KUA A4 Les 7,8 Cultuur van de Kerk

Kunst Algemeen
Cultuur van de Kerk

les 7,8

1 / 22
volgende
Slide 1: Tekstslide
KunstMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 22 slides, met tekstslides.

Onderdelen in deze les

Kunst Algemeen
Cultuur van de Kerk

les 7,8

Slide 1 - Tekstslide

Cultuur van de kerk
2.2. Liturgie & 2.3 Bedelorde
  • Je leert wat een liturgie is en welke ontwikkeling deze heeft doorgemaakt. 
  • Je kunt onderscheiden hoe polyfonie zich onderscheidt van gregoriaanse muziek.
  • Je kent de betekenis van de term "cantus firmus".
  • Je kunt de overeenkomsten tussen gotische architectuur en meerstemmige polyfonie benoemen.
  • Je kunt beschrijven op welke manier en met welk doel het theater voorzichtig zijn intrede in de kerk deed. Mariken van Nieuwmegen bv.

  • Je weet wat een bedelorde is, welke diensten ze leveren in ruil voor geld en welke drie aspecten ze stimuleren.
  • Je kunt beschrijven hoe Franciscus te werk ging en met welk doel.
  • Je kunt benoemen welke vernieuwende beeldaspecten Giotto gebruikte in zijn fresco's.
  • Je kunt drie unieke beeldaspecten (voor zijn tijd) noemen in "De dood van de heilige Franciscus".

Samen lezen we 2.2 Liturgie (2.3 Steden?) en 2.3 Bedelorde, daarna maak je een begrippenlijstje en beantwoorden we de leervragen.

Zelf lezen, 2.3 Steden!

Slide 2 - Tekstslide

Cultuur van de kerk
Liturgie & Bedeorden
De Liturgie & Bedelorden 

Hoe de kerk steeds menselijker werd

Slide 3 - Tekstslide

2.2 Liturgie 
  • Eredienst/mis
  • Van de insiders naar de normale mens
  • Steeds aantrekkelijker gemaakt 
"Alleen doormiddel van schoonheid kunnen onze armzalige geesten zich van het tijdelijk tot het eeuwige verheffen"

Abt Suger (12de euuw)

Slide 4 - Tekstslide

2.2 Liturgie
Aantrekkelijker door: 
  • De architectuur (Gothiek) 

Maar ook aantrekkelijker door:
  • Muziek
  • Meerstemmige Polyfonie 
  • Menselijke weergave 

Doel: 
  • Mensen in vervoering laten raken. 

Slide 5 - Tekstslide

2.2 Liturgie 
Polyfonische liederen: 

  • Eén stemmig karakter word los gelaten.
  • Meer melodieën tegelijker tijd 
  • "In de polyfonie volgden verschillende stemmen tegelijkertijd verschillende melodische paden"
  • Tekst overdracht minder belangrijk 
  • Vervoering 
Gregoriaanse liederen: 

  • Syllabisch gezongen
    Eéntonig 
  • Melismatisch
  • Sober
  • Focus op de tekst 

Slide 6 - Tekstslide

2.2 Liturgie 
Opbouw polyfonie
Cantus Firmus
Tenor
Contrapunt
  • Frame werk
  • vaste stem
  • Lange tonen 
  • Vanuit gregoriaans
  • Basis melodie 
 
  • Eén persoon
  • Hield zijn toon het langste aan. 
  • Lange tonen vasthouden 
  • Tenor in het Latijns = Vasthouden 
  • De extra toegevoegde melodieën. 
  • Samen een volwaardige melodie  
  • Soepel verlopen
    Samenklank goed
Meerstemmig Polyfonie

Slide 7 - Tekstslide

Liturgie 
Gotische architectuur  & Polyfonie 
  • Herhaling 
  • Ritme
  • Variatie 
  • Groots 
  • Mysterieus 
Sint-Janskathedraal ('s-Hertogenbosch)

Slide 8 - Tekstslide

2.2 Liturgie  
Theater in de kerk: 
  • Voorzichtig
  • Dialogen 
  • Voorlezen

Later:
  • Pasen
  • Kostuums & decor stukken 
  • Volkstaal 
  • Levendig & Meevoerig

Slide 9 - Tekstslide

2.3 Bedelorden 
Twee beroemde bedelorden

Franciscanen 
  • Ze geloven in het belang van spirituele eenvoud en naastenliefde
  • Eenvoudige levensstijl

Dominicanen 
  • nadruk op studie en intellectuele groei als middelen om het geloof te verdiepen
  • academische benadering van het geloof.
Leven van giften van burgers in ruil voor diensten: 
  • Onderwijs
  • Armenzorg
  • Ziekenzorg. 

Focus op:
  • Wetenschap 
  • onderzoekende houding 
  • Kunst met levensechte uitstraling.

Conclusie: 
Geloof komt dichter tot de mens.   

Slide 10 - Tekstslide

2.2 Bedelorde 
Fransiscus van Assisi
  • Franciscaan
  • Sprak het volk rechtstreeks aan
  • Volkstaal niet Latijns 
  • Kreeg na periode van afzondering, vasten en bidden. De wonden van Christus. 
  • Kon met dieren praten 
  • Wonderen maar menselijker 

Slide 11 - Tekstslide

2.2 Giotto
  • Muur fresco 
  • De dood van de heilige Fransiscus.
  • Drie scenes in één afbeelding. 

Slide 12 - Tekstslide

Giotto - Dood van e heilige Fransiscus (voor 1300)

Slide 13 - Tekstslide

2.2 Giotto
Combinatie van drie scenes in één werk. 

  1. Onderaan: rouwende monniken 
  2. Midden: Begrafenis van Franciscus 
  3. Boven: Verijst Franciscus naar de hemel 

Slide 14 - Tekstslide

2.2 Bedelorde 
Giotto di Bondone 
  • Religieuze voorstellingen 
  • Met mensen van vlees en bloed 
  • In een natuurlijk omgeving

Fresco's voor het graf van Fransciscus 

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

2.2 Liturgie & Bedelorden
Het geloof komt dichter bij de mens te staan 
Leg uit hoe dit gebeurd in de: 
dienst - beeldende kunst - de muziek - theater 

Slide 22 - Tekstslide