1KGM Hoofdstuk 4 paragraag 4.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

1KGM Hoofdstuk 4 paragraag 4.3

Wat is het leenstelsel?

1. Het in leen geven van gebieden in ruil voor hulp
2. Gebieden uitlenen om eten te krijgen
3. Leenman leent gebied aan de leenheer om te helpen
4. Belasting betalen en dan een stuk grond ontvangen

Het leenstelsel werd ingevoerd, omdat..

1. De adel grond kocht
2. Karel dat handiger leek voor de boeren
3. Karel kon het rijk niet meer alleen besturen
4. Karel grond verkocht voor geld

Wat was de baas in het leenstelsel?

1. De leenheer
2. De leenman
3. De achterleenman
4. De kleinste leenman

In het leenstelsel is de koning de leenheer

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de volgorde van het leenstelsel?

1. Achterleenman, leenman, leenheer
2. Leenman, leenheer, achterleenman
3. Leenheer, leenman, achterleenman
4. Leenheer, achterleenman, leenman

Wat is een nadeel van het leenstelsel?

1. Het geleende land werd door de leenman als eigendom gezien
2. De koning had te weinig land om uit te lenen
3. Er waren te weinig leenmannen
4. Na Karel de grote verdween het leenstelsel

Zet de namen op de juiste plek

Leenheer

Leenstelsel

Leenman

Achterleenman

Karel de Grote

Leenstelsel

Verspreiding Christendom

Missionarissen

Leenmannen

Trouw zweren

Willibrord en Bonifatius

Keizer

Baas van Frankische Rijk

 HOFSTELSEL 

Wat is het hofstelsel? 

Onrustige tijden in Europa

• Na de val van het West-Romeinse Rijk waren er veel oorlogen
  
• Reizen was gevaarlijk en de meeste mensen leefden in dorpjes.

Hofstelsel (1)

• Een dorp met landbouwgrond heette een domein

• De heer, bijvoorbeeld een ridder, was de baas van een domein: alle grond was van hem. OOK de mensen die er op woonden!!!

• Hij woonde in het grootste huis van het domein. Dat was soms een kasteel of een hele grote hoeve

Hofstelsel (2)

• Op het domein leefde de heer en de horige boeren. 

• Een deel van de grond was verhuurd aan horige boeren. Zij moesten een deel van opbrengst als huur (belasting) betalen)

Een donjon, of mottekasteel, was een versterkte wachttoren. Hier woonde de heer als er gevaar was.

Het gebied buiten het domein bestond uit de grond van de vrije boeren en de woeste gronden, onontgonnen gebied en bossen.

De vrije boeren moesten tijdens een oorlog wél meevechten met de heer. De wapenuitrusting moesten ze zelf betalen.

De akkers van de heer werden bewerkt door horigen. Er waren akkers waarbij de volledige opbrengst naar de heer ging, en er waren akkers waarbij een deel van de opbrengst voor de horige boeren was. Overigens moesten ze hun pacht ook weer van deze opbrengst betalen.

Het vroonhof was de boerderij (hoeve) van de heer. Hier woonde de heer als er geen gevaar was. De opbrengsten van zijn akkers werd in schuren opgeslagen. In woningen naast een vroonhof woonden de horige boeren in geval van gevaar, zoals oorlog.

Bij het vroonhof waren stallen voor de dieren en boomgaarden.

Horigen woonden in vredestijd buiten het vroonhof

Met het hofstelsel bedoelen we het hele systeem (stelsel) van heren en horigen, inclusief de pacht en de herendiensten.

Plichten

Een Horige boer moest: 
- Oogst afstaan als huur
- Herendiensten (klusjes) doen
- Vechten als de heer ruzie had
- Op het land van de heer werken
- Toestemming vragen om te trouwen of van het domein af te gaan. 

In ruil daarvoor kregen ze bescherming

Leenstelsel

Hofstelsel

Pacht

Domein

Leenheer

horige

Leenman

bescherming

bestuur rijk

Maak de goede combinaties

Het rijk van de Franken, een Germaans volk.

Systeem waarbij een heer de horigen in zijn gebied beschermde in ruil voor pacht en herendiensten.

Werkzaamheden die de horigen moesten doen voor de heer.

Gebied waar 1 heer de baas was. Het bestond uit de hoeve van de heer, de boerderijen en het land dat de horigen bewerkten.

De leenheer leende zijn land uit aan leenmannen in ruil voor belastinggeld

het hofstelsel

Herendiensten

Domein

Frankische rijk

Leenstelsel

Zet de woorden op de juiste plek in de tekst.

Hoe bestuurde Karel de Grote zijn Rijk?

Na het einde van het ...... komen in Europa de ...... aan de macht. Hun koning ...... kon niet alles alleen besturen. Daarom leent hij stukken land uit aan ...... Zij besturen dat stuk land voor hem. In ruil daarvoor ...... ze belasting, hielpen hem in een ...... en zworen ...... aan hem. Deze manier van besturen noemen we het ...... Ridders waren ...... te ...... en moesten ...... voor de leenheer als er een oorlog was. 

Romeinse Rijk

Friezen

Franken

Karel

Clovis

leenmannen

leenheren

betalen

kregen

oorlog

vrede

trouw

voet

leenstelsel

soldaten

paard

vechten

Huiswerk

Maken paragraaf 4.3: 
Opdracht 1-5-6-7