Grammatica onderbouw 29 september 2021

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

welkom

- huiswerk gemaakt

- vragen over leesvaardigheid?

- gaat het lukken vandaag?

Hoe staat het ermee?

huiswerk gemaakt, geen vragen.

huiswerk niet gemaakt, wel vragen.

huiswerk gemaakt, wel vragen.

huiswerk niet gemaakt, geen vragen.

Grammatica, wat weet je nog?

Benoem het zinsdeel dat tussen haakjes staat.

De bemoeizieke buurvrouw (gaf) haar buurman gisteren een grote appeltaart.

1. ww gezegde
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

De bemoeizieke buurvrouw gaf (haar buurman) gisteren een grote appeltaart.

1. ww gezegde
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

(De bemoeizieke buurvrouw) gaf haar buurman gisteren een grote appeltaart.

1. ww gezegde
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

De bemoeizieke buurvrouw gaf haar buurman gisteren (een grote appeltaart).

1. ww gezegde
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

zinsdelen

Een zinsdeel kun je in zijn geheel verplaatsen

De persoonsvorm is altijd het tweede zinsdeel (tenzij de zin vragend is)

Alles wat je voor de persoonsvorm kunt zetten, is een zinsdeel

De bemoeizieke buurvrouw gaf haar buurman gisteren een grote appeltaart.

1. (aan) Haar buurman gaf de bemoeizieke buurvrouw gisteren een grote appeltaart.

2. Een grote appeltaart gaf de bemoeizieke buurvrouw gisteren aan haar buurman.

3. Gisteren gaf de bemoeizieke buurvrouw haar buurman een grote appeltaart.

De persoonsvorm

- verandert als het getal van het onderwerp verandert

- verandert als de zin van tijd verandert

Tijd en getal | persoonsvorm

Luuk gaat altijd op de fiets naar de voetbalclub.

Luuk ging altijd op de fiets naar de voetbalclub.

Luuk en Freek gaan altijd op de fiets naar de voetbalclub.

Luuk en Freek gingen altijd op de fiets naar de voetbalclub.

VOLGORDE ZINSONTLEDEN WERKWOORDELIJK GEZEGDE

■Zoek de persoonsvorm: het woord dat van tijd verandert.
■Kijk of er nog meer werkwoorden in de zin staan: WERKWOORDELIJK GEZEGDE (WG)
■Wie of wat + wg = ONDERWERP (OND)
■Wie of wat + WG + OND. = LIJDEND VOORWERP (LV)
■Aan wie of wat + WG + OND + LV = MEEWERKEND VOORWERP (MV)
■Voorzetsel + wie of wat + WG + OND = VOORZETSELVOORWERP
■Waar, wanneer, waarom, hoe + BIJWOORDELIJKE BEPALING (BWB)

Voorzetselvoorwerp

- het voorzetsel hoort bij het werkwoord, je kunt het niet door een ander voorzetsel vervangen

- het voorzetselvoorwerp geeft antwoord op de vraag: voorzetsel wie/wat wg gezegde onderwerp

"Hij wacht op het perron op zijn vriendinnetje".

Waar wacht hij? op het perron

Op wie wacht hij? op zijn vriendinnetje

bijwoordelijke bepaling of voorzetselvoorwerp?
Ik reken [op jouw hulp] morgen.

1. bijwoordelijke bepaling
2. voorzetselvoorwerp

Nog vragen?

Aan de slag.

Ga naar Nieuw Nederlands, kies het juiste boek en ga naar de planning. Maak alle opdrachten uit de planning. Stel vragen door handje op te steken!!