1.3 Stoffen zuiveren

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

1.3 Stoffen zuiveren

Deze les

• Uitleg adsorberen en destilleren
• Filmpje destilleren
• Demo experiment adsorberen
• Maken vragen 31, 33, 34, 35, 40

• Uitleg chromatografie
• Maken vragen 38, 41, 43
• Afsluitende quizvragen
• Thuis: practicum 8

Doelen

• Je leert 3 scheidingsmethoden kennen:

• Je leert om zelf een chromatografie experiment uit te voeren.

• Adsorberen
  
• Destilleren
• Chromatografie

Destilleren

• Scheiden van homogene vloeistofmengsels/oplossingen
• Scheiden op basis van kookpunt
• Voorbeeld: alcohol en water uit wijn
• Destillaat is vloeistof die eerst verdampt.
• Residu blijft achter.

Adsorberen

• Scheiden van kleine opgeloste stoffen uit oplosmiddel
• Scheiden op basis van aanhechtingsvermogen
• Voorbeeld: kleurstof uit oplossing verwijderen

Let op de spelling:

adsorberen is iets anders dan 

absorberen!

Demo: adsorberen

• Blauwe kleurstof uit spiritus verwijderen.
• Adsorptiemiddel is norit (actieve kool).
• Na adsorberen nog filtreren om adsorptiemiddel te verwijderen.

Aan de slag

• Lees 1.3 'Adsorberen' en 'Destilleren'.
• Maak vragen 31, 33, 34, 35, 40

Deze les

• Uitleg adsorberen en destilleren
• Filmpje destilleren
• Demo experiment adsorberen
• Maken vragen 31, 33, 34, 35, 40

• Uitleg chromatografie
• Maken vragen 38, 41, 42
• Afsluitende quizvragen
• Thuis: practicum 8

Chromatografie

• Scheiden van mengsel van vaste stoffen of vloeistoffen
• Scheiden op basis van oplosbaarheid en aanhechting.
• Resultaat noem je een chromatogram.
• Voorbeeld: kleurstoffen scheiden uit viltstift.

Chromatografie

• De stof die beste oplost in de loopvloeistof en het minst goed hecht aan het papier, eindigt het hoogst.
  

• "Wedstrijd" tussen oplosbaarheid in loopvloeistof en hechting aan papier.

Practicum 8 (thuis)

• Voorschrift op blz. 19 in je boek.
• Onderzoek minimaal 2 viltstiften (geen watervaste) of de kleurstof een mengsel is of een zuivere stof.
• Als loopvloeistof gebruik je gewoon kraanwater.
• Lever je chromatogram in (met je naam erop).

Aan de slag

• Lees 1.3 'Chromatografie'.
• Maak vragen 38, 41 en 43.
• Afsluitende quizvragen.

• Thuis: practicum 8

De scheidingsmethode adsorberen maakt gebruik van de stofeigenschap:

1. Aanhechting
2. Oplosbaarheid
3. Aanhechting + oplosbaarheid
4. Kookpunt

De scheidingsmethode chromatografie maakt gebruik van de stofeigenschap:

1. Aanhechting
2. Oplosbaarheid
3. Aanhechting + oplosbaarheid
4. Kookpunt

Wat voor mengsel kun je scheiden met destilleren?

1. Oplossing
2. Suspensie
3. Emulsie
4. Legering

Hoe noem je de vloeistof die achterblijft bij destilleren (15 in afbeelding)?

1. Filtraat
2. Residu
3. Destillaat
4. Extract

Welke kleurstof loste het best op in de loopvloeistof? Zie chromatogram.

1. Bruin
2. Oranje
3. Geel
4. Rood