H1.4 Alles wordt duurder (deel 1)1

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Herhalen 1.3

Waaraan geef je je geld uit???

Soorten uitgaven:

• Huishoudelijke uitgaven

de alledaagse uitgaven voor je huishouden. (dagelijkse uitgaven)

• vaste lasten

de uitgaven die je met een vaste regelmaat moet betalen

• incidentele uitgaven

meestal grote uitgaven die je niet zo vaak doet en niet met een vaste regelmaat

Vraag 30

blz 20

herhalen 1.3

Voor de incidentele uitgaven kun je het beste geld reserveren. 

• Geld opzij zetten waarvan je later bepaalde uitgaven kunt betalen

Vraag 33

blz 33

1.4 alles wordt duurder 

Koopkracht?

• de hoeveelheid goederen en diensten die je met je inkomen kunt kopen
• kun je altijd meer kopen als je inkomen stijgt????

1.4 alles wordt duurder 

Inkomensstijging > prijsstijging

Koopkracht neemt toe

Inkomensstijging < prijsstijging

Koopkracht neemt af

1.4 alles wordt duurder 

• Stel, de prijzen stijgen met 2%
• Wat gebeurt er dan met je koopkracht?
• Vervolgens stijgt je loon met 4%
• Wat gebeurt er dan met je koopkracht?

1.4 alles wordt duurder 

• Om vergelijkingen te kunnen maken, moet je stijgingen en dalingen in percentages kunnen berekenen.

1.4 alles wordt duurder 

• Om vergelijkingen te kunnen maken, moet je stijgingen en dalingen in percentages kunnen berekenen.
• Procentuele verandering:

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

• In 2000 kostte een brood gemiddeld €1,02. In 2016 kostte een brood gemiddeld €1,17.
• Met hoeveeel procent is de prijs van brood toegenomen?

1.4 alles wordt duurder 

• In 2000 kostte een brood gemiddeld €1,02. In 2018 kostte een brood gemiddeld €1,16.
• Met hoeveel procent is de prijs van brood toegenomen?

13,7%

statline

Zelf even aan het werk!

Ga nu zelf aan het werk met het maken van blz 22 en 23

Straks ga ik verder met het uitleg over de indexcijfers

Snap je een vraag niet lees hem nog een keer

Snap je hem dan nog niet sla je hem over en werk je door

Vragen stellen kan wanneer ik bij je langsloop

Ban je klaar met blz 22 en 23 ga je gewoon door met werken

1.4 alles wordt duurder 

• CBS = Centraal Bureau voor de statistiek
  
• CBS verzameld allerlei gegevens 
• Zij berekenen elke maand of prijzen dalen of stijgen

1.4 alles wordt duurder 

• CBS berekend:
• Inflatie
• een algemene stijging van de prijzen
• Deflatie
• een algemene daling van de prijzen

1.4 alles wordt duurder 

1.4 alles wordt duurder 

De inflatie is 2,5%

• Het inkomen van Puck stijgt met 1,5%
• Met hoeveel procent stijgt of daalt de koopkracht van Puck?

• Het inkomen van Ariana stijgt met 3,5%
• Met hoeveel procent stijgt of daalt de koopkracht van Ariana?

1.4 alles wordt duurder 

• Cijfers kun je vergelijken door te werken met indexcijfers
  
• -> laat een procentuele verandering zien ten opzichte van een afgesproken periode (=het basisjaar).
• Cijfers worden vergeleken t.o.v. een basisjaar. 
• Het indexcijfer van het basisjaar is ALTIJD 100.

1.4 alles wordt duurder 

Indexcijfer berekenen:

• Met een formule
  
• Met een verhoudingstabel

1.4 alles wordt duurder 

Indexcijfer berekenen:

• Met een formule
  
• Met een verhoudingstabel

Indexcijfer=​getal.basisjaar​​nieuw.getal​​⋅100

1.4 alles wordt duurder 

2015 is het basisjaar.

In 2018 zijn de lonen met 6% gestegen ten opzichte van 2015.

In 2018 is het indexcijfer van de prijzen 104.

Waat weet je nu?

• In 2018 is het indexcijfer van de lonen 106
• De koopkracht is gestegen
• In 2018 is de stijging van de koopkracht 2%

• Wat is het basisjaar? Waarom?
  
• Was er in 2016 sprake van inflatie of deflatie?
• Is in 2017 de koopkracht gestegen of gedaald tov het basisjaar?

1.4 alles wordt duurder 

1.4 alles wordt duurder 

• Samen bereken we het indexcijfer van een doosje aardbeien in 2013
• Bereken het indexcijfer van een doosje aardbeien in 2015 en 2016
• Wat kun je met behulp van de indexcijfers vertellen over een bakje aardbeien?

algemene prijsstijging woningmarkt 

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

Koopkracht?

• de hoeveelheid goederen en diensten die je met je inkomen kunt kopen
• kun je altijd meer kopen als je inkomen stijgt????

