klas 4: start leesvh voor NE4SE3

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Klas 4: Start opfrissen kennis leesvaardigheid

WELKOM!

Wat gaan we doen?

• Start leesvaardigheid: op weg naar het laatste SE & het CE.
  

Wat gaan we leren?

• Opbouw van een tekst herkennen.

• De bedoeling van tekstdelen herkennen.
  
• Onderscheid maken tussen hoofd-en bijzaken.
• Formuleren van het (deel-)onderwerp

Open je boek op blz. 12

lees tekst 1

op de volgende dia krijg je een sleepvraag

Wat is de juiste volgorde van de alinea's?

Mededelingen

• SE tijdens toetsweek: lees -en schrijfvaardigheid.
• CE: lees - en schrijfvaardigheid:

1.  4/5 leesteksten met open en gesloten vragen.
2.  Een tekst met afbeelding, vaak een advertentie.
3. Schrijfopdracht: een zakelijke tekst schrijven bijv. een sollicitatiebrief, een klachtenbrief of een artikel.
   

Herhaling Leesvaardigheid:
indeling van een tekst

INLEIDING:

• Bestaat uit 1 of meerdere alinea's.
• Vaak wordt er het onderwerp van de tekst genoemd.
• Aanleiding voor het schrijven van de tekst, voorbeeld bij het onderwerp, een anekdote, een belangrijke vraag, hoofdgedachte, deskundige geïntroduceerd, opbouw van de tekst toegelicht, korte samenvatting gegeven.
  

Herhaling Leesvaardigheid: 

indeling van een tekst

Middenstuk

• Hier wordt de uitgebreide informatie gegeven.
• Deelonderwerpen worden besproken.
• Soms met tussenkopjes.
  

Herhaling Leesvaardigheid: 

indeling van een tekst

Slot

• Kan bestaan uit meerdere alinea's.
  
• Hoofdgedachte wordt vaak (opnieuw) genoemd.
• Ook wordt er soms een advies gegeven, een conclusie getrokken, een korte samenvatting gegeven, een toekomstverwachting genoemd of de vraag uit de inleiding beantwoord.
  

Herhaling Leesvaardigheid:
Functies van een afbeelding bij de tekst.

1. Aandacht trekken
2. Extra inhoud toevoegen.
3. Verduidelijking
   

Leesvaardigheid
oefening

• Je krijgt een tekst uit de Volkskrant 
• Beantwoord de volgende dia de volgende vier vragen:
  1- Hoeveel alinea's heeft de tekst?
  2- Wat is het onderwerp van de tekst?
  3- Wat is de boodschap (hoofdgedachte) van de tekst?
  4- Welke deelonderwerpen komen er aan bod?
• 10 minuten! Op tijd werken
  

1-hoeveel alinea's?
2-onderwerp vd tekst?
3-hoofdgedachte van de tekst?
4- welke deelonderwerpen

onderwerp en hoofdgedachte?

onderwerp?

titel

afbeelding

tussenkopjes

inleiding

alinea's scannen

deelonderwerpen?

deelonderwerp

eerste of laatste zin van alinea's 

Leesvaardigheid in Nieuw Nederlands

• Ga naar blz. 15 van je lesboek.
  
• noteer in je schrift blz. 15 opdr. 2
  
• De tekst staat op blz. 17!
  
  
• Maak opdracht 2 op blz. 15+16
    maak vraag 1 t/m 5 (niet af = huiswerk)

Klaar voor nu 

Huiswerk:

interview afgenomen... (voor het weekend!)

boek verder lezen.

En: Maak opdracht 2 op blz. 15+16 > vraag 1 t/m 5 

Vervolg leesvaardigheid (examenvoorbereiding)

Boek open.

Nakijken vraag 1 t/m 5 

nakijken opdr. 2

1 Taalgebruik

2 Met welke taal bereiken de makers hun doelgroep? Duidelijke taal, Toon

3 C Hoe maken nieuwsmedia voor jongeren nieuws toegankelijk voor jongeren?

4 ‘Indrukwekkend nieuws zullen we niet versterken door stemverheffing en superlatieven’

5 Woordkeus, toon, formulering en perspectief

Maak opdracht 3

Maak opdracht 3 samen!

