H1 T2 samenvattingsles

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Thema 2 samenvatting

Startklaar

• Je zit rustig op je plek
• Boek, map en etui liggen op tafel
• Telefoon zit in het "Mobiel Home"
• Jas is uit
• Tas is van tafel

Wat gaan we vandaag doen?

• Samenvatten lesstof thema 2
• oefenopgaven maken
• Afsluiting

Leerdoelen

1. Je weet wat de belangrijkste stof voor de toets is.
2. Je leert 'moeilijke' vragen te beantwoorden.

Basisstof 1

Wat is een orgaan?

Een orgaan is een deel van een organisme wat een specifieke taak uitvoert.

Organen die samen een taak uitvoeren 

noemen we een orgaanstelsel.

Wat is een torso?

Torso:

je romp zonder armen 

en benen.

In je torso zitten 

bijna alle organen.

Orgaanstelsels

Orgaanstelsels

Oefenvraag basisstof 1

Welke organen horen bij nummer 1 en 2?

Basisstof 2

Wortelstelsel

• Hoofdwortel
• Zijwortel
• Wortelharen

Functies: 1. Water en mineralen uit de bodem halen, 2. plant stevig in de grond zetten en 3. reservestoffen opslaan

Stengels

• Houtachtige planten --> veel hout in de stengels
• Kruidachtige planten --> bijna geen hout in de stengels

Functies: 1. Vervoeren van stoffen en 2. stevigheid geven aan de plant

Bladeren

• Bladsteel
• Bladschijf
• Nerven
• Bladmoes

Functies: Maken van voedsel voor de plant --> FOTOSYNTHESE

Vatenstelsel

• Vaten
• Vaatbundel

Functies: 1. water en mineralen van de 

wortels naar de bladeren brengen en 

2. glucose van de bladeren naar de rest 

van de plant brengen

Oefenvraag basisstof 2

Meryem doet onderzoek naar de stevigheid van planten. Ze heeft 2 reageerbuisjes met daarin een stukje van de stengel van een plant, in de reageerbuizen zit geen water. Toch blijft de stengel van de plant in buis 2 stevig rechtop staan. 

Welk type plant hoort bij deze stengel? Leg je antwoord uit.

Basisstof 3

Weefsels van mensen

Een groep cellen 

met dezelfde vorm en 

functie = weefsel

Een orgaan bestaat uit 

verschillende weefsels. 

Cellen blijven bij elkaar 

door tussencelstof.

Kan hard of zacht zijn.

Weefsels van planten

Jaarringen en het cambium

Jaarringen

Jaarringen

Een jaarring geeft dus in feite aan hoe veel hout er is bijgekomen in een jaar. Een jonge boom is dunner dan een oude boom, dus de jaarringen binnenin zijn ouder dan de jaarringen aan de buitenkant.

Oefenvraag basisstof 3

Er wordt een baby geboren die door een genetische afwijking harde tussencelstof in zijn kraakbeenweefsel heeft.

Wat is het gevolg van deze afwijking?

Basisstof 4

Dierlijke cellen

Membraan = soort vliesje/hoesje

Plasma = vloeistof

Cyto = ander woord voor cel

Plantaardige cellen

Membraan = soort vliesje/hoesje

Plasma = vloeistof

Cyto = ander woord voor cel

Oefenvraag basisstof 4

Tijdens een practicum kijk je door de microscoop naar een groep cellen. Je ziet het volgende beeld:

Waaraan kun je zien dat dit dierlijke cellen zijn?

Basisstof 5

De celkern

Alle genetische informatie zit in je celkern.

Elke celkern heeft dezelfde informatie.

De genetische informatie zit strak 

opgerold in chromosomen. Alle 

chromosomen samen vormen je DNA.

Elke menselijke cel heeft 23 paar chromosomen 

dus 46 chromosomen in totaal.

DNA

Een code voor een specifieke 

eigenschap heet een gen.

Een erfelijke eigenschap is een 

eigenschap in je DNA die je van je 

ouders gekregen hebt.

Bouw van DNA

Bestaat uit de basen A, T, C en G

A wil alleen vastbinden aan T

C wil alleen vastbinden aan G

De volgorde van de basen bepaalt

de eigenschap.

Oefenvraag basisstof 5

Iemand met het Wernersyndroom heeft een lichaam dat sneller oud wordt dan normaal. Hieronder zie je twee stukjes DNA. Hoe kan het dat de ontwikkeling bij iemand met het Werner syndroom sneller gaat dan bij een gezonde persoon?

Basisstof 6

Celdeling

Celdeling

Celcyclus

Stamcellen

Cellen waarvan de taak nog niet is bepaald noemen we stamcellen.

Een stamcel kan zich ontwikkelen tot een gespecialiseerde cel.

Stamcellen in een weefsel kunnen alleen het type cellen van dat weefsel maken.

Embryonale stamcellen zijn de allereerste cellen van een baby in de buik van de moeder, deze cellen kunnen nog alles worden.

Extra basisstof 7

Eencellige dieren

https://schooltv.nl/video/het-pantoffeldiertje-leven-in-een-vieze-sloot/#q=pantoffeldiertj

Pantoffeldiertje

Amoebe

a=geen/niet, moebe=vorm

Voortbewegen van de amoebe

d.m.v. schijnvoetjes

Extra basisstof 8

DNA profiel maken

DNA profiel maken 

1. DNA isoleren

2. Stukjes repeterende DNA knippen

3. Vermeerderen - PCR

4. Meten - Visualiseren 

5. Vergelijken

DNA profiel

Het Pantoffeldiertje