V3a Taalverzorging 3 Stijlfiguren deel 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

10 minuten lezen

Programma

1. 10 minuten lezen
2. Leerwerkcheck spellingcontrole
   
3. Huiswerkopdrachten nakijken
4. Taalverzorging 3 Stijlfiguren deel 1
5. Afsluiting en vooruitblik
   

Bij welke woorden moet je extra opletten met betrekking tot de spellingcontrole?

1. bijvoeglijke naamwoorden
2. woorden die op elkaar lijken
3. Engelse leenwoorden
4. synoniemen

Welke foute formulering ziet de spellingcontrole niet?

1. beknopte bijzin
2. samengestelde zinnen
3. verkeerd verwijswoord
4. samentrekking

Geef een voorbeeld van een zin met een congruentiefout.

Huiswerkopdrachten nakijken

• Kijk je antwoorden na.
• Heb je vragen? Stel ze!
  

Opdracht 3

a    Het dorp is een crowdfundactie begonnen om de eigenaren van de verwoeste woningen bij te staan.
b    Je hebt diverse soorten gereedschap en je kunt ze voor meerdere doeleinden gebruiken.

c    Natuurbeschermingsorganisaties vrezen een toename in de illegale handel van beschermde diersoorten.

d    Ik weet het, het verbaasde mij evenzeer als jou.

e    Volgens jaar is Parijs voor het eerst het decor voor een NBA-wedstrijd.

 f    De waterwerken in Nederland zijn onvoldoende beveiligd tegen cyberaanvallen.
 g    Intratuin bood donderdag via de webwinkel per ongeluk gratis producten aan.
 h    Iedereen heeft wel eens van die dagen dat niets goed lijkt te lukken.

Opdracht 4

a    Sorry, wat zei je? Ik was volkomen in beslag genomen door m’n telefoon.

 b    Dat is een lastig karweitje, maar geen zorgen: wij wassen dat varkentje wel.

 c    Dit moet wel het dieptepunt zijn in de hele clubhistorie, zo slecht speelden ze vandaag allemaal.
 d    Wist je dat een kolonie zeeolifanten een populair strand in Californië heeft overgenomen?
 e    Het wordt hoog tijd, vind ik, dat we stoppen met om de hete brij heen draaien.
 f    Een kwart van de Nederlands gaat dit jaar niet op vakantie.
 g    Met alle problemen in haar leven zou ik niet graag in haar schoenen staan.
 h    Wat is er gebeurd met het geld dat je van mij hebt gekregen?

Opdracht 5

    a    Wel: karwijtje (b), maa (b), vande (f)
         Niet: in beleg genomen (a), wij schillen dat varkentje wel (b), club historie (c), speelde (c), hebben (d), hoogtijd (e), vindt (e), gaan (f), naast haar schoenen lopen (g), gebeurt (h), wat (h)
    b    in beleg genomen (a): Word ziet het niet wanneer je uitdrukkingen door elkaar haalt.
        wij schillen dat varkentje wel: Word zie niet wanneer je uitdrukkingen door elkaar haalt.
        club historie: beide woorden kunnen ook afzonderlijk voorkomen.
        speelde: Word kan geen zinnen ontleden en weet niet in welke tijd jouw zin staat of welke    persoon jouw onderwerp heeft.
        hebben: Word kan geen zinnen ontleden en weet niet in welke tijd jouw zin staat of welke persoon jouw onderwerp heeft.

Doel: Je leert wat stijlfiguren zijn en hoe je zin een tekst kunt inzetten.

 Stijlfiguur

Een stijlfiguur is een 'vaste vorm' om iets onder woorden te brengen, met de bedoeling nog meer nadruk te leggen op wat je wilt zeggen. 

 Herhalingen en opsommingen

• repetitio (= herhaling) Als je woordjes van Engels wilt kennen, moet je herhalen, herhalen en nog eens herhalen.
• anafoor (= herhaling zelfde woord of woordgroep aan het begin van zinnen/zinsdelen) Niemand zag iets, niemand deed iets, niemand wist iets. 
• tricolon (drieslag) (= opsomming in drieën) Ziek, zwak en misselijk.

 Herhalingen en opsommingen

• climax (= serie van tekstelementen waarvan de inhoud steeds sterker wordt) Dat wordt lachen, gieren, brullen.
• anticlimax (= in een reeks is de laatste stap een 'tegenvaller') Of ik van sporten hou? Vechtsporten, wielrennen, hardlopen, volleybal, ik vind er niets aan!

Welk stijlfiguur?
Hoe vaak ben je nu al te laat gekomen? Hoe vaak zul je nu nog te laat komen? Hoe vaak zul je nog een briefje moeten halen?

1. repititio
2. anafoor
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Drommels, drommels en nog eens drommels.

1. repititio
2. anafoor
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Max is goed, uitstekend, nee, de beste speler van het veld.

1. repititio
2. anafoor
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Uren, dagen, maanden, jaren vliegen als een schaduw heen.

1. repititio
2. anticlimax
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Ze werd stil, verborg haar gezicht in haar handen, begon te snikken ... en proestte het uit: 'Gefopt!'

1. repititio
2. anticlimax
3. anafoor
4. climax

Welk stijlfiguur?
Een gezond leven krijg je door gezond eten, genoeg bewegen en een goede nachtrust.

1. repititio
2. anticlimax
3. tricolon
4. climax

Welk stijlfiguur?
Altijd november, altijd regen,
Altijd dit lege hart, altijd.

1. repititio
2. anafoor
3. tricolon
4. climax

 Overdrijvingen en nuanceringen

• eufemisme (= verzachtende uitdrukking) Dat is een hele uitdaging! 
• hyperbool (= sterke overdrijving) Ik mag ook nooit iets!
• understatement (= afgezwakte uitdrukking) President Trump heeft wel wat te besteden!

Welk stijlfiguur?
Dit is echt de allerlekkerste soep die ik ooit gegeten heb!

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
De verzekeraar ontsloeg drieduizend medewerkers en noemde dit 'herziening organisatiestructuur'.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
Hitler was een stoute jongen.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
Hij blies gisteravond zijn laatste adem uit.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
Wat kun je doen in die paar tellen dat een mensenleven duurt.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Welk stijlfiguur?
Ik heb een eeuw staan wachten.

1. eufemisme
2. hyperbool
3. understatement

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les: maandag 21 oktober

• Huiswerk: 
• leren p. 34-35, 38-39 en 42
• maken: opdr 3 (blz 44) en opdr 6 (blz 45)
  
• Meenemen: LAPTOP, boek, leesboek, schrift en pen
• Programma: taalverzorging 3 deel 2