(je maakt eigenlijk een lijstje met schrijftips voor jezelf...)

nakijken opdr. 3

1 alinea 14

2 C op mensen die het tijdschrift Onze Taal lezen en geïnteresseerd zijn in taalgebruik

3 

1 gebruik actieve zinnen

2 maak geen lange zinnen

3 gebruik eenvoudige woorden

4 gebruik geen verkleinwoorden

5 leg moeilijke begrippen uit met eenvoudige synoniemen

6 gebruik geen beeldspraak

7 gebruik geen scheldwoorden en vloek niet

nakijken opdr. 3

8 stel geen suggestieve vragen

9 gebruik niet te veel informatie in een keer

10 zorg ervoor dat de tekst goed is opgebouwd

11 gebruik geen modewoorden of straattaal woorden of jongerentaal

12 wees zuinig met komma’s

13 spreek lezers rechtstreeks aan

14 vermijd altijd een afstandelijke toon

4 Direct aanspreken met je doet het Jeugdjournaal niet vaak. (al. 11) Anders dan bij kijkers naar het Jeugdjournaal worden de lezers van de bladen in de artikelen heel vaak direct aangesproken. (al. 13)

nakijken opdr. 3

8 stel geen suggestieve vragen

9 gebruik niet te veel informatie in een keer

10 zorg ervoor dat de tekst goed is opgebouwd

11 gebruik geen modewoorden of straattaal woorden of jongerentaal

12 wees zuinig met komma’s

13 spreek lezers rechtstreeks aan

14 vermijd altijd een afstandelijke toon

4 Direct aanspreken met je doet het Jeugdjournaal niet vaak. (al. 11) Anders dan bij kijkers naar het Jeugdjournaal worden de lezers van de bladen in de artikelen heel vaak direct aangesproken. (al. 13)

We gaan door...

Lezen, luisteren, maken...

• Ga naar blz. 18 van je lesboek.
• Noteer in je schrift blz 18, opdracht 4.
• Gezamenlijk lezen tekst 4 blz 19
• Maken opdracht 4 & 5 blz 18, 19
• Let op: vraag 3, opdracht 5: Let op de tussenkopjes in tekst 3
• 15 minuten! Op tijd werken
  

 nakijken opdr. 4

Opdracht 4
1 Dat er weinig jongeren naar het NOS Journaal kijken. Ook goed: jongeren aanspreken en het Journaal voor iedereen toegankelijk houden.
2 De medewerkers van de NOS / de hoofdredacteur van NOS Journaal.
3 Betekent niet letterlijk: het nieuws leuker maken. Figuurlijk heeft het woord de betekenis van aantrekkelijker en interessanter presenteren of vormgeven.
4 Alle lagen van de bevolking bedienen: hoog- en laagopgeleid, oud en jong.
5 2 voegt een extra inhoudselement aan de tekst toe.
6 Gaat in beide gevallen om grote hoeveelheid lezers en kijkers trekken en bereiken voor nieuws
7 A een conclusie trekken (te zien aan de woordgroep 'in elk geval.'

nakijken opdr. 5

Opdracht 5*
1 Expeditie Robinson, reality-tv
2 Nee, want het aandeel is niet in cijfers terug te vinden.
3 Eigen antwoord, bijvoorbeeld:
   1. Gebruik aantrekkelijke filmpjes, cartoons of illustraties om nieuws toe te lichten.
   2. Gebruik niet allemaal uitdrukkingen die jongeren niet kennen.
   3. Zorg voor veel afwisseling van het nieuws: negatief en positief.
   4. Breng vooral ook nieuws dat voor de toekomst van jongeren interessant is.
   5. Zorg ervoor dat nieuws ook altijd een beetje hoop geeft.

Afsluiting

Vraag van vandaag: Welke functie kan een afbeelding of illustratie bij een tekst hebben?