2. Stengels en wortels

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

2. Stengels en wortels

Binnen = beginnen

Lees basisstof 2 door en maak in je aantekeningen schrift een samenvatting

Leerdoelen

1. Je kunt in afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen en je kunt de functie van deze delen beschrijven.

2. Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen.

3. Je kunt beschrijven hoe opname en transport van water en mineralen bij planten plaatsvinden.

Wat ga jij doen?

* Begreep je alles toen je de basisstof las? Begin dan met het maken van de opdrachten die horen bij basisstof 2 (1, 3, 5 en 7). Dit doe je in stilte.

* Vind je het nog lastig? Doe dan eerst mee met de uitleg. 

Wortels en stengels

Houtvaten en bastvaten

Wortels

* De plant vastzetten in de bodem

* Water en mineralen opnemen

* Reservestoffen opslaan

Samenvatting

* Vaatbundels bestaan uit houtvaten en bastvaten

* Houtvaten vervoeren water en opgeloste mineralen van de wortels via de stengels en bladeren

* Houtvaten bestaan uit boven elkaar liggende dode houtcellen. De celwanden zijn verdikt en bestaan uit cellulose en houtstof

De cellen en de dwarswanden zijn verdwenen

* Bastvaten vervoeren vooral water en energierijke stoffen van de bladeren naar alle delen van de plant.

* Bastvaten bestaan uit boven elkaar liggende levende bastcellen. In de dwarswanden zitten openingen.

* In stengels in vaatbundels: houtvaten aan de binnenkant, bastvaten aan de buitenkant

* In bladeren in vaatbundels die in nerven liggen: houtvaten aan de bovenzijde, bastvaten aan de onderzijde

* In een stam van een boom: houtvaten aan de binnenkant, bastvaten aan de buitenkant.

Stevigheid bij planten

* Door water; hierdoor stijgt de druk van de cel tegen de celwand in bijna alle levende cellen van wortels, stengels en bladeren.

* Door de houtvaten; dikke wanden met cellulose en houtstof in wortels en stengels (vaatbundels) en in bladeren (nerven)

* Door vezels; dikke celwanden met cellulose en houtstof.

- in stengels: aan de buitenkant van de stengel of rondom de vaatbundels.

- In bladeren: rondom vaatbundels (de buitenste laag van nerven)

Opname en transport

* Wortels nemen water en mineralen op via de celwanden van de wortelharen

* Wortels, stengels en bladeren transporteren water en mineralen door houtvaten

- Vooral door zuiging van de bladeren

- Ook door worteldruk

* Het grootste deel van het opgenomen water verdampt; een klein deel wordt gebruikt bij de fotosynthese

* De mineralen worden gebruikt bij de vorming van stoffen waaruit de planten zijn opgebouwd, bijv. eiwitten

Alles duidelijk?

Maak de opdrachten die horen bij basisstof 1,3,5 en 7

Klaar?

* Test je zelf

* Flitskaarten maken, samenvatting schrijven

* Nakijken

Nog niet alles duidelijk?

 Kom aan de instructietafel of bekijk dan nog eens de filmpjes die online in de biologie methode staan

Check out

Kenmerken hout- en bastvaten