5.3 Voedsel door micro-organismen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vandaag: hoe krijgen micro-organismen energie? En hoe gebruiken wij hen?

-Leerdoelen

-Herhaalvragen 5.2

-Uitleg 5.3 en vragen

-Opdrachten maken

Leerdoelen

Na deze les, kun je:

De reactievergelijking  van de melkzuurgisting en alcoholische gisting benoemen en met elkaar vergelijken
Je herkent alcoholische gisting en melkzuurgisting in verschillende situaties

Vul in:

.......... + zuurstof --> Energie + water+ koolstofdioxide

1. melkzuur
2. fotosynthese
3. verbranding
4. glucose

Wat moet er op de stipjes staan om de reactie kloppend te maken?C6H12O6 + .. O2 -> .. CO2 + .. H2O

1. 12
2. 6
3. 3
4. 4

Aerobe dissimilatie betekent

1. afbraak
2. afbraak met zuurstof
3. afbraak zonder zuurstof
4. opbouw met zuurstof

Wat levert het meeste ATP op wanneer 1 glucose-molecuul wordt verbrand?

1. Melkzuurgisting
2. Aerobe dissimilatie
3. Anaerobe dissimilatie
4. Alcoholgisting

Waar komt bij deze sporten de energie vandaan?

100 meter sprint

een marathon

1000 meter schaatsen

Vooral de ATP en CP voorraad in de spieren

Vooral anaerobe dissimilatie van glucose

Vooral aerobe dissimilatie van glucose

Enkele bestanddelen van het voedsel van de mens zijn: eiwitten, koolhydraten en vetten.
Welke van deze voedselbestanddelen kunnen stoffen leveren die zowel bij de assimilatie als bij de dissimilatie in cellen worden gebruikt?

1. eiwitten, koolhydraten en vetten
2. alleen eiwitten en vetten
3. alleen koolhydraten en vetten
4. alleen eiwitten en koolhydraten

In spieren van de mens vinden onder andere de volgende stofwisselingsprocessen plaats:
1 opbouw van eiwitten uit aminozuren,
2 vorming van melkzuur uit glucose,
3 vorming van glycogeen uit glucose,
4 vorming van CO2 en H2O uit glucose en O2.
Bij welk of bij welke van deze processen komt energie vrij die kan worden gebruikt voor het samentrekken van de spieren?

1. alleen bij proces 3
2. bij de processen 1 en 3
3. alleen bij proces 4
4. bij de processen 2 en 4

Hoe krijgen micro-organismen zoals bacteriën en schimmels energie?

Niet alleen wij, maar alle organismen hebben energie nodig. 

We gaan vandaag kijken naar hoe sommige bacteriën en schimmels energie krijgen en hoe wij hen gebruiken.

Hoe krijgen sommige bacteriën energie?

• Melkzuurgisting
• De bacteriën zetten lactose om in glucose en glucose in melkzuur + (2) ATP (hier is geen zuurstof voor nodig!)
  
• C6H12O6 → 2C3H6O3 +2 ATP
• Anaerobe dissimilatie!
  
  

Hoe gebruiken wij deze bacteriën?

In melk zit lactose (melksuiker).

Lactose is een .... sacharide (zoek op in BINAS 67F1, 2, 3)

Als we deze bacteriën toevoegen aan melk, dan gaan zij de lactose omzetten in glucose en de glucose in melkzuur. Dit melkzuur verlaagt de pH, waardoor het langer houdbaar wordt --> yoghurt!

Bij melkzuurgisting ontstaat:

1. Melkzuur, ATP, Koolstofdioxide
2. Melkzuur, ATP
3. Melkzuur, ethanol, koolstofdioxide
4. Melkzuur, koolstofdioxide

Hoe krijgen gisten (schimmels) energie?

• Alcoholische gisting
• Glucose => ethanol (alcohol) + koolstofdioxide + ATP. 
  
• C6H12O6 -> 2 C2H5OH + 2 CO2 + 2ATP
• Anaeroob proces

Hoe gebruiken wij deze schimmels?

• In druiven en granen zit glucose.

• Gistcellen maken wijn van druiven en bier van granen.
• Gistcellen laten brooddeeg rijzen.

Welke organismen maken gebruik van alcoholgisting?

1. Melkzuurbacterien
2. Eencellige gisten
3. Meercellige gisten

Wijn wordt gemaakt door druivensap te laten gisten. Het alcoholpercentage dat bereikt kan worden is maximaal 14 %. Waarom niet hoger?

Hoe zorgt gist voor de gaatjes in brood?

1. Door een deel van het deeg weg te eten
2. Door in het deeg belletjes O2 te maken
3. Door in het deeg belletjes CO2 te maken
4. Door in het deeg lucht te blazen van buiten

Om bier, wijn en brood te maken kan je gebruik maken van bakkersgist. Toch zit er geen alcohol in brood. Hoe kan dat?

Iemand heeft zelf aardbeienjam gemaakt. Na een paar maanden opent hij een pot jam. Bij het openen van de pot komt er wat gas vrij. De jam ruikt naar alcohol.
Welke omzetting heeft in deze pot jam plaatsgevonden?

1. dissimilatie van glucose met zuurstof waarbij alcohol en CO2 ziin ontstaan
2. dissimilatie van glucose zonder zuurstof waarbij alcohol en O2 zijn ontstaan
3. dissimilatie van glucose zonder zuurstof waarbij alcohol en CO2 zijn ontstaan
4. geen van deze antwoorden

Opdrachten maken

Wat: Maak 5.3 opdrachten 38, 39, 40, 41, 45

Hoe: Alleen/tweetallen

Hoe lang: De rest van de les

Hulp: Boek, vragen stellen

Resultaat: Het wordt huiswerk, na de vakantie controle!