Zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo lwoo
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen?

• Oefenen met zinsdelen

Wat is een zin?

1. Woorden op een rijtje
2. Een zin bestaat uit woorden die samen iets vertellen
3. Een zin vertelt je niks
4. Een zin maakt een verhaal

Kun je de woorden in de zin zomaar door elkaar husselen?

1. Ja
2. Nee

Wat is een zinsdeel?

1. Stukje uit een zin
2. Woorden die los staan
3. Stukje van een zin
4. Losse woorden

Probeer samen met je buur zo veel mogelijk nieuwe zinnen te maken van “De man
loopt op straat""

Mogelijkheden

De man loopt op straat

Loopt de man op straat?

Op straat loopt de man.

Probeer zoveel mogelijk nieuwe zinnen te maken van: De vrouw leest een boek

Mogelijkheden

De vrouw leest een boek

Leest de vrouw een boek?

Een boek leest de vrouw.

Zinsdelen

• Een zinsdeel kan bestaan uit één woord, maar ook uit een paar woorden die bij elkaar horen.
• De woorden in een zinsdeel kunnen niet uit elkaar gehaald worden.
  
  Voorbeeld:
  Jan | heeft | vorige week | een film | gekeken.

Zinsdelen

Een zin | bestaat | uit zinsdelen.

Kijk welk deel voor de persoonsvorm kan.

Dit deel is dan een zinsdeel.

Voorbeeld: 

De timmerman | had | zijn gereedschap | laten | liggen.

Zinsdelen

Het onderwerp [ow] en de persoonsvorm [pv] zijn zinsdelen.

Jan | heeft | vorige week | een film | gekeken.

ow  |   pv    | vorige week | een film | gekeken.

Zinsdelen

Het onderwerp [ow] en de persoonsvorm [pv] zijn zinsdelen.

Jan | heeft | vorige week | een film | gekeken.

ow  |   pv + wg | vorige week | een film | wg

Het werkwoordelijk gezegde [wg] is ook een zinsdeel.

Bouwplan

Een zinsdeel geeft antwoord op de vragen:

Wie?

Wat? 
Waar?

Wanneer?

Waarom/waarheen?

Voorbeeld

Piet loopt in de morgen over de stoep naar school

Wie? Piet

Wat? loopt

Waar? over de stoep
Wanneer? in de morgen

Waarom/waarheen?  naar school

Verdeel in zinsdelen en benoem de zinsdelen.

Gisteren gaf ik mijn moeder een mooie bos bloemen.

Bij mijn oma speel ik altijd spelletjes.

Verdeel in zinsdelen.

De jonge held kreeg een onderscheiding.

Zinsdelen?

Uit hoeveel zinsdelen bestaat deze zin:

Hij leest vanochtend de krant van gisteren.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Uit hoeveel zinsdelen bestaat deze zin:

Slaapt die lieve opa Jan?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Uit hoeveel zinsdelen bestaat deze zin:

Het oude nieuws boeit hem toch.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Koen en Mo zijn buiten aan het voetballen. Persoonsvorm en onderwerp?

Rachid is bij gym op zijn hoofd gevallen. Persoonsvorm en onderwerp?