?

Verder

paragraaf 4.5: een wereld vol oorlog

Atheense vloot

Spartaans landleger

Griekse hopliet

Zwaar bewapende soldaten.

Athene stond in 431 v.Chr. onder leiding van Pericles. Deze leider en legeraanvoerder wist de Spartanen lang buiten de stad te houden. Maar na zijn dood in 429 ging het bergafwaarts met Athene. Athene verloor haar zeevloot en moest zich uiteindelijk overgeven aan de Spartanen. Die namen de macht over en voerden de Spartaanse manier van besturen in. Dit betekende het einde van de Atheense democratie. Maar het Spartaanse bestuur duurde slechts een jaar, omdat de inwoners van Athene er toen in slaagden de Spartanen de stad uit te jagen.

S5.2 Je kunt uitleggen waarom de Peloponnesische Oorlog leidt tot verzwakking van zowel Athene als Sparta.

Peloponnesische oorlog: oorlog tussen de stadstaten Athene en Sparta.

Oorzaak: ze wilden beiden de macht over heel Griekenland. 

Verzwakking: de oorlog kostte veel middelen zoals geld, voedsel, mankracht: dit leidde tot economische uitputting en vermindering van soldaten om in te zetten. Door de vele doden door de oorlog en de pest (ziekte) waren er steeds minder arbeidskrachten of soldaten beschikbaar. Beide stadstaten bleven dus erg verzwakt achter.