2019-I Tekst 3 en 4 Vermijdbare risico's?

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Vermijdbare risico's?

Vraag 25 - 2 punten

Tekst 3 wordt vooral in het begin gekenmerkt door een spottende toon. Dat blijkt uit woordgroepen als: “verdraaid goed nieuws” (regel 1), “naast een uitstekend scrabblewoord” (regels 8-9) en “een voxpopje bij met blije sportschoolsenioren” (regels 17-18).

Citeer uit de alinea’s 2 en 3 vier andere voorbeelden van woorden of woordgroepen die qua toon in dit rijtje passen. 

vier van:

− (wat) kwalitatief uitgedaagd (regels 24-25)

− de vrinden (van het Journaal) (regels 28-29)

− keurig (regel 29)

− (dat klinkt wederom) uiterst puik (regels 39-40)

− (dat dubbeltjes) met een beetje goede onderwijswil (op grote schaal

kwartjes kunnen worden) (regels 46-48)

− eindbaas (van BV Nederland) (regels 50-51)

Vraag 25 - 2 punten

indien vier antwoorden goed: 2 punten

indien drie antwoorden goed: 1 punt

indien minder dan drie antwoorden goed: 0 punten

Vraag 26 - 4 punten

In de alinea’s 1 en 2 wordt het resultaat van een onderzoek genoemd en wordt besproken welke gegevens tot dit resultaat leidden.

Vat het resultaat en de gegevens die daartoe leidden samen.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 55 woorden.

Vraag 26 - 4 punten

• Eén op de drie dementiegevallen is te voorkomen --> 1 punt

• door vermijdbare leefstijlrisicofactoren / door aanpassing van de leefstijl      --> 1 punt

• Een lage bloeddruk/geen diabetes vermindert de kans op dementie /

Er is een verband tussen (hoge) bloeddruk en dementie --> 1 punt

• Een hoog opleidingsniveau zorgt voor reservecapaciteit om (de

gevolgen van) dementie op te vangen / Een hoog opleidingsniveau

vermindert de gevolgen van dementie --> 1 punt 

Vraag 27 - 2 punten

Formuleer het centrale standpunt van de tekst.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 15 woorden. 

Vraag 27 - 2 punten

Opleidingsniveau is geen leefstijl die je kunt kiezen. / Een lage opleiding is geen vermijdbaar onderdeel van iemands leefstijl.

Maximumlengte van het antwoord: 15 woorden.

Let op de spelling en grammatica.

28. In de alinea’s 4 en 5 wordt gebruikgemaakt van argumentatie op basis van voorbeelden. Welk type argumentatieschema wordt in de alinea’s 4 en 5 nog meer gebruikt?
Er wordt ook gebruikgemaakt van argumentatie op basis van

1. autoriteit
2. oorzaak en gevolg
3. vergelijking
4. voor- en nadelen

Argumentatie op basis van autoriteit

Hier is sprake van als iemand zich bij het ondersteunen van zijn mening beroept op een deskundige op een bepaald (vak)gebied.

Vraag 29 - 1 punt

Leg uit waardoor volgens alinea 7 opwaartse mobiliteit niet per se gratis

is.

 

Vraag 29 - 1 punt

De zelfcontrole/strijd die nodig is voor opwaartse mobiliteit zorgt ervoor dat cellen sneller verouderen.

Ook goed: Je betaalt met je gezondheid.

Maximumlengte van het antwoord: 20 woorden.

Let op de spelling en grammatica.

30. Waarom zou het volgens tekst 3 bezwaarlijk zijn om steeds meer zaken als leefstijl te beschouwen?

Dat is bezwaarlijk omdat

1. mensen dan de schuld krijgen van iets waar ze niets aan kunnen doen.
2. minderbedeelden te hard moeten knokken voor een hoge opleiding
3. niet alle mensen in staat zijn om het hoogst haalbare te bereiken.
4. steeds meer ziekten worden gezien als onvermijdelijk.

Dat is bezwaarlijk omdat

A - mensen dan de schuld krijgen van iets waar ze niets aan kunnen doen.

Vraag 31 - 2 punten

In tekstfragment 2 wordt een mogelijke verklaring geopperd voor het minder optreden van dementie, die niet voorkomt in tekst 3.

Leg uit wat die mogelijke verklaring inhoudt.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 20 woorden. 

