V5 - TH2 - les 1 Waarneming

Thema 2 Waarneming 
(en gedrag)

BS1 Het zintuigstelsel
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Thema 2 Waarneming 
(en gedrag)

BS1 Het zintuigstelsel

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen BS1
Na deze BS kun je:
  • de werking van zintuigen beschrijven en de relatie van het zintuigstelsel met het zenuwstelsel beschrijven. 

Slide 2 - Tekstslide

Begrippen BS1
externe prikkels
interne prikkels
proprioceptoren
mechanische receptoren
gehoorreceptoren
evenwichtsreceptoren
tastreceptoren
drukreceptoren
chemische receptoren
temperatuurreceptoren
pijnreceptoren
lichtreceptoren
prikkeldrempel
adequate prikkel
adaptatie

Slide 3 - Tekstslide

Zintuig -> prikkel
de zintuigen ontvangen waarnemingen (prikkels)

de informatie gaat via impulsen naar de hersenen


Slide 4 - Tekstslide

Pikkels
externe prikkels: externe milieu
  • gehoorzintuig  (horen)
  • gezichtszintuig (zien)
interne prikkel: inwendige milieu
  • osmoreceptoren 
  • pH-receptoren
  • -> homeostatische regelmechanismen
X

Slide 5 - Tekstslide

De ligging van de zintuigen

Slide 6 - Tekstslide

Verschillende type receptoren
mechanischereceptoren
  • gehoorreceptoren
  • evenwichtsreceptoren
  • tastreceptoren
  • drukreceptoren

chemische receptoren
  • reukreceptoren
  • smaakreceptoren 
temperatuurreceptoren
  • pijnreceptoren
  • lichtreceptoren 
  • koudereceptoren
  • warmtereceptoren

Slide 7 - Tekstslide

proprioreceptoren
waarneming: 
  • verandering in spierspanning
voorbeelden:
  • spierspoeltjes en peesspoeltjes 
  • evenzicht (oren)
signaal:
  • impulsen naar centrale zenuwstelsel 

Slide 8 - Tekstslide

Mechanische receptoren
reageren op 
  • aanraking
  • druk 
  • beweging 
  • geluid

Slide 9 - Tekstslide

gehoor- en 
evenwichtreceptor

= het oor
BiNaS 87D

impuls: 
  • haartjes en vloeistof 

Slide 10 - Tekstslide

de oren

Slide 11 - Tekstslide

de oren

Slide 12 - Tekstslide

de oren

Slide 13 - Tekstslide

tast- en 
drukreceptoren

binas 87A

impuls door: 
  • aanraking 
  • druk
locatie:
  • (tast) huid en (druk) dieper in de buik

Slide 14 - Tekstslide

tast- en 
drukreceptoren

binas 87A

impuls door: 
  • aanraking 
  • druk
locatie:
  • (tast) huid en (druk) dieper in de buik

Slide 15 - Tekstslide

tast- en 
drukreceptoren

binas 87A

impuls door: 
  • aanraking 
  • druk
locatie:
  • (tast) huid en (druk) dieper in de buik

Slide 16 - Tekstslide

chemische receptoren
(niet in binas)

impuls door:
  • binding van moleculen
       lucht (reuk) of oplossing (smaak)
locatie:
  • tong / neus


Slide 17 - Tekstslide

temperatuurreceptoren
binas 87A

impuls door:
  • temperatuur boven of
       onder normwaarde
locatie:
  • huid

Slide 18 - Tekstslide

pijnreceptoren
impuls door:
  • extremen zoals druk, temperatuur
  • stoffen die vrijkomen bij cel lysis / ontsteking
locatie:
  • hele lichaam

Slide 19 - Tekstslide

lichtreceptoren (fotoreceptoren)
binas 87C

impuls door:
  • zichtbaar licht
locatie:
  • ogen (BS2) 

Slide 20 - Tekstslide

het ontstaan van impulsen
zintuigen zijn gespecialiseerde neuronen
dus drempelwaarde = prikkeldrempel
= adequate prikkel

vb. licht is adequate prikkel voor lichtreceptoren 

 

Slide 21 - Tekstslide

het ontstaan van impulsen
receptoren kunnen ook reageren op andere prikkels dan de adequate prikkel

vb. lichtflitsen in het oog bij een klap erop

Slide 22 - Tekstslide

het ontstaan van impulsen
adaptatie
  • ontstaat bij aanhoudende prikkelsterkte
  • is gewenning

vb: 
ogen -> schemering of net het licht aan in het donker

Slide 23 - Tekstslide

Sleep naar de juiste receptorgroep
mechanische receptoren
chemische receptoren
temperatuur receptoren
Gehoorreceptoren
Koudereceptoren
Reukreceptoren
Pijnreceptoren
Lichtreceptoren
Drukreceptoren
Smaakreceptoren
Warmtereceptoren
Tastreceptoren
Evenwichts-receptoren

Slide 24 - Sleepvraag

Sleep naar de juiste receptorgroep
huid
neus
ogen
overal
oren
tong
Gehoorreceptoren
Koudereceptoren
Reukreceptoren
Pijnreceptoren
Lichtreceptoren
Drukreceptoren
Smaakreceptoren
Warmtereceptoren
Tastreceptoren
Evenwichts- receptoren

Slide 25 - Sleepvraag

De adequate prikkel is verschillend tussen de verschillende receptoren.
A
juist
B
onjuist

Slide 26 - Quizvraag

Honden ruiken beter als mensen. Ze hebben een dus een hogere prikkeldrempel voor geuren dan mensen.
A
juist
B
onjuist

Slide 27 - Quizvraag

Je duikt in een zwembad met koud water. Na een tijdje voelt het niet meer zo koud aan. Dit komt door:
A
adoptie (prikkelafhandeling)
B
toename van de impulsfrequentie (summatie)
C
adaptatie (prikkelgewenning)
D
het water is warmer geworden door warmteafgifte

Slide 28 - Quizvraag

huiswerk
maak opdracht 1-7
lees BS2 thema 2

Slide 29 - Tekstslide