introductie GGZ

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

waar denk je aan bij het woord psychiatrie

welke psychiatrische ziektebeelden ken je

psychische functies

Er worden 8 psychische functies onderscheiden, waarin allerlei verstoringen kunnen plaatsvinden

• Bewustzijn​
  
• Oriëntatie​
  
• Expressie en motoriek​
• Denken​
  
• Waarnemen​
  
• Zelfbeleving​
  
• Stemming en affect​
  
• Willen en verlangen

Het bewustzijn

Een biologische toestand waardoor we besef hebben van onze omgeving​

​

Stoornissen kunnen zijn​:

- Verminderd of niet meer aanspreekbaar/wekbaar zijn​

- Coma, subcoma, somnolent, sufheid, slaap, verminderde aandacht

orientatie

Een toestand waarin we besef hebben van tijd, plaats, persoon​

​

Stoornissen kunnen zijn​:

- Desoriëntatie tijd, plaats, persoon, bijvoorbeeld bij dementie

expressie en motoriek

Hierbij gaat het over lichaamshouding, beweging, mimiek, spraak​

​

Voorbeelden van stoornissen​:

- Overactief, rusteloos, geagiteerd​

- Verminderd actief, vertraagd of afwezig handelen​

- Verandering in expressie /mimiek (uitdrukkingsloos)​

- Verandering in motoriek bijvoorbeeld bij Parkinson​

- Katatonie, bewegingsloosheid (katatone stupor) of overdreven bewegen

https:

Denken

Denken kunnen we alleen maar waarnemen aan iemands uitspraken. We onderscheiden in het denken de inhoud, het tempo, de vorm, het geheugen​

​

Voorbeelden van stoornissen in het denken​:

- Inhoud: Waan, de overtuiging of de gedachte die iemand heeft, die niet in overeenstemming         is  met de realiteit en niet bij te sturen is​

- Tempo: Vertraagd of versneld denken bijv. Bij depressie of manie​

- Vorm: Incoherent/verward/onlogisch​

- Geheugen; Korte en lange termijn geheugen, inprenting

Waarnemen

Via onze zintuigen hebben we contact met de omgeving; zien, horen, voelen, proeven, ruiken​

​

Stoornissen in het waarnemen​:

- Hallucinaties, iets waarnemen wat er in werkelijkheid niet is en voor anderen niet waar te                  nemen, maar die voor de persoon zelf realiteit is. Dit is niet bij te sturen​

- Illusie, een verkeerde interpretatie van de werkelijkheid, deze verkeerde interpretatie kan              worden bijgestuurd

zelfbeleving

Zelfbeleving is de manier waarop iemand zichzelf ervaart; ideeën over de eigen persoon en de beleving van de eigen vaardigheden, het zelfbeeld, identiteit, emoties enz.​

​

Stoornissen kunnen zijn​:

- Depersonalisatie: een gevoel van buiten het eigen lichaam of geest te staan, het gevoel als in       een droom te leven​

- De-realisatie: De omgeving of bekenden worden als onwerkelijk ervaren.​

   Het gevoel kan seconden, minuten tot dagen duren

Vervolg zelfbeleving

Het zelfbeeld is aan verandering onderhevig en wordt steeds weer bijgesteld aan de hand van de huidige situatie. Denk aan leren leven met de gevolgen van een ziekte. ​

Om vast te stellen of er sprake is van een verstoring wordt er gekeken naar hoe iemand zichzelf beschrijft en omgaat met veranderingen​

​

Verstoring kunnen voorkomen bij o.a. ​

psychose, koorts, migraine, Epilepsie, slaaptekort, angst, Dis, drugs

Stemming en affect

Stemming: de waardering van onze levenssituatie als geheel. Het grondgevoel voor langere duur​

Affect: kortdurende emotie en gevoelens zoals verdriet, blijdschap, woede, boosheid​

​

Stoornissen kunnen zijn​:

- Stemmingsstoornis, depressie, manie​

- Affect: overdreven gevoelig, onbeheerst uiten van gevoelens, affectlabiliteit

willen en verlangen

Willen: het doelbewust nastreven en handelen​

Verlangen: Heeft meer betrekking op driften​

Stoornissen kunnen zijn:​

- Remming: van binnen uit weerhoudt je iets om het uit te voeren​

- Ontremming: Niets weerhoudt je​

- Impulsiviteit: zonder na te denken handelen​

- Drang: onbedwingbare neiging om toe te geven aan een bepaalde handeling, gericht op                 lustbeleving​

-  Dwang: steeds terugkerende gedachten (obsessies) en/of handelingen (compulsies) staan          centraal