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

Inkomensstijging > prijsstijging

Koopkracht neemt toe

Inkomensstijging < prijsstijging

Koopkracht neemt af

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

• Om vergelijkingen te kunnen maken, moet je stijgingen en dalingen in percentages kunnen berekenen.
• Procentuele verandering:

​oud​​(nieuw−oud)​​⋅100

​waarvan.je.het.wilt.weten​​verschil​​⋅100

vraag 36

blz 22

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

• CBS = Centraal Bureau voor de statistiek
  
• CBS verzameld allerlei gegevens 
• Zij berekenen elke maand of prijzen dalen of stijgen

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

• CBS berekend:
• Inflatie
• een algemene stijging van de prijzen
• Deflatie
• een algemene daling van de prijzen

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

vraag 40

blz 23

algemene prijsstijging woningmarkt 

1.4 alles wordt duurder (deel 2)

• Cijfers kun je vergelijken door te werken met indexcijfers
  
• -> laat een procentuele verandering zien ten opzichte van een afgesproken periode (=het basisjaar).
• Cijfers worden vergeleken t.o.v. een basisjaar. 
• Het indexcijfer van het basisjaar is ALTIJD 100.

1.4 alles wordt duurder (deel 2)

Indexcijfer berekenen:

• Met een formule
  
• Met een verhoudingstabel

1.4 alles wordt duurder (deel 2)

Indexcijfer berekenen:

• Met een formule
  
• Met een verhoudingstabel

Indexcijfer=​getal.basisjaar​​nieuw.getal​​⋅100

1.4 alles wordt duurder (deel 2)

2015 is het basisjaar.

In 2018 zijn de lonen met 6% gestegen ten opzichte van 2015.

In 2018 is het indexcijfer van de prijzen 104.

Waat weet je nu?

• In 2018 is het indexcijfer van de lonen 106
• De koopkracht is gestegen
• In 2018 is de stijging van de koopkracht 2%

• Wat is het basisjaar? Waarom?
  
• Was er in 2016 sprake van inflatie of deflatie?
• Is in 2017 de koopkracht gestegen of gedaald tov het basisjaar?

1.4 alles wordt duurder (deel 2)

1.4 alles wordt duurder (deel 2)

• Samen bereken we het indexcijfer van een doosje aardbeien in 2013
• Bereken het indexcijfer van een doosje aardbeien in 2015 en 2016
• Wat kun je met behulp van de indexcijfers vertellen over een bakje aardbeien?

Aan het werk!

t/m opgave 46

samenvatting invullen en overschrijven (bij je aantekeningen!!)

Aan het werk!

Lees de theorie en begrippen op bladzijde 14 t/m 17

Maak de opdrachten 17 t/m 28

 Vul de samenvatting op blz 17 in

 Oefenopgaven 10 t/m 20 blz 29

Lees de theorie en begrippen op bladzijde 22 t/m 25

Maak de opdrachten 22 t/m 25

Vul de samenvatting op blz 25 in 

Oefenopgaven 33 t/m 40 blz 31

CBS: ... stijgt voor derde maand op rij.
In maart was de prijsstijging voor consumenten nog 0,4%. De prijzen zijn vanaf februari iedere maand 0,2% meer toegenomen. Dit maakt het CBS vandaag bekend.
Welk woord moet op de ... komen?

1. inflatie
2. deflatie
3. koopkracht
4. prijsindexcijfer

Wanneer de lonen stijgen met 4%, maar de prijzen stijgen met 3%, dan neemt mijn koopkracht...

1. af met 3%.
2. toe met 3%.
3. af met 1%.
4. toe met 1%

Margo kreeg vorig jaar €75 kleedgeld per maand. Sinds dit jaar krijgt zij €85 kleedgeld per maand. Bereken de procentuele toename.

1. 13,3%
2. 13,5%
3. 11,7%
4. 11,8%

Wanneer er deflatie is, kan ik voor hetzelfde geld....

1. minder kopen.
2. meer kopen.

Volgende les:

Indexcijfers

algemene prijsstijging woningmarkt 

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

Koopkracht?

• de hoeveelheid goederen en diensten die je met je inkomen kunt kopen
• kun je altijd meer kopen als je inkomen stijgt????

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

Inkomensstijging > prijsstijging

Koopkracht neemt toe

Inkomensstijging < prijsstijging

Koopkracht neemt af

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

• Om vergelijkingen te kunnen maken, moet je stijgingen en dalingen in percentages kunnen berekenen.
• Procentuele verandering:

​oud​​(nieuw−oud)​​⋅100

​waarvan.je.het.wilt.weten​​verschil​​⋅100

vraag 36

blz 22

1.4 alles wordt duurder (deel 1)

• CBS = Centraal Bureau voor de statistiek
  
• CBS verzameld allerlei gegevens 
• Zij berekenen elke maand of prijzen dalen of stijgen

1.4 alles wordt duurder 

• CBS berekend:
• Inflatie
• een algemene stijging van de prijzen
• Deflatie
• een algemene daling van de prijzen

1.4 alles wordt duurder 

vraag 40

blz 23

Aan het werk!

t/m opgave 46

samenvatting invullen en overschrijven