Les 2 - Spanning, sfeer en Wagner (PRO)
1 / 27
Lesduur is: 60 minIntroductie
In deze les leren leerlingen wat een leidmotief is en hoe dit terugkomt in klassieke muziek en in films. Daarnaast maken ze kennis met hoe muziek de sfeer van een filmscène kan beïnvloeden. Tot slot maken ze een eigen filmscène bij een leidmotief.
Werkbladen
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Spanning, sfeer en interpretatie
In deze les leren leerlingen wat een leidmotief is en hoe dit terugkomt in klassieke muziek en in films. Daarnaast maken ze kennis met hoe muziek de sfeer van een filmscène kan beïnvloeden. Tot slot onderzoeken ze hoe een verhaal kunstenaars op verschillende manieren kan inspireren. En geven ze hun eigen interpretatie weer in een korte trailer.
Benodigdheden
Pen & Papier I Muziekfragmenten Les 2
Optioneel: Laptops /Smartphones om mee te filmen I de gratis app Cap Cut I Storyboard
Klik hier om naar de Beeldbieb te gaan.
Download hier de muziekfragmenten, docentenhandleiding en het werkblad van les 2.
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Beschrijf dit met woorden als Toonhoogte (hoog/laag), Tempo (snel/langzaam) en Dynamiek (sterk/zacht).
Hoe hoor je aan de muziek dat de haai gaat aanvallen?
Slide 5 - Woordweb
Hoe weten we dat de haai gaat aanvallen?
De muziek wordt steeds sterker en we horen een bepaald aantal tonen die telkens terugkomen. In de muziek wordt het motief van de haai steeds herhaald, dit zorgt ervoor dat de spanning opbouwt. Het motief van de haai bestaat uit slechts 2 noten (paaa-da). Je hoort dat het motief door steeds meer instrumenten gespeeld wordt en dus ook automatisch sterker wordt.
Slide 6 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 7 - Video
Bekijk de scène nu een keertje zonder geluid, stel de leerlingen de volgende vragen (slide 9 en 10):
- Heeft dit hetzelfde effect? Waarom wel/niet?
- Welk fragment heeft hun voorkeur?
Is de scène nog steeds spannend om naar te kijken? Schrijf ook op waarom.
Slide 8 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Kijk je het fragment liever met geluid of juist zonder? Waarom wel/niet?
Met geluid
Zonder geluid
Slide 9 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
de haai valt aan
Beschrijf dit met woorden als Toonhoogte (hoog/laag), Tempo (snel/langzaam) en Dynamiek (sterk/zacht).
Waaraan hoor je dat
dit spannende muziek is?
dit spannende muziek is?
Slide 11 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Slide 12 - Tekstslide
Een leidmotief is een specifiek stukje muziek dat wordt gekoppeld aan een personage (zoals de haai uit Jaws), voorwerp of gevoel. Zo krijgt de kijker extra informatie en wordt het makkelijker om het verhaal te volgen. Maar door het leidmotief op een bepaalde manier te spelen kan je als kijker ook informatie krijgen over hoe het personage zich voelt of over het karakter van het personage.
Een klassiek voorbeeld van een leidmotief in films zie je terug in de Star Wars films en series. John Williams componeert een zeer duidelijk terugkerende melodie voor Darth Vader, de slechterik, die de “The Imperial March” wordt genoemd.
Slide 13 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Wat voor persoon is Darth Vader?
A
B
C
D
Slide 14 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 15 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Hoe hoor je in de muziek dat Darth Vader de slechterik is?
Sleep de goede antwoorden op de vraag in dit rode vak
de muziek gaat steeds harder
de muziek heeft een hoog tempo
de muziek klinkt dreigend
de muziek klinkt lief
Slide 16 - Sleepvraag
De muziek klinkt heel dreigend. Maar ook statisch en bijna als muziek waar soldaten vroeger op marcheerden. Door het hoge tempo klinkt dit leidmotief bijna oorlogszuchtig. Je weet meteen: dit is de slechterik en met hem moet je niet sollen.
Een stukje van dit leidmotief heeft de componist (John Williams) trouwens gebruikt in de thema’s van Luke Skywalker en Princess Leia als hint: zij blijken uiteindelijk Darth Vaders kinderen te zijn.
Slide 17 - Tekstslide
(15 min Onderdeel B) Leidmotief puzzel
Leidmotieven komen oorspronkelijk uit de klassieke muziek en werden vooral veel gebruikt in de opera. Richard Wagner (1813 -- 1883) is een wereldberoemde componist van klassieke muziek. Net als John Williams is hij bekend geworden door zijn gebruik van leidmotieven. Wagner was namelijk de eerste die leidmotieven ging gebruiken in zijn opera’s. Zijn bekendste werk is de enorme operacyclus Der Ring Des Nibelungen (vier opera’s van samen bijna 17 uur). In deze opera’s komen meer dan vierhonderd leidmotieven voor en dat was ook echte noodzaak, omdat het verhaal zo lang was dat je anders de draad kwijtraakte. De leidmotieven waren gekoppeld aan personages, voorwerpen, natuurverschijnselen of een bepaalde emotie.
Slide 18 - Video
In een gevecht raakt Tristan gewond en hij komt bij Isolde Goudhaar die hem geneest. Koning Marke wil trouwen en zijn neef Tristan gaat Isolde voor hem halen. Haar moeder maakt een liefdesdrank die bedoeld is voor Isolde en de koning, maar deze wordt per ongeluk door Tristan en Isolde gedronken waardoor zij verliefd op elkaar raken…
Waar gaat het verhaal van Tristan en Isolde over?
Slide 19 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 20 - Tekstslide
Laat leerlingen in tweetallen naar vier fragmenten van leidmotieven luisteren uit de opera Tristan und Isolde (slide 21). Je kan deze fragmenten hier terug vinden, samen met een werkblad. Leerlingen vullen op het werkblad in welk leidmotief bij welk van de vier omschrijvingen hoort en schrijven op waarom. Bespreek vervolgens klassikaal de antwoorden.
Welke muziek past waar?
De Liefdesdrank
Tristan als held
Marke’s verdriet
Verlangen
Slide 21 - Sleepvraag
Luister naar de vier verschillende leidmotieven en lees de korte omschrijving (onder de foto's als hotspot). Welk leidmotief hoort bij welke omschrijving?
Verlangen
Tristan en Isolde verlangen er naar om bij elkaar te zijn maar hun liefde is gedoemd. Isolde is voorbestemd om te trouwen met Koning Marke, de neef van Tristan.
Marke’s verdriet
Wanneer Tristan wordt betrapt door Koning Marke en zijn mannen, zingt de koning over de pijn die hij voelt omdat zijn neef twee gezichten blijkt te hebben. De koning uit zijn verdriet en pijn.
De Liefdesdrank
Door een vergissing drinken Tristan en Isolde een liefdesdrank waardoor ze verliefd worden op elkaar. Deze liefdesdrank heeft zijn eigen leidmotief.
Tristan als Held
Tristan is in het begin van de opera de grote held. Hij heeft verschillende gevechten gewonnen en is een goede ridder. Een edelman met een hoge status.
Slide 22 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 23 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 24 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat heb je deze
les geleerd?
les geleerd?
Slide 25 - Woordweb
Afsluiting (5 min)
Bekijk samen een aantal trailers of bespreek de volgende vragen:
- Wat heb je deze les geleerd?
- Denk je dat je nu een leidmotief kan herkennen?
Denk je dat je nu een leidmotief kan herkennen?
😒🙁😐🙂😃
Slide 26 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
Slide 27 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