Vraag 31 - 2 punten

• Doordat ouderen beschermende maatregelen nemen / vaker

medicijnen slikken / Door medicijngebruik/cholesterolpillen 

--> 1 punt

• blijven de aanvoerroutes van de hersenen schoner --> 1 pt

Maximumlengte van het antwoord: 20 woorden.

Let op de spelling en grammatica.

Vraag 32 - 2 punten

Tekst 3 en tekstfragment 2 verschillen van elkaar wat betreft de

mogelijkheid om dementie te voorkomen.

Leg uit wat dat verschil tussen tekst 3 en tekstfragment 2 inhoudt.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 50 woorden.

Tekst 3 stelt dat (1 op de 3 gevallen van) dementie te vermijden is

(door lage bloeddruk, voorkómen van diabetes, een gezonde leefstijl): 1 pt

Tekstfragment 2 stelt dat er geen bewijs is dat door beschermende

maatregelen (tegen hart- en vaatziekten) dementie minder snel stijgt dan voorspeld / dat dementie te vermijden is: 1 pt

Tekst 3 stelt dat de maatregelen (tegen dementie) die je neemt

positief zijn:  1 pt

Tekstfragment 2 stelt dat het effect van maatregelen (tegen dementie)

die je neemt onzekere uitkomsten hebben: 1 pt

Vraag 33 - 2 punten

1, 2, 5

indien drie antwoorden goed: 2 punten

indien twee antwoorden goed: 1 punt

indien minder dan twee antwoorden goed: 0 punten

Beetje inkomensverlies?

Vraag 34 

Waarom mag je in dit geval wél klagen, volgens de tekst?

Baseer je antwoord op alinea 1 van tekst 4.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen. 

Vraag 34 - 1 punt

(Je mag dan wel klagen omdat) het in dit geval niet (alleen) een verlies van luxe betreft / (omdat) die maatregel de mensen echt hard treft in hun bestaan / omdat ze dan niet meer kunnen rondkomen.

Beoordeel de spelling en grammatica.

Vraag 35

Formuleer in eigen woorden wat met dit voorbeeld wordt geïllustreerd.

Baseer je antwoord op alinea 1.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen. 

Vraag 35 - 1 punt

Het verzet tegen bezuinigingen is egoïstisch.

Let op de spelling en grammatica.

Vraag 36 - 1 punt

In alinea 2 wordt het standpunt van de tekst gepresenteerd dat in het vervolg van de tekst beargumenteerd wordt.

Formuleer dit standpunt in eigen woorden.

Vraag 36 - 1 punt

Bezuinigen op kunst en wetenschap is schandalig / oliedom.

Let op de spelling en grammatica

Vraag 37 - 1 punt

In alinea 4 wordt een argument gegeven om niet te bezuinigen op de wetenschap.

Wat is dat argument?

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 10 woorden. 

Vraag 37 - 1 punt

Wetenschap zorgt voor nieuwe mogelijkheden/nieuwe perspectieven/

nieuwe ontdekkingen/vooruitgang.

Maximaal 10 woorden

38. “zeker als je ziet hoe goed Nederlandse wetenschappers het in de wereld
doen.” (regels 58-60) Wat is de functie van dit zinsdeel ten opzichte van de rest van de zin?

1. argument
2. constatering
3. verklaring
4. voorbehoud

Vraag 38

"zeker als je ziet hoe goed Nederlandse wetenschappers het in de wereld doen" is een argument (A) bij het standpunt dat het kortzichtig is om in het potentieel van de wetenschap te snijden. 

39. Welk van de onderstaande beschrijvingen geeft de functie van alinea 5 ten opzichte van de alinea’s 2 tot en met 4 het best weer?
Alinea 5 bevat een

1. herhaling van het standpunt uit de voorafgaande argumentatie.
2. samenvatting van de eerder beschreven situatie.
3. tegenargument met weerlegging bij de voorafgaande argumentatie.
4. verklaring voor de eerder beschreven situatie.

Vraag 39 

Alinea 5 bevat een

D. verklaring voor de eerder beschreven situatie. 

40. Welke uitspraak geeft de hoofdgedachte van tekst 4
het best weer? (2 punten)

1. A
2. B
3. C
4. D

Vraag 40 - 2 punten

A. Als er bezuinigd wordt op kunst en wetenschap zal dat voor mensen op lange termijn schadelijker zijn dan een lager maandinkomen.